واحد خبر mobile.ir : بر اساس گزارش منابع خبری، شرکت تراشه‌ساز چینی SMIC احتمالا موفق شده از سد بلند تولید تراشه‌های 5 نانومتری بگذرد. تحلیل‌گران صنعت با توجه به عرضه لپ‌تاپ جدید هواوی با تراشه پیشرفته 5 نانومتری، به این نتیجه رسیده‌اند که این کمپانی توانسته با وجود تحریم‌های ایالات متحده این گام دشوار رو به جلو را بردارد. این در حالی است که هواوی اسمارت‌فون‌های Mate 60 Pro و +Mate 60 Pro را به ترتیب در آگوست و سپتامبر امسال مجهز به تراشه ناشناخته Kirin 9000s با لیتوگرافی معادل 7 نانومتری معرفی کرد؛ محصولاتی که بنا بر گزارش موسسه کانترپوینت در سه‌ماهه سوم 2023، عرضه موفقی را در چین به ثبت رسانده‌اند.

SMIC در سالی که گذشت پس از آغاز تولید انبوه پردازنده HiSilicon Kirin 9000S با استفاده از نسل دوم فناوری 7 نانومتری، دنیا را حیرت‌زده کرد و حال به نظر می رسد بار دیگر برای شگفتی تازه‌ای آماده می‌شود که آن هم ساخت محصولی با فرایند 5 نانومتری است که در حال حاضر یا برای تولید در حجم بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا در مراحل پایانی توسعه است. در واقع، هواوی در معرفی لپ‌تاپ تازه خود با نام Qingyun L540 به پردازنده‌ای اشاره کرده که با فرآیند 5 نانومتری ساخته شده است و هشت هسته پردازشی (ظاهرا شامل 4 هسته A77 و 4 هسته A55) مبتنی بر هسته‌های ARM را در کنار گرافیک Mali-G78 در بر می‌گیرد.

به گفته هواوی، حداکثر سرعت کلاک هسته‌های این تراشه 3.13 گیگاهرتز است و عملکرد بهینه را در کنار مصرف انرژی کمتر و پردازش سریع‌تر ارائه می‌دهد. این بیشینه فرکانس تنها اندکی از سرعت کلاک آن دسته از چیپ‌ست‌های TSMC و اپل که بر مبنای فناوری موسوم به N5 ساخته‌ شده‌اند، پایین‌تر است. برای مقایسه بهتر است بدانید حداکثر فرکانس هسته‌های با عملکرد بالای M1 اپل به 3.20 گیگاهرتز می‌رسد.

در عین حال، حداکثر سرعت کلاک Kirin 9006C به تراشه دیگر هواوی با نام Kirin 9000 شباهت دارد که توسط TSMC برای شرکت چینی تولید شده است. در واقع، زمانی که TSMC در اوایل فصل دوم سال 2020 میلادی ساخت انبوه چیپ‌ها روی فناوری 5 نانومتری را آغاز کرد، هواوی هنوز در فهرست سیاه وزارت بازرگانی ایالات متحده نگرفته بود و تراشه‌ساز تایوانی می‌توانست محصولات تازه 5 نانومتری را در اختیار سازنده چینی قرار دهد. چنان که هواوی در اواخر آگوست 2020 به طور رسمی استفاده از تراشه Kirin 9000 مبتنی بر فرایند 5 نانومتری را تایید و از ساخت این چیپ در تایوان خبر داده بود.

حال شباهت زیاد میان Kirin 9000 و Kirin 9006C برخی را به این نتیجه رسانده که شاید محصول ادعایی جدید همان تراشه‌های تایوانی قبلی باشد که در انبار هواوی وجود داشته است. این برداشت هرچند ممکن است درست باشد، اما به هر حال نگهداری تعداد زیادی پردازنده پیشرفته و گران‌قیمت برای مدت سه سال چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. به ویژه آن که Kirin 9000 از یک مودم داخلی 5G بهره می‌برد که احتمالاً Kirin 9006C فاقد آن است. از این رو استفاده از چنین تراشه پیشرفته‌ای بیشتر مناسب یک گوشی هوشمند رده بالاست تا آن که در یک لپ‌تاپ ارزان‌قیمت به کار گرفته شود. به این ترتیب در مجموع می‌توان محصول جدید را با احتمال نسبتا زیاد ساخته شرکت تراشه‌ساز چینی یعنی SMIC دانست.

البته توانایی SMIC برای تولید محصولی با فرایند 5 نانومتری چندان هم تعجب‌آور نیست، زیرا پیش از این نیز اخباری از تلاش این شرکت برای عبور از موانع حاصل از تحریم آمریکا به گوش می‌رسید. چنان که یکی از متخصصان صنعت ضمن اشاره به این تلاش‌ها گفته بود: «SMIC در حال آماده سازی فرآیند 5 نانومتری از طریق [تجهیزات] DUV است و انتظار می رود استفاده از ماسک نوری (Photomask) بیش از پیش افزایش یابد.» این گفته‌ها درباره استفاده SMIC از لیتوگرافی فرابنفش عمیق (DUV کوتاه‌شده deep ultraviolet) پیشتر نیز بارها در فضای صنعت نیمه‌رسانا شنیده شده است، اما نمی‌توان درستی آن را به طور کامل تایید کرد.

از سوی دیگر SMIC ابزارهای ساخت تراشه‌ای را در اختیار دارد که استفاده از آن‌ها برای تولید پردازنده 5 نانومتری امکان‌پذیر است. دستگاه لیتوگرافی Twinscan NXT:2000i محصول شرکت هلندی ASML دارای وضوح کم‌تر یا مساوی 38 نانومتر بوده و برای تولید انبوه محصولات کلاس 7 نانومتری با استفاده از تکنیک‌های لیتوگرافی موسوم به الگودهی دوگانه یا double-patterning کاملا مناسب است. اما ساخت محصولات 5 نانومتری نیازمند وضوح ریزتر و دقیق‌تری است و تولیدکنندگان تراشه می‌توانند برای این هدف از الگودهی سه یا حتی چهارگانه استفاده کنند. این تکنیک لیتوگرافی شامل تقسیم یک الگوی پیچیده به چندین الگوی ساده‌تر است که در مرحله بعد، برای دستیابی به دقت و جزئیات بالاتر به‌طور متوالی چاپ می‌شوند. در واقع استفاده از چند الگوی هم‌زمان فرآیندی پیچیده است که بر بازده و تعداد تراشه‌های قابل استفاده در هر ویفر تأثیر می‌گذارد. بنابراین معمولاً به دلیل تأثیر آن بر هزینه‌های تراشه، به صورت محدودتری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

گروهی از کارشناسان احتمال می‌دهند که هواوی برای تولید گوشی‌های پرچم‌دار سری P70 خود در سال 2024 از تراشه جدید استفاده کند. انتظار می‌رود این خانواده همچون نسل‌های پیش سه اسمارت‌فون را شامل شود و مدل موسوم به P70 Art پیشرفته‌ترین نمونه در این میان باشد که به لنز ترکیبی 16GP مجهز خواهد بود.

با این حال، در مجموع نمی‌توان با یقین از توفیق SMIC در تولید انبوه تراشه با فناوری 5 نانومتری سخن گفت. به علاوه، با توجه به تنش میان ایالات متحده و چین و محدود کردن توانایی‌های هواوی و SMIC بعید است این شرکت‌ها توانایی‌های تکنولوژیکی واقعی خود را به طور دقیق افشا کنند. به این ترتیب حتی اگر اخبار و شنیده‌ها درباره تولید تراشه‌های 5 نانومتری درست باشد، هواوی و SMIC تمایل ندارند شرکا و تامین‌کنندگان احتمالی این فرایند و یا نحوه دستیابی آن‌ها به تجهیزات و تراشه‌های واقعی توسط ایالات متحده و متحدانش کشف شوند.