نسخه RT ویندوز 8 جدیدترین سیستمعامل بکار گرفته شده در تبلتهاست که در طی یک سال آینده با مدلهای متعدد احتمالا رقیب بزرگی برای اندروید و iOS خواهد بود یکی از جدیدترین مدلهای این خانواده با نام Asus VivoTab RT نزدیک به یک هفته میهمان لابراتوار عصر نوشتن بود که حاصل تست و بررسی آن در این مدت در قالب نخستین ریویوی کامل این تبلت RT در وب فارسی به پیشگاه شما تقدیم میشود. ما را در این بحث جذاب همراهی نمایید.
بلاخره پس از مدتها انتظار ویندوز مایکروسافت نیز به جمع انتخابهای کاربران در رده تبلتهای مدرن امروزی پیوست گزینههای ارائه شده از سوی مایکروسافت در این رده شامل دو انتخاب به ظاهر مشابه اما در عمل کاملا متفاوت ویندوز 8 معمولی و ویندوز 8 نسخه RT میشود که در اولی از پردازندههای دسک تاپی X86 با شرایطی مشابه با گذشته استفاده شده اما نسخه RT با پشتیبانی از پردازندههای پرتابل ARM نه تنها در وزن و ابعاد دستگاه شرایط کاملا ایدهآلی برای رقابت با دیگر کلاسهای تبلتی فراهم نموده بلکه در مصرف انرژی، دوام باتری و البته قیمت تمام شده نیز مایکروسافت را در جایگاه مطلوبی به نسبت گوگل با سیستمعامل اندروید و اپل با iOS قرار میدهد. نکته مثبت اصلی در مورد تبلتهای RT سیستمعامل ویندوز است که برای تمامی کاربران کاملا آشنا بوده و رابط Modern UI آن نیز علیرغم تفاوت نسبت به دیگر نسخههای ویندوز برای کاربران ویندوزفون و البته استفاده کنندهگان جدید ویندوز 8 به هیچ عنوان غریبه نیست. این نکته مثبت البته بعنوان یک چاقوی دو لبه برای مایکروسافت عمل نموده و همین متفاوت بودن سیستمعامل محدودیتهای بزرگی را برای کاربران ویندوز 8 ایجاد میکند بزرگترین تفاوت و محدودیت در این رده تعداد برنامههای قابل نصب در این پلتفرم است که در مورد RT به زحمت از 30 تا 40 هزار عنوان عبور نموده و در مقایسه با اندروید یا iOS با بیش از 700 هزار عنوان برهوت بزرگی را حداقل تا یکی دو سال آینده پیش روی کاربران قرار میدهد. البته این پایان ماجرا نیست و یک محدودیت بسیار نا امید کننده دیگر تا حدود زیادی شادی در دست گرفتن یک تبلت ظریف ویندوزی را فرو مینشاند؛ تبلتهای RT امکان نصب برنامههای معمول ویندوز را نداشته و در واقع بجز IE 10 و نسخه مشابهای آفیس 2013 (که متن این ریویو نیز توسط آن تایپ شده است) تقریبا هیچ برنامه دیگری را در این پلتفرم نمیتوان اجرا کرد البته هنوز مشخص نیست که این محدودیت به دلائل فنی همچون نوع معماری پردازنده بر مجموعه RT تحمیل شده یا اینکه بخشی از سیاست مایکروسافت در این زمینه را تشکیل میدهد.
Asus VivoTab RT که با عنوان TF600T نیز شناخته میشود در کنار Microsoft Surface و Samsung Ativ Tab از جمله نخستین مدلهای ارائه شده با سیستمعامل Windows 8 RT edition است که هر سه از مشخصات سختافراری و پردازشی نسبتا یکسانی برخوردار بوده و به نوعی نشاندهنده استاندارد این رده برای دیگر تبلتها به حساب میآیند.
طراحی ظاهری
شکل ظاهری و طراحی TF600T کاملا چشمنواز و مدرن به نظر میرسد این تبلت زیبا با قرار گرفتن در داک خود شباهت کاملی با تبلتهای اندرویدی سری ترانسفورمر داشته و شرکت سازنده آن را به سادگی در اولین نگاه میتوان تشخیص داد. بدنه دستگاه در بخش پشت صفحهنمایش و محوطه اطراف صفحهکلید داک بصورت فلزی با حداکثر کیفیت طراحی شده و از این لحاظ در مقایسه با دیگر رقبای این دسته امتیاز VivoTab بسیار بالا ارزیابی میشود در پشت دستگاه و محوطه اطراف لنز دوربین یک بخش پلاستیکی با خطوط موازی برجسته قرار دارد که از لحاظ استحکام بخوبی با قسمتهای فلزی قابل مقایسه است.
بخش رویی دستگاه و محوطه اطراف صفحهنمایش با حاشیه نسبتا یکسانی در هر چهار طرف طراحی شده و با اینکه میزان این حاشیه در مقایسه با تبلتهای مدرن تا حدودی بیشتر است اما در این مورد نیز حاشیه بیش از اندازه نبوده و ابعاد مناسبی برای در دستگیری ساده تبلت بدون لمس شدن صفحهنمایش دارد. در کل طراحی VivoTab بسیار مناسب ارزیابی میشود و از هر لحاظ کم و کاستی نسبت به تبلتهای اندرویدی یا iOS پیشرفته ندارد.
ابعاد و وزن
ابعاد دستگاه بدون احتساب داک کیبورد برابر با 8.3×170.9×262.5 میلیمتر است که مقایسه آن با Surface بیش از 1 میلیمتر قطر و عرض کمتر و بیش از 12 میلیمتر طول کمتر را نشان میدهد البته Surface نزدیک به 0.5 اینچ پنل کوچکتری نسبت به TF600T دارد اما حتی مقایسه آن با یک نمونه با صفحهنمایش مشابه مثل Ativ Tab نیز 0.6 میلیمتر در قطر و بیش از 3 میلیمتر در طول کاهش ابعاد را نشان میدهد البته VivoTab نسبت به Ativ Tab نزدیک به 2.8 میلیمتر عرض بیشتری دارد.
وزن دستگاه بدون داک 525 گرم است که از این لحاظ نیز 155 گرم سبکتر از Surface و 45 گرم سبکتر از Ativ Tab است. تفاوت اصلی ابعاد و وزن TF600T با یک تبلت اندرویدی هم رده مثل Asus Transformer Pad Infinity 700 در عرض دستگاه است که نزدیک به 10 میلیمتر کاهش یافته و وزن دستگاه نیز نزدیک به 75 گرم سبکتر است.
صفحهنمایش
صفحهنمایش 10.1 اینچی TF600T همچون دیگر RTهای هم رده دارای وضوح 768×1366 پیکسل است که با این ابعاد و وضوح فشردگی پیکسلی 155ppi را ایجاد میکند این فشردگی با اینکه در مقایسه با تبلتهای High-end اندروید و iOS (نکسوس 10 و نسل سوم و چهارم آیپد) با رقمهایی بیش از 260ppi رقم بسیار کمتری به حساب میآید اما در دنیای واقعی پیکسلهای تصویر VivoTab از فاصله نزدیک نیز قابل مشاهده نبوده و از این لحاظ مشکلی در استفاده از آن به چشم نمیخورد.
فناوری ساخت این صفحهنمایش از نوع TFT IPS است که از سوی Asus با عنوان Super IPS+ شناخته میشود. تعداد نقاط تماس همزمان این پنل 5 عدد است که نسبت به High-endهای اندرویدی با 10 نقطه تماس رقم کمتری محسوب میشود اما مشابه دیگر RT هاست. در دنیای واقعی کیفیت این پنل با رنگهای زنده و اشباع شده، روشنایی مناسب و زاویه دید بسیار راضی کننده در سطح مطلوبی قرار گرفته و امتیاز بالایی را به خود اختصاص میدهد. تنها نکته نسبتا منفی در مورد این پنل بجز ماندن اثرات انگشت متعدد روی سطح آن، تغییر پیاپی روشنایی بصورت خودکار است که بدلیل حساسیت بالای حسگر تنظیم نور و پاسخگویی آن به کمترین تغییرات روشنایی محیط تا حدودی مشکلساز میشود.
بالا و پایین صفحهنمایش
زیر صفحهنمایش دستگاه در دید افقی تنها کلید لمسی ویندوز قرار گرفته که با حساسیت نسبتا مناسب منجر به سوییچ بین صفحه فعلی و منوی استارت با رابط Modern UI میشود این کلید لمسی پس از قرار گرفتن دستگاه در داک کیبورد نه تنها تا حدودی از دسترس خارج میشود بلکه بطور کلی نیز از کار میافتد.
در بخش بالای صفحهنمایش نیز بجز نشان Asus در گوشه بالا سمت چپ، دوربین 2 مگاپیکسلی دوم دستگاه اندکی متمایل به سمت راست و حسگر تنظیم نور قرار دارد که برای مشاهده این دومی تا حدودی دقت بیشتری مورد نیاز است.
المانهای جانبی
در دید افقی در سمت راست از به بالا به پایین جک 3.5 میلیمتری هدست و Rocker تغییر صدا قرار دارد که به فاصلهای اندک در بالای این بخش قرار دارند قرینه این دو در سمت چپ پورت Micro HDMI با پوشش محافظ پلاستیکی و اسلاتکارت حافظه Micro SD قرار دارند و در پایینترین قسمت نیز اسلایدر جداگانهای برای اتصال و خارج کردن داک در نظر گرفته شده است.
بخش بالایی دستگاه به کلید پاور در سمت راست تعلق دارد که در هنگام روشن بودن دستگاه با یک LED قرمز روشن میشود. و در پائین نیز پورت اختصاصی USB همراه با حفرههای جایگذاری تبلت درون داک به چشم میخورد.
بخش پشتی دستگاه
پشت تبلت همانطور که پیش از این نیز اشاره شده به دو بخش مجزا در بالا و پایین تقسیم شده که در نزدیک به یک چهارم بالایی دوربین و فلش دستگاه در یک محوطه برجسته پلاستیکی و در سه چهارم فلزی باقی مانده نشان Asus در مرکز و اسپیکرهای استریو دستگاه در دو لبه چپ و راست قرار دارند.
داک کیبورد
داک کیبورد ارائه شده همراه با TF600T یک نمونه چیکلت یا جزیرهای با تفکیک بالاست که با لیبلهای فارسی و ابعاد مناسب کلیدها سرعت بسیار بالا و مناسبی را در تایپ ارائه داده و عرض نچندان بالای دستگاه تاثیر چندانی در کیفیت استفاده از آن بر جای نگذاشته است. 83 کلید در این کیبورد استفاده شده که از نکات مثبت آن باید به دو کلید fn در هر دو سمت و ابعاد نسبتا مناسب کلیدهای جهتی اشاره کرد در سوی دیگر ابعاد کوچک shift سمت راست، نبود نور پس زمینه و ردیف کوچک کلیدهای F اشاره کرد. بین دکمه ctrl و alt سمت راست یک دکمه اختصاصی کلیک راست در نظر گرفته شده است که در برخی موقعیتها سرعت بسیار بالایی را ارائه میدهد.
یکی دیگر از مشکلات TF600T در حین استفاده از داک کیبورد آن در نسخه Office 2013 Preview، تاخیر در تایپ است که گهگاه در حین تایپ سریع Curser به سادگی از نوشتههای در حال تایپ جا میماند این مسئله که البته ارتباط چندانی با کیبورد نداشته و بطور مستقیم با قدرت پردازشی دستگاه در ارتباط است در حین پاک کردن نوشتهها ¬با شدت بیشتری به چشم میآید جایی که با زدن چند بار دکمه backspace کاراکتر بسیار بیشتری از حد عادی مورد انتظار پاک میشود. اختلال نوشتههای در حال تایپ با تاچپد که به سادگی خط در حال تایپ را جابجا میکند مشکل دیگر در مورد تایپ با VivoTab است که البته در این مورد با غیر فعال کردن تاچپد در حین تایپ میتوان آن را حل نمود.
تاچپد دستگاه ابعاد نسبتا اندکی دارد اما ابعاد کم آن با حساسیت بالای این تاچپد بخوبی جبران میشود از دیگر نکات مثبت این تاچپد باید به جنس نسبتا چسبنده آن اشاره کرد که این مورد نیز در ترکیب با حساسبت بالا راحتی و دقت مناسبی را ارائه میکند.
در سمت راست داک کیبورد از پورت USB فول سایز استفاده شده که علاوه بر امکان اتصال حافظههای خارجی به دستگاه میتوان به سادگی یک موس و کیبورد جداگانه را نیز به TF600T متصل نمود. در سمت چپ این داک نیز پورت اختصاصی USB دستگاه قرار دارد که مشابه پورت زیر تبلت اصلی بوده و برای شارژ و برقراری اتصال دستگاه به کامیپوتر مورد استفاده قرار میگیرد.
دوربین
دوربین اصلی حاضر در VivoTab یک نمونه 8 مگاپیکسلی اتوفوکوس با یک فلش LED است که در مرکز بخش پشتی دستگاه قرار دارد ساختار منویی دوربین به مانند دیگر RTهای هم رده بسیار ساده و ابتدایی ست و تنها کنترلرهای قابل مشاهده در آن شامل دکمه سوییچ بین عکاسی و فیلمبرداری، تایمر، Camera Option برای تنظیم وضوح و بلاخره سوییچر تغییر بین دو دوربین میشود. تصاویر این دوربین در پنل شفاف دستگاه بسیار چشمنواز و با کیفیت به نظر میرسد و با انتقال آنها به کامپیوتر نیز کیفیت با تغییر چندانی روبرو نمیشود هرچند همانطور که پیش از این نیز اشاره شد کمترین استفاده قابل تصور از یک تبلت بکارگیری آن بعنوان یک ابزار تصویربرداری است. فیلمبرداری این دوربین با وضوح 1080p با 30 فریم در ثانیه انجام میشود.
بخش پردازشی
VivoTab RT از چیپست nVidia Tegra 3 استفاده میکند که به دسته پردازندههای خانواده ARM مجهز شده و از چهار هسته پردازشی ARM A9 بهره میبرد فرکانس چهار هسته پردازشی Tegra 3 برابر با 1.3 گیگاهرتز است که به نوعی فرکانس پایه این چیپست محسوب شده و در حین استفاده مشکلی از لحاظ تامین سرعت در آن به چشم نمیخورد. حافظه RAM دستگاه نیز 2 گیگابایت است که همچون دیگر چیپستهای پرتابل امکان ارتقا نیز برای آن طبعا وجود ندارد. حافظه داخلی TF600T در دو ورژن 32 و 64 گیگابایتی ارائه میشود که با امکان ارتقا تا 32 گیگابایت دیگر از طریق اسلاتکارت حافظه در مجموع امکان دستیابی به 96 گیگابایت حافظه در آن وجود خواهد داشت.
رابط کاربری و نرمافزار
سیستمعامل VivoTab RT همانطور که از نام آن مشخص است نسخه RT از سیستمعامل ویندوز 8 مایکروسافت است که از لحاظ ظاهری تقریبا هیچ تفاوتی با نسخه معمولی این ویندوز در هر دو بخش دسکتاپ و منوی استارت با رابط کاربری Modern UI نداشته و از روی ظاهر نمیتوان این دو را از یکدیگر تشخیص داد. این ظاهر یکسان البته تنها شباهت RT با ویندوز 8 معمولی است و با ادامه استفاده اختلافهای بزرگ و کاملا تعیینکنندهای ظهور میکند که ممکن است که در انتخاب نهایی کاربران نقش اساسی و فوقالعادهای ایفا کند. نخستین و شاید بزرگترین تفاوت RT با ویندوز 8 معمولی همانطور که بارها اشاره شده است عدم امکان نصب برنامههای معمول ویندوزی با پسوند exe در این سیستمعامل است و حتی دو برنامه ظاهرا یکسان مابین این پلتفرم و ویندوز معمولی یعنی Internet Explorer 10 و نسخه Preview از آفیس 2013 نیز تنها مشابه نسخههای اصلی عمل میکنند و exeهای دسکتاپی این دو برنامه را نیز نمیتوان در RT نصب نمود. بدینترتیب با نصب نشدن exeهای مختلف در Windows RT تنها راه نصب برنامه در این پلتفرم استفاده از Store ویندوز در رابط کاربری Modern UI است که با فشردن کلید ویندوز به نمایش در میآید.
اما قضیه به همین جا نیز ختم نمیشود و متاسفانه Store نیز نمیتواند راهحل نصب برنامه برای کاربران داخلی باشد چرا که این برنامه همچون تمامی دیگر برنامههای این رابط کاربری (مثل Music، Games، Video، Weather، Travel و Maps) در RT از طریق IP ایران قابل اجرا نبوده و بعلت اصرار مایکروسافت در اتصال مستقیم به شبکه و عدم شناسایی IP تغییر یافته اجرا نمیشود این مشکل البته طبیعتا در ویندوز 8 معمولی حتی با تغییر IP نیز وجود دارد چرا که برنامههای رابط Modern بصورت پیشفرض تنها بصورت مستقیم به شبکه متصل شده و تغییر IP تاثیری در کارکرد آنها ندارد برای حل این مشکل در ویندوز معمولی میتوان از برنامههایی نظیر Viddler استفاده کرد که دارای بخش مجزایی برای ویندوز 8 بوده و تمامی برنامههای پیشفرض این رابط مثل Store، Music، Video، Maps و Game و همچنین سایر برنامههای جداگانه نصب شده از Store را نیز توسط آن میتوان با تغییر IP بدون مشکل اجرا نمود. این ترفند در RT قابل اجرا نیست چرا که اصولا خود برنامه Viddler برای این محیط نوشته نشده و نصب نمیشود. البته در آینده ممکن است این روند با تغییر روبرو شود و احتمال ارائه برنامه از سوی Viddler برای RT کاملا وجود دارد. در انتها ذکر این نکته نیز ضروری ست که طبیعتا با استفاده از سایر موارد غیر نرمافزاری تغییر IP امکان دسترسی به Store و سایر برنامههای ویندوز RT وجود دارد اما این کار همچون همیشه با ریسک بالایی همراه است و بهشخصه تمایلی برای استفاده از آنها برای دسترسی به برنامههای ویندوزی ندارم.
یکی دیگر از مواردی که بشخصه بعنوان یکی از اصلیترین نکات آزاردهنده RT تجربه نمودم محدودیت به استفاده از اینترنتاکسپلورر در این سیستمعامل است چرا که هیچیک از دو مرورگر فایرفاکس و Google Chrome در هنگام نوشتن این سطور نسخهای منطبق با ویندوز RT نداشته و چارهای برای کاربر جز استفاده از IE 10 باقی نمیماند. ضربه نهایی به وجهه فعلی RT با اجرا نشدن حتی برنامههای پرتابل بدون نیاز به نصب در این پلتفرم اتفاق میافتد که یکی از تنها راهحلهای متصور در این زمینه را نیز با شکست روبرو میسازد. در حال حاضر گروهی از برنامه نویسان در XDA-developers اقدام به هماهنگسازی و پورت کردن برخی از نرمافزارها درون RT نمودهاند که با اینکه آرامآرام در حال دستیابی به لیست نسبتا راضیکنندهای هستند اما این لیست تنها شامل برنامههای Open Source میشود و بسیاری از برنامههای مهم را در بر نمیگیرد.
کلام آخر
در کل تجربه استفاده از ویندوز RT با اینکه در ابتدا شباهتهای فوقالعاده آن به ویندوز جدید هیجانانگیز مینماید اما کمبود برنامه و خالی بودن این سیستمعامل در همان لحظات ابتدایی لذت استفاده از RT را تا حد "هیچ" کاهش میدهد. در رابطه با مشخصات سختافزاری دستگاه البته با تجربه متفاوتی روبرو میشویم و نهتنها در کیفیت ساخت، طراحی بدنه، کیفیت صفحهنمایش، دوربین، صفحهکلید و دوام باتری عملکرد TF600 بسیار مناسب است بلکه چیپست پردازشی نسبتا قدرتمند در کنار حافظه RAM مناسب تاخیر خاصی را در بازگشایی صفحات مختلف سیستمعامل (البته بجز اپلیکیشن آفیس) نشان نمیدهد.