واحد خبر mobile.ir : در پی اعمال تحریم‌های ایالات متحده علیه چین در دولت ترامپ، دولت بایدن نیز در اکتبر 2022 با اعمال برخی محدودیت‌های صادراتی علیه کمپانی‌های چینی، دایره دسترسی آنها به تکنولوژی‌های پیشرفته را تنگ‌تر کرد. در این میان کمپانی هواوی در آگوست سال گذشته و در میان حیرت بسیاری از کارشناسان، موفق شد سری Mate 60 Pro را با استفاده از یک چیپ‌ست 7 نانومتری نسل پنجمی به تولید برساند. برخی منابع مدعی ساخت بخش حافظه این تراشه توسط کمپانی SK Hynix شدند که با تکذیب این شرکت کره‌ای مواجه شد. اما بلومبرگ به‌تازگی مدعی شده که هواوی و شریکش SMIC در ساخت تراشه مذکور از تکنولوژی آمریکایی استفاده کرده و به نوعی تحریم‌های ایالات متحده را دور زده‌اند.

بلومبرگ یافته‌های گزارش اخیر خود را از قول افراد آگاهی نقل کرده که به شرط ناشناس ماندن حاضر به مصاحبه با بلومبرگ شده‌اند. به گفته این منابع آگاه، کمپانی چینی SMIC در ساخت تراشه پیشرفته 7 نانومتری برای هواوی از تجهیزات دو شرکت آمریکایی با نام‌های .Applied Materials Inc و .Lam Research Corp استفاده کرده است.

برخی شنیده‌ها حاکی از آنند که چین هنوز به طور کامل در تولید برخی قطعات و تجهیزات خارجیِ مورد نیاز برای تولید محصولات پیشرفته (مثل نیمه‌رساناها) خودکفا نشده است. البته رسیدن به خودکفایی فناورانه برای دولت چین یک اولویت ملی بوده و تلاش‌های هواوی در راستای طراحی و ساخت تراشه‌های داخلی، با حمایت پکن همراه شده است.

تا کنون مقامات SMIC و Lam Research Corp. درخواست بلومبرگ برای شفاف‌سازی در این زمینه را بی‌پاسخ گذاشته‌اند. Applied Materials Inc. و اداره صنعت و امنیتِ وزارت بازرگانی آمریکا – که نظارت بر صادرات در ایالات متحده را بر عهده دارد – نیز از اظهارنظر در این زمینه خودداری کرده‌اند.

همان طور که گفته شد، سال گذشته هواوی موفق شد گوشی هوشمند پیشرفته Mate 60 Pro را با تراشه ساخت SMIC روانه بازار کند و همین امر موجی از خرید را به دلیل عرق میهن‌دوستی در چین به راه انداخت. لازم به ذکر است، این تراشه 7 نانومتری – که بسیاری آن را Kirin 9000S می‌دانند – هنوز در مقایسه با تراشه‌های پرچمدار صنعت اسمارت‌فون چند نسل عقب‌تر است، اما حداقل از سطحی که آمریکا قصد داشت پیشرفت چین را در آن متوقف کند، جلوتر است.

به گفته بلومبرگ، تجهیزات مورد استفاده در ساخت تراشه مذکور منشأ غیرچینی دارد، از جمله تکنولوژیِ کمپانی هلندی ASML و همچنین شرکت‌های آمریکایی Lam و Applied Materials. گفتنی‌ست، برخی کمپانی‌های چینی تأمین‌کننده تجهیزات ساخت تراشه – مثل .Advanced Micro-Fabrication Equipment Inc و .Naura Technology Group Co – در تلاشند تا به رقبای آمریکایی خود برسند، اما محصولات این شرکت‌های چینی هنوز جامعیت و پیچیدگی لازم را ندارد. همچنین، .Shanghai Micro Electronics Equipment Group Co – که معروف‌ترین توسعه‌دهنده سیستم‌های لیتوگرافی چین به حساب می‌آید – در مقایسه با توانایی‌های کمپانی معتبر هلندی ASML چند نسل عقب‌تر است.

به گفته منابع آگاه، خرید تجهیزات آمریکایی توسط SMIC پیش از اعمال ممنوعیت صادرات (تصویب‌شده در اکتبر 2022) انجام شده بود. هر دو کمپانی آمریکایی .Applied Materials Inc و .Lam Research Corp پس از اجرایی شدن حکم وزارت بازرگانی ایالات متحده، کارکنان خود را از چین فراخوانده و سرویس‌دهی به تجهیزات موجود در چین را متوقف کردند. کمپانی ASML نیز در راستای اجرای تحریم‌های ایالات متحده، به کارکنان آمریکایی گفته بود که از کار کردن با مشتریان چینی امتناع کنند. اما جالب است بدانید مهندسین ژاپنی و هلندی هنوز هم امکان سرویس‌دهی به بسیاری از تجهیزات تراشه‌سازی در چین را دارند که همین امر موجب برآشفتن رقبای آمریکایی آنها شده است.

در حال حاضر، کمپانی‌ها از فروش تکنولوژی پیشرفته با منشأ آمریکایی به هر دو شرکت SMIC و هواوی منع شده‌اند. گفتنی‌ست، این دو شرکت به دلیل آن‌چه ارتباط با مراکز نظامی چین خوانده شده در لیست سیاه وزارت بازرگانی آمریکا قرار گرفته‌ و متعاقبا از دسترسی به تجهیزات ساخت تراشه و محصولات پیشرفته نیمه‌رسانا در مضیقه قرار گرفته‌اند. البته این محدودیت‌ها هواوی و SMIC را بر آن داشت تا به دنبال راه‌کاری برای توسعه تراشه در خاک چین باشند. سرانجام تلاش‌های این دو کمپانی نتیجه داد و Mate 60 Pro در کمال ناباوری وارد بازار شد.

به دنبال عرضه Mate 60 Pro، ایالات متحده دستور تحقیق و تفحص درباره چیپ‌ست این اسمارت‌فون را صادر کرد و جینا ریموندو (Gina Raimondo)، وزیر بازرگانی آمریکا، متعهد شد که با شدیدترین اقدامات ممکن، امنیت ملی کشور را تضمین کند. در این میان، نمایندگان جمهوری‌خواه در کنگره از دولت بایدن خواستند که دسترسی هواوی و SMIC به تکنولوژی آمریکایی را به طور کامل قطع کند.

مقامات وزارت بازرگانی آمریکا بر این باورند که SMIC توان تولید تراشه‌های 7 نانومتری در مقیاس بالا را ندارد؛ نکته‌ای که پیتر ونینک (Peter Wennink)، مدیرعامل ASML نیز به آن اشاره کرده بود. به گفته ونینک، چنان‌چه SMIC بخواهد تکنولوژی خود را بدون سیستم‌های لیتوگرافی EUV شرکت ASML ارتقاء دهد، به دلیل چالش‌های فنی قادر به تولیدی که از لحاظ تجاری معنادار باشد نخواهد بود. گفتنی‌ست، با توجه به اینکه دولت هلند هنوز مجوزی برای صدور این قبیل تکنولوژی‌ها صادر نکرده، ASML نمی‌تواند سیستم‌های EUV را به چین بفروشد.

در حال حاضر، ایالات متحده هم‌پیمانان خود مثل هلند، آلمان، کره جنوبی و ژاپن را تحت فشار گذاشته تا بیش از پیش راه دسترسی چین به تکنولوژی نیمه‌رساناها را محدود کند. این امر تا حدی جنجال‌برانگیز بوده و در برخی کشورها با مقاومت مواجه شده است، زیرا در شرایط کنونی که کسب‌وکارهای چینی در حال سرمایه‌گذاری در تجهیزات برای رقابت در بازار هوش مصنوعی هستند، قطع رابطه تجاری هر کشوری با چین، ممکن است به ضرر آن کشور تمام شود.