واحد خبر mobile.ir : نزدیک به دو هفته پیش برند iQOO از زیر مجموعه‌های شرکت ویوو از شارژر 120 واتی خود با نام Super FlashCharge با توان 120 واتی رونمایی کرد و تقریبا همزمان با آن شارژر سیمی 125 واتی flash charge اوپو معرفی شد. هفته گذشته نیز اسمارت‌فون گیمینگ Lenovo Legion Phone Duel با شارژری 90 واتی رونمایی شد که نوید آینده جدیدی را برای شارژ سریع گوشی‌های موبایل می‌داد. حالا شرکت کوالکام که از پیشگامان صنعت شارژ سریع به حساب می‌آید در روز دوشنبه 27 جولای 2020 (6 مرداد 1399) از جدیدترین فناوری خود در این عرصه یعنی Quick Charge 5 رونمایی کرد که با توان خروجی فراتر از 100 وات جهش بزرگی را نسبت به نسل‌های پیشین تجربه کرده است.

فناوری شارژ سریع Quick Charge کوالکام در طی سالیان اخیر با تغییرات بزرگی همراه شده و از 10 وات در Quick Charge 1.0 به 18 وات در Quick Charge 3.0 و در گونه جدید نسل 4 با تکیه بر USB-PD در نهایت به 27 وات رسیده است. در واقع موفقیت جدید کوالکام در این عرصه را باید مدیون به‌کارگیری استاندارد PD-PPS (منبع تغذیه قابل‌برنامه‌ریزی مبتنی بر USB‌ پاور دلیوری یا USB Power Delivery Programmable Power Supply) و آخرین پیشرفت‌های فناوری در ساخت مدارهای شارژینگ دانست؛ جایی‌که ضمن رسیدن به توان خروجی فراتر از 100 وات، حرارت باتری تا 10 درجه کمتر از گذشته بوده و کارایی آن تا 70 درصد ارتقاء یافته است.

کوالکام در Quick Charge 5، بار دیگر دست به تغییر طراحی و معماری آی‌سی کنترل توان (PMIC) زده که نتیجه آن، افزایش سرعت و چهار برابر کردن توان خروجی شارژر بوده است. یک چرخش مهم در رویه کوالکام در این فناوری، کنار گذاشتن رویه شارژ سریع معمول این برند و استفاده از استاندارد پذیرفته شده پاور دلیوری یا USB-PD بوده که از آخرین گونه Quick Charge 4 آغاز شده و در نسخه پنجم نیز تکرار شده است. بدین‌ترتیب می‌توان Quick Charge 5 را سیر طبیعی تکامل فرایند شارژ سریع مبتنی بر استاندارد USB-PD PPS نامید که البته پیش از این در QC4 نیز به‌کار گرفته شده بود اما پروتکل تنظیم ولتاژ آن در آن زمان به صورت کامل مورد استفاده قرار نمی‌گرفت.

در استاندارد USB-PD PPS معماری شارژ پر سرعت با تغییرات ساختاری و مهمی روبرو شده که از آن جمله می‌توان به انتقال برخی از آی‌سی‌های مدیریت توان (PMICها) از درون گوشی به درون شارژر اشاره کرد که ضمن ایجاد پیچیده‌گی بیشتر منجر به انعطاف‌پذیری بیشتر در ولتاژ قابل ارائه از سمت شارژر نیز می‌شود. به همین صورت برخی دیگر از المان‌های مهم و حیاتی شارژ سریع از درون گوشی به درون شارژر منتقل شده‌اند.

همانند دیگر فناوری‌های شارژ سریع معرفی شده در روزها و هفته‌های اخیر، Quick Charge 5 نیز برای دستیابی به بالاترین توان خروجی خود از مزیت دو باتری مجزا و مستقل که به صورت سری به یکدیگر متصل شده‌اند بهره می‌برد و بدین‌ترتیب امکان افزایش ولتاژ سیستم از 4.4 ولت به یک‌باره به 8.8 ولت فراهم می‌شود. این ویژگی همچنین به رفع یکی از محدودیت‌های اصلی شارژ سریع در گوشی‌های موبایل یعنی حداکثر جریان عبوری از کابل‌های اتصال نیز پایان می‌دهد چرا که اغلب کابل‌های معمول مورد استفاده برای فرایند شارژ تنها از گذر جریان 3 تا 5 آمپری پشتیبانی می‌کند و حالا با امکان بالا بردن ولتاژ نیازی به ایجاد تغییر در کابل اتصال در جهت افزایش توان وجود نخواهد داشت. به بیان دیگر در حالی‌که حداکثر ولتاژ ورودی سلول‌های لیتیومی معمول باتری،‌4.4 ولت است برای دو باتری مجزا با ولتاژ مجموع 8.8 ولت تنها با افزودن یک سوییچ تبدیل 2.1 می‌توان با رسیدن به ولتاژ 17.6 ولتی و جریان 5.6 آمپری، امکان رسیدن به توان 100 واتی فراهم می‌شود. از این جریان البته هنوز در اکثر کابل‌های معمول پشتیبانی نمی‌شود و بدین‌ترتیب شاید این توان 100 واتی حداقل در ابتدا تنها روی کاغذ باقی بماند و عملا با جریان 3 آمپری کابل‌های معمول به توانی نزدیک به 53 وات دست پیدا کنیم.

به گفته کوالکام یک باتری 4,500‌ میلی آمپر ساعتی تحت این استاندارد جدید می‌تواند شارژ خود را تنها در عرض 5 دقیقه از صفر تا 50 درصد برساند و کل فرایند شارژ نیز تنها 15 دقیقه به طول می‌انجامد. این فرایند البته همان‌طور که گفته شد مستلزم تبدیل باتری فوق به دو باتری مجزای 2,250 میلی آمپر ساعتی‌ست که در طی آن ولتاژ تزریقی به مجموعه افزایش پیدا می‌کند.

شارژرهای جدید QC5 از طیف متنوعی از خروجی‌های ولتاز از 3.3 تا 20 ولت را پشتیبانی می‌کنند و در زمینه جریان نیز به پشتیبانی از مقادیر مابین 3.3 تا 5 آمپر و فراتر از آن نیاز خواهد بود. این استاندارد جدید با وجود استفاده از USB-PD PPS با نسل‌های پیشن کوییک‌چارج نیز منطبق بوده و می‌توان از برای شارژ سریع دیوایس‌های دارای Quick Charge 2‌ و نسخه‌های جدیدتر بهره گرفت. حضور فناوری پاور دلیوری در این میان نیز تضمینی برای کارکرد بی‌نقص شارژرهای QC5 با دستگاه‌های منطبق بر USB-PD خواهد بود که از آن میان می‌توان به‌عنوان نمونه به اسمارت‌فون‌های اپل از آیفون 7 به این سو اشاره کرد.

به گفته کوالکام،‌ سیستم جدید شارژ سریع QC5 با تجهیز به 8 سطح مختلف حفاظت از ولتاژ، 3 لایه محافظتی جریان، 3 سطح حرارتی و 3 تایمر محافظتی نمونه‌ای کاملا امن و قابل اطمینان بوده و با محافظت از مجموعه در برابر افزایش ولتاژ فراتر از 25 ولت حتی از Power Delivery عادی نیز ایمن‌تر است. به‌عنوان یک قابلیت جالب دیگر در این بخش باید به چیپ کنترل شارژ درون گوشی‌های پشتیبانی‌کننده از QC5 اشاره کرد که به صورت چشم‌بسته به اعلام پشتیبانی از پروتکل USB-PD شارژر اعتماد نکرده و پیش از آغاز فرایند شارژ، حداکثر جریان عبوری از شارژ را اندازه‌گیری کرده و در حین پروسه شارژینگ نیز حرارت ایجاد شده را رصد می‌کند.

دو چیپ کنترل شارژ SMB1396 و SMB1398 طراحی شده برای این فناوری از هر دو فناوری شارژ سیمی و بی‌سیم پشتیبانی کرده و بسته به طراحی و نیاز شرکت سازنده می‌توان از آن‌ها در چینش‌های تک باتری و دو باتری استفاده کرد هرچند نگفته پیداست که در حالت اول با توان خروجی کمتری (ظاهرا 45 وات) روبرو می‌شویم. اولین گوشی‌های مجهز به این فناوری جدید شارژ سریع از سه‌ماهه سوم سال جاری میلادی به بازار عرضه می‌شوند و در حالی‌که هر دو پروسسور Snapdragon 865 و Snapdragon 865 Plus‌ روی کاغذ از این قابلیت پشتیبانی می‌کنند اما برای بهره‌برداری از این ویژگی نیاز به چیپ‌های SMB فوق‌الذکر خواهند داشت.