واحد خبر mobile.ir : شرکت اوپو که در جدیدترین گزارش IDC و کانالیز از بازار اسمارت‌فون چین در سه‌ماهه اول 2023 به‌عنوان برترین عرضه‌کننده گوشی‌های هوشمند اندرویدی معرفی شده است در خبری غیر مترقبه از متوقف کردن فعالیت یکی از زیرمجموعه‌های خود در شانگهای با نام Zeku خبر داده است؛ از جمله تولیدات Zeku می‌توان به پروسسور سیگنال تصویری MariSilicon X اشاره کرد که در دسامبر 2021 رونمایی شد و در برخی از پرچمداران اوپو از جمله Find X5 Pro‌ و Find X6 Pro حضور داشت. تعطیلی Zeku نشانه دیگری از فشارهای فزاینده آمریکا بر طراحان چیپ بدون کارخانه (fabless) چینی‌ست که در شرایط دشوار فعلی چاره‌ای جز توقف فعالیت پیش روی خود نمی‌بینند.

پس از آن‌که برخی خبرگزاری‌ها به‌نقل از کارکنان سابق اوپو از تصمیم این شرکت برای تعطیلی مجموعه Zeku خبر دادند خود شرکت اوپو نیز در روز جمعه 12 می (22 اردیبهشت 1401) با سرزنش کردن آن‌چه تردیدهای موجود در اقتصاد جهانی و بازار گوشی‌های هوشمند توصیف کرد این خبر را به‌صورت رسمی تأیید کرده و آن را «تصمیمی سخت» دانست. این خبر به‌خصوص برای کارکنان این مجموعه که تنها در عرض یک روز از آن اطلاع یافته‌ بودند مشکل و دشوار بوده است. درگاه چینی SCMP در همین رابطه به‌نقل از یکی از کارکنان که هویت وی فاش نشده می‌گوید: «در روز پنج‌شنبه به‌کارگران اعلام شده که روز بعد در آفیس کاری خود حاضر نشوند؛ من حتی برای بردن لپ‌تاپ خود نمی‌توانم به دفتر بازگردم.»

ماجرای Zeku وقتی جالب‌تر می‌شود که بدانیم این شرکت حتی تا همین دو هفته پیش نیز با انتشار آگهی‌های تبلیغاتی به‌دنبال نیروهای جدید بوده است و در لیست مشاغل مورد نیاز آن ده‌ها پوزیش مختلف از مهندس معماری چیپ‌ست گرفته تا کدرهای نرم‌افزاری برای کار در شهرهای پکن، شانگهای، چنگ‌دو و ژیان دیده می‌شود. اوپو یکی از بزرگ‌ترین سازندگان گوشی‌های هوشمند در جهان به‌شمار می‌آید و در آخرین آمار شرکت IDC از بازار گوشی‌های هوشمند در سه‌ماهه اول سال جاری میلادی در جایگاه چهارم قرار گرفته است. آمار این شرکت البته در کل سال 2022 به‌گفته IDC به 103 میلیون دستگاه رسیده که نسبت به سال قبل و آمار 133 میلیونی با کاهش 22 درصدی روبرو شده است.

برپایی مجموعه Zeku در سال 2019 با هدف طراحی چیپ‌هایی صورت گرفته که ممکن است در دستگاه‌های اوپو مورد استفاده قرار گیرند؛ مشابه این حرکت را پیش از این در رقیب سابقاً بزرگ اوپو یعنی هواوی با واحد تولید چیپ‌ست HiSilicon دیده بودیم که تا پیش از اعمال تحریم‌های گسترده ایالات متحده یکی از بزرگ‌ترین سازندگان fabless چیپ‌ست در دنیا در کنار کوالکام، سامسونگ و مدیاتک محسوب می‌شد. شیائومی نیز حرکت مشابه‌ای را در سال 2020 برای ساخت چیپ‌های اختصاصی آغاز کرد که از جمله نتایج آن می‌توان به چیپ‌های Surge S1 و Surge C1 اشاره کرد.

وب‌سایت Zeku این کسب و کار را به‌عنوان ارائه‌کننده پیشرفته سیستم‌های نیمه رسانا توصیف می‌کند که دفاتری در سن‌دیگو و پالو آلتوی کالیفرنیا و یوکوهامای زاپن دارد. این کمپانی تعداد حقوق‌بگیران خود را رسما اعلام نکرده اما تعداد کارمندان آن پس از چندین سال روند استخدام گسترده نزدیک به 3 هزار نفر تخمین زده می‌شود. بسته شدن Zeku در میانه یکی از سخت‌ترین شرایط برای شرکت‌های طراح چیپ‌ست در چین صورت می‌گیرد جایی‌که این صنعت با تشدید هرچه بیش‌تر تحریم‌های آمریکا تحت فشار بی‌سابقه‌ای قرار گرفته است. بر همین پایه به‌گفته وی شائوجون (Wei Shaojun) رئیس طراحی مدارهای مجتمع در انجمن صنایع نیمه هادی چین (CSIA) در سال گذشته از نزدیک به 3,243 شرکت چیپ‌ست بدون کارخانه (fabless chip firms) حاضر در چین تنها 566 شرکت فروشی بالاتر از 100 میلیون یوان (با نرخ فعلی تبدیل ارز نزدیک به 14.4 میلیون دلار) را تجربه کرده‌اند.

شرکت نیمه‌هادی تایوان یا TSMC بزرگ‌ترین کارخانه سازنده قراردادی چیپ‌ست در دنیا، پس از اجرایی شدن تحریم‌های آمریکا پذیرفتن سفارش از های‌سیلیکون به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مشتریان خود را متوقف کرد. ایالات متحده البته هنوز به‌صورت رسمی و ویژه شرکت اوپو را هدف تحریم‌های خود قرار نداده اما به‌روزرسانی‌های جدید اکتبر گذشته در امر صادرات کالاهای آمریکایی، به‌طور ویژه صادرات هر نوع چیپ‌ست به‌اندازه کافی پیشرفته یا تجهیزات ساخت چیپ به چین را بدون تأییدیه صریح ممنوع کرده است.

شرکت Zeku در دسامبر 2021 اولین پروسسور تصویری اختصاصی خود را با نام MariSilicon X معرفی کرد که در اسمارت‌فون‌های پیشرفته سری Find X به‌کار گرفته شد؛ MariSilicon X با فناوری پیشرفته گره 6 نانومتری شرکت TSMC برای اوپو ساخته شد که بسیار پیشرفته‌تر از سقف تحریم 14 نانومتری تعیین شده از سوی آمریکاست. چیپ بعدی این مجموعه با نام MariSilicon Y در اواخر سال 2022 معرفی شد و تمرکز آن روی بهبود کیفیت صدای مبتنی بر بلوتوث بود.

شرکت اوپو اطلاعاتی در مورد میزان سرمایه‌گذاری خود در مجموعه Zeku پیش از اعلام بسته شدن این کسب و کار اعلام نکرده است.