واحد خبر mobile.ir : شاید شما هم جزو کسانی باشید که وقتی پیش از آغاز پرواز از طریق بلندگوهای هواپیما به شما گفته می شود «لطفاً گوشی های تلفن همراه، لپ تاپ ها و دیگر وسایل الکترونیکی خود را خاموش نمائید» با تردید به این توصیه گوش می دهید و با خود می گوئید «امواج ضعیف موبایل من مگر می تواند اثری بر روی تجهیزات پرواز داشته باشد؟»

برخی هم با اعتقاد به بی خطر بودن وسایل الکترونیکی و یا با سهل انگاری، بدون خاموش نمودن وسایل خود حتی به مکالمه و ارسال SMS درهنگام بلند شدن و فرود آمدن هواپیما نیز می پردازند.

اما حقیقت چیست؟ آیا واقعاً روشن بودن تلفن همراه و سایر وسایل الکترونیکی می تواند اختلالی در عملکرد تجهیزات پرواز ایجاد نماید و تهدیدی برای امنیت پرواز محسوب می شود؟ تحقیقی محرمانه که توسط انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی (IATA)* انجام شده و ABC News گزارشی از آن را منتشر نموده نشان می دهد که ممکن است استفاده از تجهیزات الکترونیکی شخصی در داخل هواپیما امنیت پرواز را بطور جدی تهدید نماید.

در این تحقیق مستنداتی از 75 حادثه هوایی جداگانه که بین سال های 2003 تا 2009 رخ داده و احتمال می رود تداخل الکترونیکی در آنها مسبب حادثه بوده است ارائه شده است. خلبان ها، مهندسین و خدمه پرواز در این حوادث بر این اعتقاد بوده اند که این حوادث با استفاده از گوشی های موبایل و دیگر وسایل الکترونیکی مرتبط بوده اند.

در میان این حوادث در 26 حادثه کنترل های پرواز -- منجمله سیستم خلبان خودکار (Autopilot)، سیستم Autothrust و عراده هواپیما -- تحت تأثیر قرار گرفته اند. در 17 حادثه سیستم ناوبری هوایپما مختل شده و در 15 حادثه نیز سیستم ارتباطی هواپیما دچار اختلال گشته است. 13 حادثه نیز با هشدار الکترونیکی منجمله هشدارهای مرتبط با موتور هواپیما همراه بوده است. در میان انواع وسایل الکترونیکی، انگشت اتهام بیشتر به جانب گوشی های موبایل بوده چرا که از هر ده مورد حادثه، چهار مورد مرتبط با گوشی های موبایل دانسته شده است.

در گزارش IATA به عنوان مثال به پروازی اشاره شده که در آن در ارتفاع 4500 پایی سیستم خلبان خودکار از کار افتاده و هشدار مربوطه ظاهر می شود. خدمه پرواز سریعاً مأمور بررسی وسایل الکترونیکی مسافران می شوند و متوجه می شوند که 4 وسیله الکترونیکی (شامل یک گوشی و سه آی پاد) در بین مسافران در حال استفاده است. پس از آنکه از مسافران درخواست می شود که جهت حفظ ایمنی خودشان و پروازشان وسایل الکترونیکی خود را خاموش نمایند مشکل برطرف می گردد و هواپیما به سلامت به مسیر ادامه داده و به مقصد می رسد.

در موردی دیگر در حالی که دو لپ تاپ در نزدیکی کابین خلبان روشن بوده است ساعت کابین شروع به حرکت وارونه کرده و GPS نیز موقعیت اشتباه را گزارش داده است. همچنین در حین پروازی دیگر ارتفاع سنج به سرعت تغییراتی را در ارتفاع نشان می دهد و با درخواست از مسافران جهت خاموش نمودن وسایل الکترونیکیشان ارتفاع سنج به وضعیت عادی باز می گردد. یک ساعت بعد مشکل دوباره تکرار شده و باز هم با درخواست از مسافرین مشکل برطرف می گردد.

دیو کارسون از کمپانی بوئینگ که یکی از رؤسای کمیته مشورتی فدرال است که بر روی مسئله تداخل الکترونیکی حاصل از وسایل قابل حمل کار می کنند می گوید این وسایل سیگنال هایی را از خود ساطع می کنند که می تواند با رسیدن به حسگرهای الکترونیکی بسیار حساسی که در بخش مسافران در داخل هواپیما مخفی شده اند کار این حسگرها را مختل نماید. نمونه ای از این سنسورها مربوط به تجهیزات سیستم فرود است که در شرایط آب و هوایی بد مورد استفاده قرار می گیرند.

لازم به ذکر است که همانگونه که گفته شد تحقیق انجام شده بر پایه سخنان خلبانان، مهندسین و خدمه پرواز انجام شده و هنوز هم ارتباط میان استفاده از وسایل الکترونیکی شخصی و حوادث پرواز به طور کامل به اثبات نرسیده است.

در حال حاضر در بسیاری از کشورها منجمله آمریکا استفاده از تلفن همراه حین پرواز ممنوع است. البته با وضع قوانین توسط برخی از نهادهای بین المللی، شرکت های سازنده هواپیماها به ساخت هواپیماهایی با ایمنی بیشتر روی آورده اند که در آنها تجهیزات حساس الکترونیکی توسط محافظ هایی از امواج مزاحم مصون می شوند.

بدین ترتیب کم کم شاهد اجازه یافتن مسافران در استفاده از تجهیزات الکترونیکی شخصی در برخی از خطوط هوایی هستیم که البته نمی توان این مورد را از ناوگان فرسوده اکثر شرکت های هواپیمایی کشورمان انتظار داشت. از این رو ما نیز به خوانندگان گرامی توصیه می نمائیم هشدارهای مربوط به عدم استفاده از وسایل الکترونیکی قابل حمل -- به ویژه گوشی های موبایل -- در داخل هواپیما را جدی گرفته و امنیت خود و دیگر سرنشینان هواپیما را به خطر نیندازند.

--------------------

* انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی (International Air Transport Association - IATA) سازمانی است که مرکز آن در مونترآل کانادا قرار دارد و بیش از 230 خط هوایی مسافربری و باری در آن عضویت دارند. خطوط هوایی ایران ایر، آسمان، کیش ایر و ماهان نیز از اعضای این انجمن هستند.