واحد خبر mobile.ir : همزمان با معرفی پرچمدارهای سری Mate 40، هواوی از سری جدید چیپ‌ست‌های پرچمدار خود یعنی Kirin 9000 و Kirin 9000E نیز رونمایی کرد. لیتوگرافی 5 نانومتری، از مهم‌ترین شاخصه‌های این تراشه‌ها به شمار می‌رود که عملکرد بهتر، مصرف کمتر و عمر طولانی‌تر باتری را به همراه خواهد داشت. نکته دیگر، مودم یکپارچه 5G این چیپ‌ست‌هاست که آنها را به نخستین تراشه‌های 5 نانومتری با مودم یکپارچه 5G مبدل کرده است. گفتنی‌ست اسمارت‌فون‌های Mate 40 Pro و نسخه پلاس آن از تراشه قدرتمند Kirin 9000 بهره می‌برند. چیپ‌ست Kirin 9000E نیز – که از لحاظ گرافیکی و هوش مصنوعی کمی پایین‌تر از Kirin 9000 قرار دارد – در ساخت Mate 40 استفاده شده است.

همان‌طور که گفته شد، لیتوگرافی 5 نانومتری TSMC، از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های تراشه‌های Kirin 9000 و Kirin 9000E به شمار می‌رود. در حال حاضر بیشتر برندهای صاحب‌نام به تراشه‌های 5 نانومتری روی آورده‌اند. اپل در چیپ‌ست A14 (به کار گرفته شده در آیفون 12) از این چیپ‌ست استفاده کرده و سامسونگ نیز در تراشه میان‌رده آینده خود Exynos 1080 از همین لیتوگرافی استفاده خواهد کرد. انتظار می‌رود تراشه پرچمدار کوالکام – که به زودی وارد بازار می‌شود – نیز با همین لیتوگرافی ساخته شده باشد.

هرچند که هواوی در معرفی چیپ‌ست‌های جدید خود به سرعت دانلود و آپلود آنها اشاره‌ای نکرد، اما می‌دانیم مودم به کار گرفته شده در ساخت آنها – یعنی Balong 5000 – در صورت تجمیع چند اپراتور، از سرعت 6.5 گیگابیت بر ثانیه پشتیبانی می‌کند. طبق ادعای هواوی، این مودم از لحاظ سرعت آپلود تا 5 برابر و از نظر سرعت دانلود تا 2 برابر سریع‌تر از مودم اسنپ‌دراگون X55 (محصول کوالکام) است. البته تا زمانی که پرچمدارهای جدید هواوی به بازار نیامده‌اند، نمی‌توان این ادعا را صددرصد قبول کرد.

چیپ‌ست‌های 8 هسته‌ای Kirin 9000 و 9000E، از یک کلاستر تک‌هسته‌ای (شامل یک هسته بزرگ 3.13 گیگاهرتزی Cortex-A77)، یک کلاستر 3 هسته‌ای (مشتمل بر 3 هسته متوسط 2.54 گیگاهرتزی Cortex-A77) و یک کلاستر 4 هسته‌ای (دارای 4 هسته کوچک 2.05 گیگاهرتزی Cortex-A55) تشکیل شده است. با توجه به اینکه سرعت کلاک هسته بزرگ این تراشه‌ها کمی بیشتر از سرعت کلاک هسته بزرگ اسنپ‌دراگون 865 پلاس (3.1 گیگاهرتز) است، می‌توان گفت در حال حاضر Kirin 9000 و 9000E دارای بالاترین فرکانس هسته در بین تمام پروسسورهای موبایلی موجود هستند.

همان طور که مشاهده می‌کنید هواوی نسل جدید پردازنده‌های ARM – یعنی Cortex-A78 – را نادیده گرفته و همچنان بر استفاده از نسل قدیمی‌تر آن – یعنی Cortex-A77 – اصرار دارد. البته این پدیده جدیدی نیست و سال گذشته نیز در تولید تراشه‌ Kirin 990 به جای استفاده از پردازنده‌های Cortex-A77 از نسل قدیمی‌تر پردازنده‌های ARM یعنی Cortex-A76 استفاده کرده بود. استدلال هواوی در آن مقطع این بود که معماری Cortex-A77 برای تراشه‌های 5 نانومتری مناسب‌تر است و لذا تراشه 7 نانومتری Kirin 990 را با همان معماری Cortex-A76 (در کلاستر‌های قدرتمند) به تولید رساند. هر چند که این استدلال زیاد قانع‌کننده نیست، اما شاید جندان هم غیرمنطقی نباشد.

در مجموع عملکرد یکی دو سال اخیر هواوی نشان می‌دهد این شرکت همواره یک سال از مدل CPUهای شرکت ARM عقب‌تر است. اما صرفا به خاطر استفاده از مدل پردازنده‌های نسل قبل ARM نمی‌توان عملکرد تراشه‌های هواوی را زیر سؤال برد. به گفته این شرکت، چیپ‌ست‌های Kirin 9000 و 9000E از لحاظ عملکرد و قدرت پردازشی تا 10 درصد بهتر از اسنپ‌دراگون 865 پلاس قرار می‌گیرند. البته مجددا تأکید می‌کنیم که این آمار و ارقام تا زمانی که در دنیای واقعی مورد آزمایش قرار نگرفته‌اند، به طور کامل قابل اعتماد نیستند.

از لحاظ پردازش گرافیکی هواوی از جدیدترین مدل گرافیکی ARM یعنی Mali-G78 کمک گرفته که در چیپ‌ست Kirin 9000 دارای پیکربندی 24 هسته‌ای و در 9000E با پیکربندی 22 هسته‌ای پیاده‌سازی می‌شود. به این ترتیب، Mali-G78 بیست‌ و چهار هسته‌ای، قدرتمندترین پردازنده‌ گرافیکی است که در تمام دیوایس‌های هواوی (تا کنون) به کار گرفته شده است. این پردازنده قدرتمند در کنار قابلیت‌های صوتی-تصویری این تراشه، تجربه گیمینگ فوق‌العاده‌ای را نوید می‌دهد. با توجه به افزایش 50 درصدی تعداد هسته‌های پردازنده گرافیکی نسبت به Mali-G76 در Kirin 990، عملکرد این پردازنده گرافیکی جدید تا 60 درصد نسبت به Mali-G76 ارتقا یافته است. ظاهرا هواوی اصرار شدیدی به مقایسه محصولات خود با کوالکام داشته و در اینجا نیز به این نکته اشاره کرده که طبق امتیازی که در بنچمارک GFXBench به دست آمده، تراشه‌های جدید هواوی از لحاظ گرافیکی تا 52 درصد بهتر از اسنپ‌دراگون 865 پلاس عمل می‌کنند. در این مورد نیز باید منتظر عرضه پرچمدارهای سری Mate 40 باشیم تا بتوانیم صحت ادعای هواوی را اثبات کنیم.

واحد پردازش عصبی (NPU) در Kirin 9000 دارای 2 هسته بزرگ و 1 هسته کوچک بوده و در Kirin 9000E شامل 1 هسته بزرگ و 1 هسته کوچک می‌شود. به لطف این NPUها، هواوی قدرت پردازش هوش مصنوعی در تراشه‌های جدید خود را 2.4 برابر قدرت پردازش هوش مصنوعی در بهترین تراشه کوالکام می‌داند. البته لازم به ذکر است عملکرد هوش مصنوعی تا حد زیادی به حجم کار بستگی داشته و خیلی نمی‌توان به مقایسه‌ها اعتماد کرد.

نکته مهم دیگر آن است که هواوی در ساخت Kirin 9000 و 9000E از ISPهای 4 هسته‌ای نسل ششم استفاده کرده است. به گفته شرکت سازنده، توان عملیاتی در این ISP (پردازنده سیگنال تصویری) 50 درصد بیش از نسل قبلی آن بوده و می‌تواند کاهش نویز ویدئو را 48 درصد بهتر انجام دهد. گفته می‌شود این ISP جدید می‌تواند HDR را در عکاسی و فیلم‌برداری ارتقا دهد.

چیپ‌ست‌های جدید هواوی بیش از 15.3 میلیارد ترانزیستور را در خود جای داده‌اند (یعنی 30 درصد متراکم‌تر از A14 اپل که 11.8 میلیارد ترانزیستور دارد). به این ترتیب، Kirin 9000 و 9000E نخستین تراشه‌های دنیا هستند که رکورد 15 میلیارد ترانزیستور را شکسته و لقب متراکم‌ترین تراشه نسل پنجم دنیا تا به امروز را از آن خود می‌کنند. پشتیبانی از حافظه رم LPDDR5/4x، حافظه داخلی UFS، کیفیت صدای HiFi و ضبط ویدئوی 4K HDR از دیگر امکانات تراشه‌های Kirin 9000 و 9000E بر شمرده شده‌اند.

در مجموع طبق ادعای هواوی، تراشه Kirin 9000 در مقایسه با اسنپ‌دراگون 865 پلاس، از لحاظ مصرف انرژی CPU تا 25 درصد، از منظر مصرف انرژی NPU تا 150 درصد و از نظر مصرف انرژی GPU تا 50 درصد بهتر است. اما باید به یاد داشته باشیم که اسنپ‌دراگون 865 پلاس یک تراشه 7 نانومتری بوده و مقایسه آن با تراشه‌های جدید هواوی – که با لیتوگرافی 5 نانومتری به تولید رسیده‌اند – چندان مناسب نیست. گفتنی‌ست، تراشه‌های پرچمدار جدید کوالکام در دسامبر 2020 معرفی خواهند شد و مثل چیپ‌ست‌های جدید هواوی، آنها هم از لیتوگرافی 5 نانومتری بهره می‌برند.

تراشه‌های Kirin 9000 و 9000E روی کاغذ کارنامه بسیار درخشانی دارند، اما نکته منفی در اینجاست که با توجه به تحریم‌های ایالات متحده علیه هواوی، کمپانی تایوانی TSMC از نیمه سپتامبر 2020، دیگر امکان تولید این تراشه‌ها را برای هواوی نداشته و گفته می‌شود هواوی تنها بین 3 تا 5 میلیون قطعه از این تراشه‌ها را از TSMC دریافت کرده است. این امر در کنار سایر محدودیت‌های هواوی (مثل محرومیت از سرویس‌های موبایلی گوگل) می‌تواند نتایج نامطلوبی را برای این غول چینی در پی داشته باشد.