واحد خبر mobile.ir : باتری‌ها اجزایی مهم – اما مغفول مانده – در تکنولوژی مدرن محسوب می‌شوند. ولی با پیشرفت تکنولوژی بعید نیست در آینده شاهد حذف باتری از برخی دیوایس‌ها باشیم. طبق white paper یا گزارش راهنمایی که به‌تازگی از سوی اوپو منتشر شد، در آینده نزدیک دیوایس‌های IoT می‌توانند انرژی مورد نیاز خود را مستقیما از بلوتوث، وای-فای و یا سیگنال‌های تلفن همراه تأمین کنند. در صورت تحقق این ایده، اندازه فیزیکی این دستگاه‌ها کوچک‌تر، دوام آنها بیشتر و هزینه آنها کمتر شده و تعداد باتری‌های موردنیاز نیز به شکل قابل‌توجهی کاهش خواهد یافت. اوپو از این سیستم نوآورانه با عنوان Zero-Power Communication (ارتباط توان صفر) یاد می‌کند.

امروزه بیشتر دیوایس‌های قابل‌حمل برای تأمین انرژی خود متکی به باتری هستند. درست است که تکنولوژی باتری طی سالیان متمادی، مسیری طولانی را طی کرده، اما حتی باتری‌های کنونی نیز از جنبه‌های مختلف – از جمله اندازه، هزینه تولید، عمر باتری، سهولت در استفاده و سازگاری با محیط زیست – با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند. حال، اوپو مدعی شده که تکنولوژی Zero-Power Communication می‌تواند با به دام انداختن انرژی موجود در فرکانس‌های رادیویی محیطی، الکتریسیته مورد نیاز برخی دیوایس‌ها را تأمین کند. به این ترتیب، در آینده شاهد ساخت دیوایس‌های کم‌حجم، پربازده و ارزان‌قیمت‌تری خواهیم بود. مزایای حذف باتری به همین موارد محدود نمی‌شود، زیرا حذف باتری از دیوایس‌ها متعاقبا در حیطه‌هایی مثل انبارداری، لجستیک و کشاورزی نیز سودمند خواهد بود.

صنعت مخابرات در گذر از نسل اول به نسل چهارم ارتباطات موبایل، چهار جهش تکنولوژیک را پشت سر گذاشته است: از آنالوگ به دیجیتال، سپس به دیتا و سرانجام به باندپهن. هدف نهایی از طی شدن این مراحل، افزایش سرعت انتقال داده بوده است. اما با ظهور 5G و نسل‌های بعد از آن، شاید دیگر بحث سرعت انتقال داده دغدغه اصلی صنعت مخابرات نباشد. هنری تانگ (Henry Tang)، دانشمند حوزه 5G کمپانی اوپو، بر این باور است که به جای افزایش سرعت انتقال داده، تکامل تکنولوژی باید در مسیری باشد که بتواند در همه ابعاد راحتی و ارزش پایدار بیشتری را برای جامعه در پی داشته باشد. از این رو، هنری تانگ با اشاره به مزایای حذف باتری، اظهار کرد که با ورود به عرصه 5G و 6G، یکی از حوزه‌های اصلی تمرکز اوپو، تکنولوژی Zero-Power Communication خواهد بود.

بر خلاف روش‌های متداول در تأمین انرژی دیوایس‌ها، منبع اصلی انرژی در دیوایس‌های مجهز به Zero-Power، سیگنال‌های رادیویی‌ست که از برج‌های تلویزیونی، دکل‌های فرستنده FM، ایستگاه‌های پایه سلولی و نقاط دسترسی وای-فای مخابره می‌شوند. پس از به دام انداختن انرژی موجود در این امواج رادیویی، دیوایس مجهز به Zero-Power، سیگنال‌های رادیویی محیطی را با اطلاعات خود تنظیم کرده و آنها را در پروسه‌ای موسوم به backscattering communication (ارتباط پس‌پراکندگی) به سمت بیرون انتقال می‌دهد. لازم به ذکر است در طراحی سیستم‌های Zero-Power باید به همزیستی آنها با سیستم‌های 4G/5G (جدای از باندهای دارای مجوز و بدون مجوز) توجه داشت.

به دام انداختن انرژی موجود در هوا، پدیده جدیدی نیست. سامسونگ یکی از پیشگامان این فناوری‌ به شمار می‌رود. بد نیست بدانید در رویداد CES 2022 سامسونگ ریموت کنترل تلویزیونی به نام Eco Remote را به نمایش گذاشت که با اسخراج انرژی از سیگنال‌های 2.4 گیگاهرتزی وای-فای در اطراف خود، از باتری بی‌نیاز شده است. شیائومی و موتورولا نیز در عرصه نوعی تکنولوژی نوآورانه به نام air charging فعال بوده‌اند. در این تکنولوژی با ارسال امواج رادیویی فرکانس پایین از یک ایستگاه اختصاصی، می‌توان گوشی‌های موبایل را شارژ کرد. بدیهی‌ست که air charging با Zero-Power – که حذف باتری را دنبال می‌کند – تفاوت بنیادین دارد.

در پایان گفتنی‌ست، تکنولوژی Zero-Power Communication صرفا به حیطه دیوایس‌های اینترنت اشیا محدود نمی‌شود. به گفته اوپو، به لطف این تکنولوژی می‌توان باتری دیوایس‌های پوشیدنی – از جمله ساعت‌ها و دستبندهای هوشمند – را هم حذف کرد. از دیگر کاربردهای متصور برای Zero-Power می‌توان به استفاده در حمل‌ونقل، خانه‌های هوشمند، تگ‌های موقعیت‌یاب و حتی ردیابی پرندگان مهاجر در مسافت‌های طولانی اشاره کرد. ولی نباید فراموش کنیم که در حال حاضر باتری‌ها به منزله ستون اصلی صنعت الکترونیک بوده و بعید است به این زودی بتوان دیوایس‌هایی مثل گوشی هوشمند یا لپ‌تاپ را از وجود باتری بی‌نیاز کرد.