واحد خبر mobile.ir : تردیدی در این نیست که امروزه قیمت اسمارت‌فون‌ها بسیار بالاست، به طوری که خرید گوشی‌های پرچمدار می‌تواند بیش از 1,500 دلار و در برخی موارد 2,000 دلار هزینه در بر داشته باشد؛ بهایی که به سادگی از هزینه خرید برخی لپ‌تاپ‌های میان‌رده یا حتی تلویزیون‌های 4K با نمایشگر 75 اینچی هم فراتر می‌رود. این در حالی است که تنها پنج سال پیش، گوشی‌های هوشمند با قیمتی مناسب، در حدود 600 یا 700 دلار، عرضه می‌شدند. حالا افزایش قیمت بیش از دو برابری اسمارت‌فون‌ها در بازه‌ای نه چندان طولانی، این پرسش را به ذهن می‌آورد که علت این افزایش چیست و آیا خریداران در آینده نیز حاضر به پرداخت چنین هزینه گزافی برای گوشی‌های هوشمند خواهند بود؟

وب‌سایت androidauthority به تازگی در مقاله‌ای به بررسی وضعیت کنونی بازار گوشی‌های هوشمند و تحلیل علت گران شدن این دسته از محصولات در پنج سال گذشته پرداخته است که در ادامه آن‌ها را مرور می‌کنیم.

چگونه به شرایط کنونی رسیدیم؟

بیایید به سال 2007 میلادی و عرضه نخستین آیفون، به عنوان یکی از اولین گوشی‌های گران‌قیمت دوران خود بازگردیم. در آن زمان، قیمت 599 دلار برای یک گوشی هوشمند، بسیار بالا به شمار می‌آمد؛ چنان که استیو بالمر (Steve Ballmer)، مدیر عامل وقت مایکروسافت، این شیوه قیمت‌گذاری را «دیوانگی اپل» نامید. او در گفت‌وگویی که در همان سال 2007 با روزنامه USA Today انجام داد، در این زمینه گفت: «آیفون برای در اختیار گرفتن سهم قابل توجهی از بازار هیچ شانسی ندارد. [مطلقاً] هیچ شانسی». او در ادامه افزوده بود «ممکن است [اپل] پول زیادی به دست آورد، اما اگر عملاً به 1.3 میلیارد گوشی فروخته‌شده نگاه کنید، ترجیح می‌دهم نرم‌افزارمان در 60، 70 یا 80 درصد از آن‌ [گوشی‌ها] باشد و نه در 2 یا 3 درصدی که احتمالاً در اختیار اپل خواهد بود.»

اما بر خلاف پیش‌بینی بالمر، مصرف‌کنندگان آیفون را با همین قیمت خریدند و همه می‌دانیم که در نهایت چه بر سر بخش موبایل مایکروسافت، کمپانی RIM، شرکت نوکیا و همین طور کمپانی Palm آمد. آیفون‌های اپل با بیشترین فضای ذخیره‌سازی در حال حاضر با قیمتی در حدود 1,600 دلار به فروش می‌رسند. این در حالی است که این شرکت همچنان قیمت گوشی‌های خود را به آرامی افزایش می‌دهد. غول کوپرتینویی از سال 2014 و پس از معرفی آیفون 6 در دو نسخه استاندارد و پلاس (با تفاوت‌هایی در ابعاد بدنه، وزن، اندازه و وضوح صفحه‌نمایش و طول عمر باتری) امکان افزایش قیمت را در مدل پیشرفته‌تر گوشی برای خود ایجاد و با افزودن ویژگی‌های بیشتر، این بهای بالاتر را توجیه کرده است.

البته اپل تنها شرکتی نیست که طی سال‌های اخیر در مسیر افزایش قیمت قرار گرفته است. گوگل بیش از 10 سال پیش و در ابتدای سال 2010 گوشی Nexus One را، با همراهی اچ‌تی‌سی و با قیمتی در حدود 529 دلار روانه بازار کرد. سپس در اسمارت‌فون‌های بعدی یعنی Nexus S و Galaxy Nexus اندکی قیمت‌ها را کاهش داد و در Nexus 4 به سطح 350 دلار رساند. اما این شرکت هم از زمان عرضه نکسوس 6 افزایش بهای اسمارت‌فون‌های خود را در پیش گرفت و در نخستین گام، سطح قیمت را برای نسخه پایه 32 گیگابایتی این محصول به 649 دلار رساند. در حال حاضر نمونه 128 گیگابایتی Pixel 4 XL با قیمت 999 دلار به فروش می‌رسد که هرچند بهای آن در مقایسه با آیفون چندان بالا نیست، اما به هر حال در زمره محصولات گران‌قیمت قرار می‌گیرد.

به همین ترتیب، سامسونگ به عنوان یکی دیگر از تولیدکنندگان برجسته گوشی‌های پرچمدار در جهان از همین روند پیروی کرده و نسخه 5G اسمارت‌فون‌ گلکسی S20 Ultra را با قیمتی معادل 1,599 دلار به بازار عرضه می‌کند. به علاوه، قیمت اسمارت‌فون خم‌شونده گلکسی فولد، دیگر محصول رده بالای شرکت کره‌ای نیز سال گذشته میلادی رقم بسیار بالایی در حدود 1,980 دلار تعیین شد.

سخت‌افزار: مهم‌ترین عامل گرانی گوشی‌های هوشمند

به گفته اوی گرینگارت (Avi Greengart)، مدیر و تحلیل‌گر ارشد موسسه پژوهشی Techsponential، بازار اسمارت‌فون کاملاً اشباع شده است و مصرف‌کنندگان گوشی‌های خود را مدت طولانی‌تری نگهداری می‌کنند. از این رو تولیدکنندگان می‌کوشند از هر بار خرید، بیشترین میزان دریافتی را داشته باشند. این امر هرچند از یک زاویه فرصت‌طلبانه به حساب می‌آید، اما از سوی دیگر بازتاب تقاضای مشتری است: خرید اسمارت‌فون نوعی سرمایه‌گذاری بلندمدت محسوب می‌شود که امروز در مقایسه با چند سال پیش، بیش از هر چیز و در بیشترین کارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شرایط کمک می‌کند تا در بازارهای ثروتمندی همچون ایالات متحده آمریکا، اپراتورها هزینه‌های خود را بدون هیچ بهره‌ای، در بازه‌ای به گستردگی سه سال پرداخت کنند.»

البته در این میان روندهای بازگشتی نیز در کارند. به طور مثال گرینگارت اشاره می‌کند که تولیدکنندگان با عرضه گوشی‌های پیشرفته در بازه قیمتی 800 دلار به اسمارت‌فون‌های 1600 دلاری واکنش نشان داده‌اند. شرکت وان‌پلاس یکی از بهترین نمونه‌ها در این زمینه به شمار می‌رود. باید به این مسأله توجه داشت که پرفروش‌ترین گوشی‌های اپل، سامسونگ و سایر سازندگان، لزوماً گران‌ترین محصولات آن‌ها نیستند، بلکه نمونه‌های مقرون‌به‌صرفه‌‌ای همچون آیفون 11 و گلکسی A50 را در بر می‌گیرند.

اما در نهایت باید به یاد داشت که مشتری چیزی را دریافت می‌کند که بهای آن را پرداخته است و این مسأله به بحث سخت‌افزار گوشی‌های هوشمند کنونی و هزینه‌های آن منتهی می‌شود.

از دید گرینگارت، صفحه‌نمایش اسمارت‌فون‌های امروزی نه تنها نسبت به چند سال پیش بزرگ‌‌تر و از نظر کیفیت بهتر هستند، بلکه با شیشه‌های مقاوم در برابر شکستگی محافظت می‌شوند و درون قاب‌هایی با پایداری بیشتر و حاشیه‌های بسیار اندک قرار می‌گیرند. همچنین محصولات جدید باتری حجیم‌تری دارند و فضای ذخیره‌سازی آن‌ها به نحو قابل توجهی افزایش یافته است. تراشه‌های سیلیکونی امروزه بسیار توسعه یافته‌اند و چیپ‌ست‌هایی را در بر می‌گیرند که از نظر عملکرد، حافظه بیشتر و تراشه‌های گرافیکی و هوش مصنوعی قوی با لپ‌تاپ‌ها رقابت می‌کنند. گوشی‌ها با داشتن آنتن‌های بیشتر با شبکه‌های گسترده‌تری در سطح جهان سازگار شده‌اند و ضمن اینکه به چندین دوربین مجهز شده‌اند که از قابلیت‌های تشخیص عمق برخوردارند. به علاوه، از امکاناتی از قبیل حسگرهای زیست‌سنجی و امنیتی هم بهره می‌برند. همچنین در گران‌ترین گوشی‌های امروزی فناوری‌های جدیدی همچون نمایشگرهای خم‌شونده، مودم‌هایی با باند فرکانسی گسترده، دوربین‌های پریسکوپی، اسکنر LiDAR برای تشخیص نور و خط سیر حرکت و مودم‌های نسل پنجم و mmWave مورد استفاده قرار گرفته که طبیعتاً قیمت این دسته از محصولات را افزایش می‌دهد.

سایر عوامل دخیل در گرانی گوشی‌های هوشمند

در کنار سخت‌افزار، جنبه نرم‌افزاری گوشی‌های هوشمند نیز در افزایش بهای آن‌ها موثر است. هرچند گوگل پلتفرم اندروید را به صورت رایگان عرضه می‌کند، اما به معنای آن نیست که امکانات ارائه شده از سوی تولیدکنندگان هم بدون هزینه خواهد بود. به عنوان مثال، سامسونگ برای طراحی رابط کاربری One UI بر مبنای اندروید پول زیادی را صرف کرده است. به طور مشابه نه تنها هواوی، بلکه سایر شرکت‌های تولیدکننده اسمارت‌فون از جمله ال‌جی، موتورولا، سونی و شیائومی نیز برای توسعه رابط کاربری اختصاصی، طراحی لانچر‌ها و اپلیکیشن‌های خود ناچار از صرف هزینه بوده‌اند. این البته جدای از سرویس‌هایی همچون Siri، دستیار دیجیتال Google Assistant و Bixby است که هزینه‌های خاص خود را برای سازندگان گوشی هوشمند ایجاد می‌کنند.

کارولینا میلانه‌سی (Carolina Milanesi)، تحلیل‌گر فناوری، به هوش مصنوعی در مقام نمونه‌ای از فناوری‌های جدید و شیوه‌های کاربرد آن در دستگاه‌ها، در کنار هزینه‌های مرکز داده مرتبط با آن اشاره می‌کند، که با وجود آن‌که همه شرکت‌ها از آن بهره نمی‌برند اما این امر بر هزینه‌های اخذ مجوز و استفاده از خدمات اثر می‌گذارد. به علاوه، حقوق مرتبط با امتیازها و اختراعات نیز جنبه هزینه‌زای دیگری است که می‌توان افزایش قیمت را در آن‌ها مشاهده کرد. در نتیجه طبیعی است که تولیدکنندگان سخت‌افزار این هزینه‌ها را بر عهده نمی‌گیرند و آن‌ها را به نحوی به سمت مصرف‌کننده هدایت می‌کنند.

احتمال کاهش قیمت‌ها؟

دشوار می‌توان کاهش قیمت گوشی‌های هوشمند را تصور کرد و در واقع باید انتظار داشت که بهای اسمارت‌فون‌های پرچمدار پیشرفته همچنان روند افزایشی خود را ادامه دهد. افزایشی که در هر دو جنبه سخت‌افزار به‌کاررفته و هزینه‌های نرم‌افزاری به تولیدکنندگان تحمیل می‌شود.

از این رو، کسانی که نمی‌توانند از پسِ پرداخت 50 دلار در ماه برای گوشی‌های 1200 دلاری برآیند، باید خود را با گوشی‌هایی پرشمار 600 تا 900 دلاری قانع سازند. خبر خوب آن است که هیچ کمبودی در این بازه قیمتی وجود ندارد چرا که تولیدکنندگانی مانند وان‌پلاس، ال‌جی، شیائومی و حتی موتورولا و نوکیا، سیلی از دستگاه‌های جدید را در طیف قیمتی مورد اشاره به راه انداخته‌اند که در موارد کلیدی و مهم مشابه گوشی‌های پرچمداری همچون سری گلکسی نوت سامسونگ، با کیفیت به نظر می‌رسند و از نظر سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ارزش خرید بالایی دارند.