واحد خبر mobile.ir : به دنبال بررسی‌های موشکافانه کارشناسان نیویورک تایمز و وال استریت ژورنال در سال 2019، مشخص شد که به هنگام جست‌وجوی اپلیکیشن در اپ استور، در صفحه نتایج، اپلیکیشن‌های اختصاصی اپل بالاتر از اپلیکیشن‌های مشابه رقیب قرار می‌گیرند. شرکت‌هایی که محصولات اختصاصی خود را در کنار محصولات مشابه سایر برندها عرضه می‌کنند همواره با این موضوع درگیر بوده‌اند تا جایی که کمپانی‌های بزرگی مثل گوگل و آمازون نیز به چنین رفتاری متهم شده‌اند. البته اپل در آن مقطع، اتهام ارجحیت دادن اپلیکیشن‌های خود را رد کرده و مدعی شد الگوریتمی متشکل از 42 متغیر در جست‌وجوی اپ استور وجود دارد که مانع از دست‌کاری اپل در نتایج آن می‌شود.

علی‌رغم تکذیب این اتهام از سوی اپل، برخی خبرها نشان می‌دهند مقدم بودن اپلیکیشن‌های اپل بر اپلیکیشن‌های مشابه رقیب در جست‌وجوی اپ استور، اتفاقی نبوده و اپل حقیقتا در این کار دست داشته است. در جریان دعوی حقوقی بین شرکت Epic Games و اپل، به‌تازگی یک زنجیره ای‌میل‌ بین مقام‌های مسئول اپل و Epic Games منتشر شده که نشان می‌دهد اپل در یک بازه زمانی 11 ماهه، با دست‌کاری در نتایج جست‌وجوی اپ استور، اپلیکیشن اختصاصی خود برای ذخیره‌سازی ابری – موسوم به Files – را بالاتر از اپلیکیشن‌های مشابه – از جمله Dropbox – قرار داده است.

ماجرا از سال 2018 آغاز می‌شود؛ زمانی که اپل و Epic Games روابط خوبی داشتند. ظاهرا تیم سوینی (Tim Sweeney)، مدیرعامل Epic Games، پس از سرچ کلمه Dropbox در اپ استور، به عنوان اولین نتیجه با اپلیکیشن Files روبرو می‌شود. همین امر وی را بر آن داشت تا با ارسال یک ای‌میل به دی‌بانکور ناسکار (Debankur Naskar)، مسئول اپل در امور جست‌وجوی اپ استور، این مورد را به او متذکر شود. تیم سوینی در این ای‌میل می‌نویسد: «Dropbox حتی در صفحه نخست [نتایج جست‌وجو] به چشم نمی‌خورد.» هرچند که نمی‌توان لحن واقعی سوینی را از این کلمات متوجه شد، اما می‌توان حدس زد که وی از این اتفاق تعجب کرده و در این رابطه از دی‌بانکور ناسکار توضیح می‌خواهد.

ناسکار در پاسخ به این ای‌میل می‌گوید: «ما در حال حذف ارتقاء دستی هستیم و اکنون نتایج جست‌وجو باید مرتبط‌تر باشد.» طبق آنچه که در این زنجیره ای‌میل‌ها مشاهده می‌شود، به گفته ناسکار، ارتقاء عمدی اپلیکیشن Files در جست‌وجوی اپ استور، به کنفرانس جهانی توسعه‌دهندگان اپل در سال 2017 برمی‌گردد؛ یعنی حدود یک سال پس از نخستین عرضه این اپلیکیشن. همین یک جمله ناسکار به وضوح از دست داشتن اپل در ارتقاء جایگاه اپلیکیشن Files در اپ استور حکایت می‌کند.

البته مت فیشر (Matt Fischer)، معاون اپ استور، به موضوع دست‌کاری اپل در نتایج جست‌وجو اعتراض کرده و آن را رد می‌کند. وی در ای‌میلی به ناسکار، در ابتدا می‌گوید: «چه کسی به قرار دادن اپلیکیشن Files بالای Dropbox در نتایج جست‌وجو چراغ سبز نشان داد؟ من از این کار خبر نداشتم و فکر نمی‌کنم باید این کار را انجام دهیم.» اما خود مت فیشر، مکالمه ای‌میلی خود را با این جمله به اتمام می‌رساند: «در آینده می‌خواهم هر درخواست مشابهی، برای بازبینی و تأیید به من فرستاده شود.» همین جمله نشان می‌دهد، مت فیشر موضوع دست‌کاری عمدی در نتایج جست‌وجو را کاملا نفی نمی‌کند.

با وجود اذعان مقامات مسئول به این دست‌کاری، اپل این اتفاق را صرفا یک اشتباه ساده دانسته و کار خود را این گونه توجیه می‌کند که اپلیکیشن Files دارای یکپارچگی با Dropbox بوده و اپل Dropbox را در فراداده Files قرار داده است. به همین دلیل در نتایج جست‌وجو، Files به طور خودکار بالاتر از Dropbox می‌ایستد.

البته برخی کارشناسان این توجیه را به دلایل زیر نپذیرفته‌اند: اولا این توجیه با آنچه ناسکار در ای‌میل گفته بود، همخوانی ندارد. ثانیا اپل وعده داده بود که این مشکل فورا برطرف خواهد شد، در صورتی که می‌دانیم این مشکل تا 11 ماه ادامه داشته است. ثالثا، اپل در پاسخ به پرسش‌های مکرر درباره اینکه آیا این اتفاق برای دیگر اپلیکیشن‌ها نیز رخ داده یا خیر، سکوت اختیار کرده است.

در تحلیل این موضوع باید بگوییم، اینکه بالاتر قرار گرفتن اپلیکیشن‌های اپل در نتایج جست‌وجو، دستی بوده یا خیر، چندان مهم نیست. آنچه اهمیت دارد آن است که کاربران آیفون و آی‌پد در سراسر جهان به مدت 11 ماه، با سرچ دقیق کلمه Dropbox در اپ استور، با اپلیکیشن Files اپل روبرو می‌شدند. این مسأله ممکن است به مشکل دیرینه اپل با Dropbox مربوط باشد. در سال 2009 استیو جابز، بنیان‌گذار و مدیرعامل وقت اپل، قصد داشت Dropbox – که در آن زمان یک کمپانی استارت‌آپ بود – را خریداری کند. اما درو هوستون (Drew Houston)، مدیرعامل Dropbox، راضی به انجام این کار نشد. استیو جابز نیز با قاطعیت اعلام کرد که iCloud کسب‌وکار Dropbox را نابود خواهد کرد؛ امری که با ادامه موفقیت‌های Dropbox هیچ‌گاه محقق نشد.

به‌علاوه، بحث بر سر اینکه ارتقاء جایگاه اپلیکیشن‌های اپل، به روش دستی بوده یا هر روش دیگری، کاملا بیهوده است. هرچه باشد، می‌دانیم که الگوریتم‌ها توسط انسان‌ها نوشته می‌شوند. اگر اپل می‌تواند الگوریتمی با 42 فاکتور طراحی کند که نتایج جست‌وجو را به نفع اپلیکیشن‌های خودی تغییر دهد، چه نیازی دارد که همان الگوریتم را کنار گذاشته، خطر فاش شدن ای‌میل‌هایش را به جان خریده و چندین سال درگیر یک نزاع حقوقی شود؟

اپل خیلی راحت می‌توانست به خواست خود، آن الگوریتم را تغییر دهد؛ همان کاری که دو سال پیش برای راضی کردن وال استریت ژورنال و نیویورک تایمز انجام داد. به گفته نشریه تایمز، اپل در جولای 2019 الگوریتم جست‌وجو در اپ استور را تغییر داد و در نتیجه این تغییر – که توسط یکی از مهندسین شرکت انجام شد – شاهد یک سقوط فوری در رتبه اپلیکیشن‌های اپل در اپ استور بودیم. در آن مقطع، مقامات اجرایی اپل، فرمول قبلی را یک اشتباه تلقی نکردند. هدف اپل از این اقدام آن بود که دیگران خیال نکنند اپل بین اپلیکیشن‌های خود و دیگران تفاوت قائل می‌شود. لذا در این مدت، اپل روی بهبود بخشیدن به الگوریتم کار کرد تا به نتایج دلخواه خود برسد.

اپل در پاسخ به ابهامات به وجود آمده درباره نتایج جست‌وجو در اپ استور، به‌تازگی بیانیه زیر را منتشر کرده است:

ما اپ استور را ایجاد کردیم تا مکانی امن و مطمئن برای پیدا کردن و دانلود اپلیکیشن برای مشتریان و همچنین فرصت کسب‌وکاری عالی برای توسعه‌دهندگان باشد. [قابلیت] جست‌وجوی اپ استور فقط یک هدف دارد: فراهم کردن آنچه مشتریان به دنبال آن می‌گردند. ما این کار را به گونه‌ای انجام می‌دهیم که برای همه توسعه‌دهندگان عادلانه بوده و ما اپلیکیشن‌های خود را نسبت به اپلیکیشن‌های هر توسعه‌دهنده یا رقیب دیگری، برتری نمی‌دهیم. امروزه، توسعه‌دهندگان گزینه‌های فراوانی را برای توزیع اپلیکیشن‌های خود در اختیار دارند و به همین دلیل است که ما سخت در حال کار هستیم تا توسعه اپلیکیشن‌ها برای مشتریان‌مان در سراسر دنیا، برای توسعه‌دهندگان آسان و عادلانه بوده و یک فرصت عالی برای آنها باشد.

در پایان لازم به ذکر است، پس از صرف یک سال و نیم زمان برای بررسی نگرانی‌های مربوط به انحصارگرایی کمپانی‌های بزرگ، مجلس نمایندگان آمریکا روز جمعه 11 ژوئن 2021 (21 خرداد 1400)، طرح پیشنهادی قانونی موسوم به «قانون خاتمه انحصارگرایی پلتفرم» را که سپس به «قانون انلاین انتخاب و نوآوری آمریکایی» تغییر نام داد در دستور کار قرار داد. این طرح شامل 5 لایحه بوده و قرار است جلوی سوء استفاده کمپانی‌های بزرگی مثل اپل، آمازون، گوگل و فیس‌بوک را بگیرد. در یکی از این لوایح این قانون جدید آمده است که این لایحه «توانایی کمپانی‌های بزرگ فناوری در استفاده از پلتفرم‌های آنلاین خود برای ارجحیت دادن به محصولات خود نسبت به رقبا را هدف قرار داده است.» لذا، این قانون، در صورت تصویب، می‌تواند نحوه مدیریت کنونی اپ استور اپل را به چالش بکشد.