واحد خبر mobile.ir : کمپانی اپل در روز 9 سپتامبر سال جاری میلادی (19 شهریور 1403) هم‌زمان با رونمایی نسل جدید گوشی‌های آیفون، دو پردازنده A18 و A18 Pro را نیز معرفی کرده است که اولی قلب تپنده iPhone 16 و iPhone 16 Plus و دومی مغز متفکر iPhone 16 Pro و iPhone 16 Pro Max محسوب می‌شود. درواقع غول کوپرتینوئی بر خلاف سال گذشته که تنها یک تراشه A17 Pro را برای دو گوشی پیشرفته‌تر یعنی iPhone 15 Pro و iPhone 15 Pro Max معرفی و iPhone 15 و iPhone 15 Plus را با تراشه قدیمی‌تر A16 روانه بازار کرده بود، امسال دو پردازنده جداگانه را برای دو رده از محصولات در نظر گرفته است که بر پایه نسل دوم معماری 3 نانومتری TSMC ساخته شده‌اند.

همان طور که می‌دانید پردازنده قدیمی‌تر A17 Pro با معماری 3 نانومتری ساخته شده و متشکل از 19 میلیارد ترانزیستور است که در ساختار آن 6 هسته شامل 2 هسته قوی‌تر و 4 هسته ضعیف‌تر، گرافیک شش هسته‌ای و موتور عصبی 16 هسته‌ای با توان پردازشی 35 TOPS دیده می‌شود. تراشه‌های جدید اپل با نسل دوم لیتوگرافی 3 نانومتری TSMC و ترانزیستورهای کوچک‌تری ساخته شده‌اند و از نظر عملکرد در مقایسه با A17 Pro ارتقاء یافته‌اند که در ادامه ابتدا به وجوه اشتراک و سپس به تفاوت‌های آنها اشاره می‌شود.

ویژگی‌های مشترک A18 و A18 Pro

در ساختار هر دو پردازنده از یک CPU شش هسته‌ای شامل 2 هسته قدرتمند یا performance core و 4 هسته کم‌مصرف یاefficiency core استفاده شده است. A18 و A18 Pro به طور مشابه، از یک موتور عصبی 16 هسته‌ای بهره می‌برند که با وجود آن‌که توان پردازش 35 تریلیون عملیات در ثانیه آن تغییری نکرده، عملکرد آن نسبت به موتور عصبی حاضر در A17 Pro بهبود یافته است و می‌تواند مدل‌های مولد (generative) بزرگ را «به راحتی» اجرا کند.

ارتقاء زیرسیستم حافظه این تراشه‌ها از دیگر نقاط بهبود آنها به شمار می‌رود و پهنای باند حافظه نسبت به گذشته، افزایش 17 درصدی را تجربه کرده است که برای اجرای روی دستگاه (on device) مدل‌های بزرگ اهمیت دارد. اپل مطابق رویه معمول خود، به میزان رم مورد پشتیبانی در آیفون‌های جدید خود اشاره‌ای نکرده است. با این حال به گفته منابع خبری، همه آیفون‌های جدید احتمالا از حداقل 8 گیگابایت رم پشتیبانی می‌کنند تا بتوانند قابلیت‌های هوش مصنوعی موسوم به Apple Intelligence را اجرا کنند. به این ترتیب، iPhone 16 و iPhone 16 Plus در مقایسه با همتایان سری قبلی خود دو گیگابایت رم اضافی دارند، اما ظرفیت رم iPhone 16 Pro و iPhone 16 Pro Max بدون تغییر همان 8 گیگابایت است.

A18

اگر چه دو تراشه A18 و A18 Pro به CPU شش هسته‌ای و موتور عصبی مشابهی مجهز شده‌اند، اما GPU حاضر در A18 Pro یک نمونه شش هسته‌ای و واحد پردازش گرافیکی A18 یک نمونه پنج هسته‌ای است.

مطابق اعلام اپل، پردازش در تراشهA18 در مقایسه با A16 Bionic (حاضر در iPhone 15 و iPhone 15 Plus) معادل 30 درصد سریع‌تر و در عین حال مصرف انرژی آن 30 درصد کمتر است. با این حال به گفته منابع خبری، نتایج تست بنچمارک Geekbench نشان می‌دهد که عملکرد تک‌هسته‌ایA18 با امتیاز 3,114 نسبت به A17 Pro حدود 10 درصد ارتقاء یافته و با انتظارات از این تراشه هم‌سو بوده است. اما A18 در زمینه عملکرد چند هسته‌ای چندان درخشان ظاهر نشده و با امتیاز 6,666 در مقایسه با A17 Pro حدود 8 درصد ضعیف‌تر بوده و امتیازی نزدیک به تراشه‌ قدیمی‌تر A16 Bionic کسب کرده است.

از سوی دیگر تست بنچمارک OnePlus 13 که احتمالا در ماه اکتبر با پلتفرم موبایلی Snapdragon 8 Gen 4 وارد بازار می‌شود، از عملکرد قابل توجه تراشه این گوشی حکایت دارد. این پردازنده نیز ظاهرا با معماری 3 نانومتری ساخته شده است و دو کلاستر شامل 2 هسته قوی‌تر 4.32 گیگاهرتزی و 6 هسته 3.53 گیگاهرتزی را در بر می‌گیرد. نتایج این تست با فرض صحیح بودن، از امتیاز 3,236 چیپ‌ست SD 8 Gen 4 در عملکرد تک‌هسته‌ای و امتیاز خیره‌کننده 10,049 آن در عملکرد چند هسته‌ای حکایت دارد.

سرعت GPU تراشه A18 نسبت به نسل پیشین 40 درصد افزایش یافته است و 35 درصد انرژی کمتری را مصرف می‌کند. سرعت موتور عصبی جدید نیز برای یادگیری ماشینی دو برابر موتور عصبی A16 Bionic عنوان شده است.

سرعت رهگیری سخت‌افزاری نور (ray tracing) نیز در A18 بهبود یافته است. این ویژگی اگر چه در تراشه A17 Pro حاضر در iPhone 15 Pro هم در نظر گرفته شده بود، اما حالا در آیفون‌های استاندارد یعنی iPhone 16 و iPhone 16 Plus دیده می‌شود. این ویژگی عمدتا در زمان بازی‌های موبایلی کاربرد دارد و کاربران سری آیفون 16 می‌توانند با ارتقاء سرعت رهگیری سخت‌افزاری نور تمام بازی‌ها و حتی «بازی‌های پیشرفته AAA را با کیفیتی مشابه کنسول» به اجرا درآورند.

گوشی‌های آیفون 16 از طراحی حرارتی جدیدی بهره می‌برند که به گفته اپل، مواردی همچون به‌روزرسانی بُرد اصلی (main logic board)، تمرکز بیشتر فرایند تعبیه تراشه و بهینه‌سازی معماری پیرامونی در چارچوب آن صورت گرفته است. به علاوه استفاده از آلومینیوم بازیافتی در ساختار این گوشی‌ها سبب افزایش دفع گرما و ارتقاء 30 درصدی عملکرد دستگاه در زمان بازی خواهد شد.

A18 Pro

سی‌پی‌یو 6 هسته‌ای A18 Pro در مقایسه با A17 Pro تا 15 درصد سرعت بیشتری را ارائه می‌کند و ضمن کاهش 20 درصدی مصرف انرژی، عملکرد یکسانی با نسل قبلی دارد. بر اساس ادعای ابرشرکت آمریکایی، CPU حاضر در این پردازنده با تکیه بر نسل جدید شتاب‌دهنده‌های یادگیری ماشینی که به طور مستقیم برای محاسبات با کارایی و خروجی بالا و تأخیر کم قابل برنامه‌ریزی هستند، سریع‌ترین نمونه در میان گوشی‌های هوشمند به شمار می‌رود.

پردازنده گرافیکی 6 هسته‌ای این تراشه تا 20 درصد سریع‌تر از A17 Pro بوده و سرعت رهگیری سخت‌افزاری نور (ray tracing) در آن دو برابر شده است. موتور عصبی ارتقاءیافته این پروسسور هم با وجود توان پردازشی مشابه با A17 Pro یعنی 35 TOPS، کارایی و سرعت بیشتری نسبت به نسل قبلی ارائه می‌کند و قابلیت Apple Intelligence با استفاده از این موتور عصبی تا 15 درصد سریع‌تر انجام می‌شود.

به گفته اپل، ظرفیت گرمایی iPhone 16 Pro با شاسی ساخته‌شده از آلومینیومِ 100 درصد بازیافتی به حداکثر خود رسیده است. این آلومینیوم با استفاده از فرایند موسوم به انتشار حالت جامد (solid state diffusion) به فریم تیتانیوم متصل شده و با یک زیرسازه آلومینیومی و روکش گرافیتی ترکیب می‌شود. ابرشرکت آمریکایی مدعی است که معماری حرارتی جدید A18 Pro در مقایسه با A17 Pro، معادل 20 درصد بهبود عملکرد پایدار را در بازی‌ها محقق خواهد ساخت.

یک موتور نمایشگر پیشرفته برای ProMotion، یک سیستم جدید کدگذاری ویدیویی و یک پردازشگر سیگنال تصویر هم در تراشه‌ A18 Pro به چشم می‌خورد که در کنار یکدیگر، میزان داده قابل پردازش در رمزگذاری سریع ویدیویی و کارایی پردازش تصویر را به دو برابر می‌رسانند.

جمع‌بندی

یکی از نقاط قوت تراشه‌های تازه اپل آن است که در بسیاری زمینه‌ها از جمله CPU و حافظه امکانات مشابهی را ارائه می‌کنند و در نتیجه قابلیت‌هایی که پیش‌تر تنها در اختیار مدل‌های پیشرفته‌تر آیفون قرار می‌گرفت، اینک با شرایط به‌صرفه‌تر به خریداران مدل‌های استاندارد نیز تعلق می‌گیرد. همچنین بهبود عملکرد این پردازنده‌ها در زمینه هوش مصنوعی و پشتیبانی از بازی‌های پیشرفته از جمله دیگر ویژگی‌های مثبت آنها به شمار می‌رود. حال باید دید کوالکام با Snapdragon 8 Gen 4 چه قابلیت‌های جدیدی را به کاربران ارائه می‌دهد و این پلتفرم موبایلی در قیاس با پروسسورهای تازه اپل چه امکانات جدیدی را عرضه می‌کند.