واحد خبر mobile.ir : در گذشته‌ای نچندان دور به‌جز اندروید و iOS انتخاب‌های متنوع دیگری در حوزه سیستم‌عامل‌های موبایلی در دسترس بود که از آن جمله می‌توان به ویندوزفون مایکروسافت، پلتفرم بلک‌بری و سیمبین اشاره کرد. در زمانه حاضر اما اندروید گوگل و iOS اپل با کنار رفتن دیگر رقبا به سلاطین بلامنازعی در این حوزه بدل شده‌اند که در بعضی موارد با تشکیل یک انحصار دوگانه، موانع بزرگی را بر سر راه یک رقابت سالم و منصفانه ایجاد کرده‌اند. بر همین اساس کمیسیون تجارت منصفانه ژاپن با انتشار مطالعه‌ای روی سیستم‌عامل‌های موبایلی و توزیع اپلیکیشن‌های این حوزه، پیشنهادهایی را برای یک رقابت منصفانه و سالم در اکوسیستم موبایلی مطرح کرده است.

گسترش پاندمی کرونا با وجود اعمال محدودیت‌های عمده بر زندگی افراد و فعالیت‌های اقتصادی، بر دیجیتالی شدن اکثر جنبه‌های مهم زندگی از خرید و ارتباطات گرفته تا تحصیل، کار و مواردی از این دست تأثیر بزرگی بر جای گذاشته است. در این میان گوشی‌های هوشمند به‌عنوان مهم‌ترین ابزار دسترسی افراد به محتوا و خدمات دیجیتالی از رقبای سنتی خود یعنی کامپیوترها فاصله گرفته و استفاده از آن ها همواره رو به گسترش است به‌طوری‌که هر روزه حجم وسیعی از محتوا و خدمات دیجیتالی در قالب اپلیکیشن‌ها برای گوشی‌های هوشمند عرضه می‌شوند و برخی از محصولات جدیدتر مثل ساعت‌های هوشمند نیز در ارتباط مستقیم با اسمارت‌فون‌ها قرار دارند.

برای تأمین نیاز گوشی‌های موبایل و تهیه اپلیکیشن‌های متناسب با هر حوزه، مسیرهایی مثل فروشگاه‌های اپلیکیشن در بالاترین درجه از ضرورت قرار دارند و بدین‌ترتیب برای بهبود شرایط رقابت در بازار اپلیکیشن‌ها، محتوای دیجیتالی و خدمات، درک جایگاه سیستم‌عامل‌های موبایلی و راه‌های توزیع اپلیکیشن‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بر این اساس کمیسیون تجارت منصفانه ژاپن (به‌اختصار JFTC) با انجام یک مطالعه بازار پیشنهادهایی را برای رقابت بهتر و سالم‌تر در این رده ارائه کرده است.

در ادامه به توصیف هریک از این پیشنهادهای چهارگانه می‌پردازیم:

1- اولین دسته از اقدامات توصیه شده بر ممانعت از «ترجیح دادن خود» یا self-preferencing و اطمینان از دسترسی برابر برای سایر توسعه‌دهندگان متمرکز است. اساس این پیشنهاد ظاهرا بر مبنای گزارش‌هایی‌ست که در طی چند سال گذشته از دست‌کاری جست‌وجوی اپ استور توسط اپل برای برجسته‌تر کردن اپلیکیشن‌های خود نسبت به رقبا و شرایط مشابه گوگل در این زمینه منتشر شده است. پیشنهادهای مطرح شده در این بخش به فراهم آوردن دسترسی برابر به عملکردهای سیستم‌عامل و آن‌چه «هشدارهای پیشرفته به‌روزرسانی برای تمامی توسعه‌دهندگان» توصیف شده مربوط می‌شود و دسترسی به سیستم‌های پرداخت جداگانه برای اپلیکیشن‌ها و پرداخت‌های درون برنامه‌ای نیز دیگر گزینه مهم قابل ذکر در این قسمت را تشکیل می‌‌دهد.

2- بهبود قابلیت جابجایی اطلاعات کاربران مابین سیستم عامل‌ها و ترویج یک فضای رقابتی سالم در سیستم عامل‌های موبایلی و مارکت‌های اپلیکیشن، دومین مجموعه اصلاحات پیشنهادی این مجموعه را تشکیل می‌دهند. اجازه برای فعالیت دیگر فروشگاه‌های اپلیکیشن غیر گوگلی و اپلی در صورت برآورده ساختن استانداردهای امنیتی و حریم خصوصی دیگر توصیه مشخص این بخش است که خبر خوشایندی برای توسعه‌دهندگانی‌ست که از رویه سخت‌گیرانه اپل و گوگل در فرایند بررسی اپلیکیشن‌ها پیش از انتشار آن‌ها در App Store و Play Store شکایت دارند.

3- تمرکز بر رعایت انصاف و عدالت در ساخت و اعمال قوانین، مجموعه سوم از پیشنهادهای مطرح شده در این بسته را تشکیل می‌دهند که شفافیت بیش‌تر و ملاحظات پیشرفته‌تر از سوی اپل و گوگل در هنگام تغییر قوانین از سوی اپل و گوگل را مد نظر قرار می‌دهد.

4- در نهایت در چهارمین و آخرین توصیه ارائه شده در این مجموعه به هرچه بیش‌تر برجسته کردن رقابت در جهت شکل‌گیری یک اکوسیستم جدید در یک فضای سالم و منصفانه اشاره شده است.

ژاپن در زمینه تلاش برای تنظیم مقررات مرتبط با فروشگاه‌های اپلیکیشن تنها نیست و پیش از این چندین اقتصاد بزرگ دنیا از کره جنوبی و استرالیا گرفته تا هند و مجموعه اتحادیه اروپا گام‌های مشابه‌ای را در این زمینه برداشته یا از قصد خود برای انجام چنین گام‌هایی سخن به میان آورده‌اند. با افزوده شدن به تعداد کشورهای هم‌عقیده در این زمینه، آرام‌آرام زمزمه‌های ایجاد تغییراتی در این روند شنیده می‌شود که از آن جمله می‌توان به امکان دسترسی به روش‌های دیگر پرداخت درون برنامه‌ای خارج از مجموعه گوگل اشاره کرد اپل نیز با این‌که در این زمینه با تردید بیش‌تری نسبت به گوگل عمل می‌کند اما حداقل در برخی مناطق مثل اتحادیه اروپا ظاهرا چاره‌ای جز تسلیم نشده و برای نمونه امکان نصب اپلیکیشن‌های iOS از اپ‌استورهای متفرقه احتمالا در iOS 17 محقق خواهد شد.