واحد خبر mobile.ir : کافی‌ست نگاهی به گوشی اندرویدی خود بیندازید تا حضور سنگین و گسترده گوگل در جای‌جای آن را حس کنید: از نوار جست‌وجوی صفحه هوم گرفته تا فولدری مملو از اپلیکیشن‌های مختلف مثل جی‌میل، مپس، فوتوز و میت که با وجود کاربردی بودن اغلب آن‌ها، گونه‌ای از رفتار ضد رقابتی و انحصاری را به نمایش می‌گذارند. این رفتار گوگل و دیگر همتای قدرتمند آن در بازار موبایل در طی چند سال اخیر به بررسی‌های موشکافانه متعددی منجر شده و احتمالا در سال‌های آینده طرح‌هایی برای غلبه بر انحصار سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS ارائه می‌شود. در تازه‌ترین تحول در این رابطه، ظاهرا دولت هند قصد ایجاد محدودیت‌های تازه‌ای برای گوشی‌های اندرویدی دارد.

خبر جدید در این رابطه در راستای تحولی‌ست که ماه گذشته میلادی پس از تأیید حکم کمیسیون رقابت هند (CCI) در دادگاه عالی این کشور به‌وقوع پیوست و در طی آن گوگل به ایجاد تغییراتی در شیوه اجرای پلتفرم اندروید ملزم شد. بر پایه این تغییرات جدید شرکت‌های سازنده یا OEMها به‌جای بسته کامل گوگل می‌تواند مجوزی برای از پیش نصب کردن تکی و مجزای اپ‌ها دریافت کنند. کاربران نیز امکان انتخاب موتور جست‌وجوی دلخواه خود را در همان ابتدای ست‌آپ کردن دستگاه خواهند داشت. این حکم، موارد دیگری مثل مجاز بودن ساخت ورژن‌های ناسازگار اندروید، انتخاب سیستم‌های پرداخت درون برنامه‌ای غیر گوگلی و چگونگی به‌روزرسانی خودکار اپلیکیشن‌های نصب شده از مسیری غیر از پلی استور را نیز در بر می‌گیرد.

بر همین اساس مطابق خبری که تیپستر و محقق این حوزه Kuba Wojciechowski در توییتر منتشر کرده، دولت هند گوگل را مجبور به ارائه نسخه‌ای از بسته GMS کرده که در آن تقریبا همه اپلیکیشن‌ها به‌صورت انتخابی و آپشنال عرضه می‌شوند. این اجبار جدید بخشی از توافقی موسوم به IMADA یا Indian Mobile Application Distribution Agreement (توافق توزیع اپلیکیشن موبایل در هند) مابین شرکت‌های سازنده و گوگل است که بندهای آن با توافق MADA در دیگر بازارها تفاوت دارد.

در توافق عادی و استاندارد در این زمینه نصب 11 اپلیکیشن کلیدی گوگل روی همه گوشی‌ها امری اجباری و البته کاملا عادی به‌حساب می‌آید اما در IMADA همه این اپلیکیشن‌ها حذف شده و تنها یک برنامه یعنی فروشگاه Google Play Store‌ اجازه حضور پیدا می‌کند. بدین‌ترتیب کاربران حق انتخاب برای نصب یا حذف برنامه دلخواه خود را خواهند داشت و در صورت نیاز به هریک از برنامه‌های حذف شده گوگل، می‌توانند آن‌ها را به‌آسانی از پلی استور تهیه کنند. در این شرایط ظاهرا گوگل به سازندگانی که هریک از 11 اپلیکیشن اصلی گوگل را به‌صورت پیش‌فرض روی دستگاه‌های خود نصب کنند یک پاداش منفرد یا اصطلاحا per-app bounty اختصاص می‌دهد.

نکته جالب‌تر دیگر در این میان این است که این توافق، تولیدکنندگان گوشی‌های هوشمند را ملزم به قرار دادن نوار جست‌وجوی گوگل، فولدر اپلیکیشن‌های گوگل و یا آیکون Play Store در صفحه اصلی نکرده و بازهم در جهت تسهیل شرایط برای دیگر رقبای این حوزه گام برداشته است. Wojciechowski همچنین ادعا می‌کند که توافق IMADA هم‌راستا با قوانین اروپا به کاربران هندی این اجازه را خواهد داد که در حین انجام تنظمات اولیه دستگاه، موتور جست‌وجوی پیش‌فرض خود را انتخاب کنند. این گزینه البته ظاهرا از سه‌ماهه دوم سال 2023 اجرایی خواهد شد.

این تغییرات در حال حاضر تنها منحصر به کشور هند خواهد بود اما نگفته پیداست که در صورت اجرایی شدن این قوانین در دومین بازار بزرگ موبایل جهان، اثرات آن خواه ناخواه به دیگر مناطق نیز گسترش پیدا کرده و شاید در آینده نزدیک با حذف اپلیکیشن‌های بدون استفاده گوگل ضمن ایجاد فضای گسترده‌تری در حافظه داخلی گوشی‌ها، شرایط رقابت برای دیگر سازندگان کوچک و بزرگ دنیای اپلیکیشن‌ها نیز تسهیل شود.