واحد خبر mobile.ir : با آن که ممکن است بسیاری از کاربران نام کمپانی X-Mode Social را نشنیده باشند، اما کدنویسی‌های این شرکت به احتمال زیاد در آن دسته از برنامه‌ها به کار گرفته شده که ردیابی و فروش داده‌های مکانی گوشی‌‌ها از طریق آن‌ها امکان‌پذیر می‌شود. حال گوگل و اپل با توجه به اهمیت موضوع به لحاظ حفاظت از حریم خصوصی کاربران، در تلاش هستند تا از جمع‌آوری داده‌ها توسط X-Mode Social جلوگیری کنند. چنان که مطابق خبری که به تازگی در وال ‌استریت ژورنال منتشر شده، این دو کمپانی از توسعه‌دهندگان خواسته‌اند تا کد X-Mode را از اپ‌های خود حذف کنند و در غیر این صورت، برنامه‌های تولیدشده را از فروشگاه‌هایشان کنار خواهند گذاشت.

اگر با ساختار و کارکرد X-Mode آشنایی ندارید، اشاره به این نکته سودمند است که این شرکت خود را به عنوان منبع درآمدی بدون تکیه بر تبلیغات، به توسعه‌دهندگان معرفی کرده است. تولیدکنندگان اپلیکیشن می‌توانند بدون استفاده از آگهی‌های درون‌برنامه‌ای که محبوبیت اپ‌ها را کاهش می‌دهد، به برنامه اجازه دهند با استفاده از کدی تحت عنوان XDK داده‌های مربوط به موقعیت مکانی کاربران را گرد آورد. سپس این داده‌های گردآوری‌شده به X-Mode ارسال می‌شوند تا به فروش برسند. X-Mode هم در مقابل و بر اساس تعداد کاربر اپلیکیشن، مبلغ مشخصی را به توسعه‌دهندگان پرداخت می‌نماید. بر اساس اعلام شرکت، فناوری ردیابی X-Mode در بیش از 400 برنامه کاربردی به کار رفته است که مواردی مرتبط با کاربران مسلمان، از جمله اپ‌هایی برای یادآوری زمان نماز از جمله آن‌هاست.

در حالی که گفته می شود بیشتر مشتریان X-Mode تجاری هستند، برخی ادعا می‌کنند كه نهادهای دولتی یا شركت‌های طرف قرارداد با بخش‌های امنیت ملی، ضد تروریسم و مرتبط با همه‌گیری کرونا در دولت ایالات متحده نیز از این داده‌ها استفاده کرده‌اند. بر اساس گزارشی که ماه گذشته توسط Vice منتشر شد، در برنامه‌هایی با میلیونها نصب فعال، از جمله Muslim Mingle و همچنین برنامه گام‌شمار Accupedo Pedometer از کد شرکت X-Mode استفاده شده است. همچنین اوایل سال جاری میلادی هم گزارش‌هایی در مورد خرید داده‌های موقعیت مکانی با استفاده از سرویسی به نام Locate X توسط دولت آمریکا منتشر شد. شرکت‌هایی که به فعالیت‌هایی از این دست شامل گردآوری داده و فروش آن به طرف سوم مشغولند، به عنوان مجموعه‌هایی با عملکرد ضد اجتماعی و مخرب شناخته می‌شوند و از آن‌ها با نام‌هایی همچون کارگزار داده (Data Broker) یا کارگزار اطلاعات یاد می‌شود.

همان طور که اشاره شد، اپل و گوگل با رویکردی بی‌سابقه در پی ممانعت از هرگونه استفاده از نرم‌افزار X-Mode در محصولات ارائه‌شده فروشگاه‌های خود هستند. البته X-Mode مدعی است که شیوه کار این شرکت با الزامات گوگل، اپل، مقررات عمومی حفاظت از داده اتحادیه اروپا (GDPR) و قانون حریم خصوصی مصرف‌کننده کالیفرنیا (CCPA) مطابقت دارد. حال آن که شرکت‌هایی چون اپل پیش از این نیز امکان نقض این مقررات توسط سیاست‌های X-Mode را مطرح کرده‌اند.

X-Mode در واکنش به این ممنوعیت آن را غیر منصفانه خوانده و ادعا کرده است که دیگر SDKهای تبلیغاتی نیز از همین روش پیروی می‌کنند. از دید X-Mode تعیین چگونگی جمع‌آوری و استفاده از داده‌های اسمارت‌فون‌ها توسط شرکت‌های طرف سوم از سوی گوگل و اپل منطقی نیست. مدیران X-Mode همچنین به خبرنگاران وال ‌استریت‌ ژورنال گفته‌اند که همکاری دولتی خود را بازبینی خواهند کرد و تأکید داشته‌اند که قرارداد با طرف‌های دولتی، شناسایی اطلاعات هویتی مانند نام و نشانی دارندگان دستگاه را در بر نمی‌گیرد.

اخبار این ممنوعیت به عنوان بخشی از تحقیقات پیوسته سناتور رون وایدن (Ron Wyden) در این زمینه و در راستای تلاش برای تدوین قوانین مرتبط فاش شده است. به گفته او، آمریكایی‌ها از شنیدن مداوم اخبار درباره اپ‌های فروشنده اطلاعات موقعیت مکانی و سایر داده‌های حساس به سازمان‌های بالادست، از جمله دولت، خسته شده‌اند. وایدن در پی ایجاد ساختاری قانونی است که بتواند به طور کامل از این گونه تجارت اطلاعات جلوگیری کند.

اپل در بررسی‌های خود دریافته است که حدود صد برنامه کاربردی در فروشگاه اپ ‌استور، محصول 30 توسعه‌دهنده مختلف، از نرم‌افزار X-Mode استفاده می‌کنند. از این رو ظاهراً تغییراتی در iOS در دست انجام است که بدون اجازه صریح کاربر، از عملکرد نرم‌افزارهایی مانند X-Mode جلوگیری می‌کند. این در حالی است که درباره تغییرات احتمالی و مشابه در پلتفرم اندروید تاکنون خبری منتشر نشده است.

گوگل به توسعهدهندگان اندروید هفت روز مهلت داده تا کد X-Mode را از برنامه‌های خود حذف کنند، در حالی که اپل مهلت دو هفته‌ای را برای توسعه‌دهندگان خود در نظر گرفته است. پس از پایان این مدت، برنامه‌هایی که استفاده از این کد را متوقف نکنند، از دو فروشگاه بزرگ اپلیکیشن کنار گذاشته خواهند شد.