واحد خبر mobile.ir : گوگل در جریان کنفرانس توسعه‌دهندگان بازی‌های ویدئویی سال 2019 یا همان GDC 2019 در شهر سان فرانسیسکو از چشم‌انداز و برنامه جسورانه خود برای آینده بازی‌های ویدئویی پرده برداشت. این شرکت با معرفی سرویس ویژه‌ای به نام Google Stadia اعلام نمود که قصد دارد در آینده‌ای نه‌چندان دور با این پلتفرم ابری به بازار 198 میلیارد دلاری بازی‌های ویدئویی وارد شده و چهره آن را برای همیشه دگرگون نماید. چنین سرویسی در صورت موفقیت قادر خواهد بود تا با بردن بازی‌های ویدئویی به درون ابرها، به معنای واقعی امکان انجام برترین بازی‌های روز را در هر کجا، هر زمان و با هر دستگاهی برای کاربران فراهم آورد.

این ایده‌ سال‌هاست توسط بزرگان صنعت بازی‌های ویدئویی دنبال شده اما هنوز به واقعیت بدل نگردیده است. گوگل معتقد است که بستر آینده بازی‌‌های ویدئویی یک جعبه نیست، بلکه یک مکان است. مکانی که در دل ابرهایی متشکل از سرورهای گوگل جای دارد. همان‌گونه که صدها سال است انسان‌ها برای برگزاری بازی‌های ورزشی به ساخت استادیوم‌های بزرگ روی آورده‌اند، گوگل نیز مشغول ساخت بستری بزرگ برای انجام بازی‌های ویدئویی در آینده بوده و به همین دلیل نام اِستادیا (Stadia) را برای آن برگزیده است. به گفته فیل هریسون مدیرکل این پروژه، نام Stadia -- که در واقع اسم جمع stadium است – منعکس‌کننده آن است که در این بستر مجموعه‌ای از بازی‌ها و سرگرمی‌ها در دسترس کاربر قرار گرفته و وی قادر خواهد بود تا به تماشای آن‌ها نشسته یا در این رویدادها شرکت نماید.

Google Stadia به طور خلاصه یک سرویس ابری برای بازی‌های ویدئویی است که کاربران آن نیازی به در اختیار داشتن سخت‌افزاری قدرتمند نداشته و قادر خواهند بود به کمک دستگاهی با ارتباط اینترنتی پرسرعت و قابلیت پشتیبانی از مرورگر گوگل کروم، به استفاده از بهترین و سطح ‌بالاترین بازی‌های ویدئویی مشغول شوند. آن‌ها برای کنترل بازی‌ها روی دستگاه‌های مختلف می‌توانند از دسته بازی یا کنترلر ویژه اِستادیا و هم‌چنین موس و کیبورد‌های قدیمی خود بهره گیرند. اگر همه چیز مطابق چشم‌انداز و برنامه‌ریزی‌های گوگل به پیش برود، شما برای انجام بازی‌های ویدئویی دیگر نیازی به یک کامپیوتر گران‌قیمت یا کنسول ویژه بازی نخواهید داشت. در عوض هر کجا و هر زمان که دسترسی به اینترنتی با کیفیت داشته باشید می‌توانید با باز کردن مرورگر کروم روی یک کامپیوتر رومیزی، لپ‌تاپ، تبلت، گوشی هوشمند یا تلویزیون، بلافاصله به انجام بازی‌های مورد علاقه خود با کیفیت گرافیکی عالی مشغول شوید. با سرویس استادیا، گوگل سخت‌افزار مورد نیاز برای نگه‌داری و پردازش بازی‌های ویدئویی را در مراکز داده خود تامین نموده و علاقه‌مندان بازی‌های ویدئویی را از نگرانی و صرف هزینه برای به‌روز نگاه داشتن دستگاه‌های خود خلاص می‌کند.

Google Stadia چگونه کار می‌کند؟

اِستادیا در واقع یک سرویس ابری برای استریم بازی‌های ویدئویی به شمار می‌رود. نحوه عملکرد چنین سرویسی بدین ترتیب است که کار نگه‌داری و پردازش بازی‌های ویدئویی روی مجموعه سرورهای قدرتمند گوگل انجام گرفته و تصویر بازی‌ها به صورت زنده روی دستگاه کاربر پخش می‌شود. این عملیات مشابه قابلیت فعلی سرویس YouTube شرکت گوگل در پخش زنده (استریم) بازی‌های ویدئویی است با این تفاوت که به لطف Stadia کاربران خواند توانست علاوه بر تماشای زنده بازی‌ها، در صورت تمایل با فشردن یک دکمه وارد بازی شده و در آن مشارکت نمایند. این سرویس بر پایه دو محصول فعلی و محبوب گوگل یعنی مرورگر کروم و بستر پخش ویدئوی یوتیوب بنا نهاده شده است. همین مساله یکی از مهم‌ترین عواملی است که سرویس استریم بازی‌ گوگل را از رقبای خود متمایز و تحقق این هدف بلندپروازانه را امکان‌پذیر می‌نمایند.

گوگل سعی دارد تا به لطف بستر عظیم و پرطرفدار یوتیوب، از محبوبیت بالای کلیپ‌ها و پخش زنده بازی‌های ویدئویی برای موفقیت و مقبولیت سرویس استادیا بهره گیرد. گوگل وعده می‌دهد که شما به کمک این سرویس قادر خواهید بود در حین تماشای یک کلیپ یا پخش زنده از یک بازی ویدئویی در صورت تمایل بلافاصله به انجام آن بازی مشغول شده و حتی به همان نقطه مشخص از بازی که مشغل تماشایش بودید وارد شوید. استریمرها و بازیکن‌های حرفه‌ای خواهند توانست تا در یوتیوب با ایجاد یک لابی برای مخاطبین و طرفدارانشان، آن‌ها را دور هم جمع نموده و به هم‌بازی شدن با خود یا تماشای زنده بازی فراخوانند. مرورگر کروم نیز در میان نقشی کلیدی ایفا می‌کند. چرا که برای کامپیوترهای شخصی و برخی از دیگر دستگاه‌های هوشمند، سرویس استادیا از طریق همین مرورگر قابل دسترسی خواهد بود. محبوبیت مرورگر کروم و نصب بودن آن روی بسیاری از دستگاه‌های هوشمند در سرتاسر دنیا، دسترسی به سرویس جدید استریم بازی گوگل را با سرعت و سهولت بسیار بالایی میسر می‌سازد. اگرچه گوگل اعلام نموده که این سرویس در مراحل بعدی از طریق مرورگرهای بیش‌تری در دسترس کاربران قرار خواهد گرفت، اما انتظار می‌رود که این مرورگر به عنوان ابزار اصلی دسترسی به اِستادیا ایفای نقش نماید.

بدین ترتیب برتری تکنولوژیکی و اکوسیستم فراگیر خدمات گوگل در سطح وب شرایط لازم برای نزدیک کردن بیش از پیش بازیکن‌ها، توسعه‌دهنده‌ها، اِستریمرها و علاقمندان به بازی‌های ویدئویی را در بستر Google Stadia و از طریق میلیون‌ها اتصال به شبکه سرورهای گوگل در مراکز داده (data center) این شرکت در سرتاسر کره زمین فراهم می‌آورد. توسعه‌دهندگان تنها روی خلق بازی‌ها تمرکز نموده و میزبانی بازی‌های آنلاین را به گوگل می‌سپارند. استریمرها و تولیدکنندگان محتوا قادر خواهند بود تا در یک بستر واحد به انجام بازی‌ها، پخش زنده، تولید کلیپ، گفتگو و هم‌بازی شدن با مخاطبین خود بپردازند. کاربران هنگام مرور وب از طریق کروم با مشاهده عنوان یک بازی، تبلیغات آنلاین، کلیپ‌ها یا استریم آن روی یوتیوب قادر خواهند بود تا بدون توجه به سطح گرافیکی بازی، تنها با یک کلیک و ظرف مدت 5 ثانیه وارد آن بازی شوند. از آن‌جا که بازی‌ها روی سرورهای گوگل نگه‌داری و اجرا می‌شوند، دیگر نیازی به صرف وقت و هزینه برای دانلود و نصب آن‌ها روی دستگاه کاربر نبوده و انجام بازی‌های سطح بالا روی بسیاری از دستگاه‌های هوشمند با اندازه‌ها و توانمندی‌های مختلف امکان‌پذیر خواهد شد.

ویژگی‌های فنی Stadia

سرورهای مورد استفاده گوگل برای سرویس Stadia از سیستم‌عاملی بر پایه لینوکس بهره گرفته و برای انجام پردازش‌های عادی خود به یک نوع پردازنده‌ ویژه شرکت اینتل با معماری x86 مجهز گردیده‌اند. کار پردازش‌ گرافیکی این سرورها نیز بر عهده GPUهای خاصی از شرکت AMD است که از طریق 56 واحد پردازشی، قدرت شگفت‌انگیز 10.7 ترافلاپس (teraflops) را ارائه می‌نمایند. درحالی‌که قدرت پردازش گرافیکی کنسول PS4 سونی و کنسول Xbox One X مایکروسافت به ترتیب 4.2 و 6 ترافلاپس است. به کمک این قدرت گرافیکی اِستادیا قادر است بازی‌های روز را با کیفیت تصویر HDR، حداکثر رزولوشن 4K و نرخ بازسازی 60 فریم بر ثانیه به کاربران ارائه دهد. گوگل وعده داده است که در آینده‌ بازی‌ها را با کیفیت تصویر 8K و بیش از 120 فریم در ثانیه برای کاربران استریم خواهد نمود. البته در چنین سرویسی کیفیت تصویر بازی‌ها تا حد زیادی به سرعت و کیفیت اتصال اینترنت کاربر وابسته خواهد بود. به گفته گوگل کیفیت تصاویر بازی‌های استادیا بر اساس شرایط اینترنت کاربر متغیر بوده و ممکن است تا رزولوشن 720p کاهش یابد. هم‌چنین فیل هریسون در جریان کنفرانس GDC اعلام نمود که گوگل مشغول کار روی یک فناوری زیرکانه است که می‌تواند در زمان قطعی ناگهانی اینترنت از وضعیت کاربر و پیشرفت او در بازی محافظت کند.

دستگاه‌های پشتیبانی شده

یکی از مزایای اصلی اِستادیا آن است که به شما اجازه می‌دهد در هر کجا و هر زمان به انجام بازی‌های مورد علاقه خود بپردازید. بنابراین محدودیت چندانی برای نوع دستگاه مورد استفاده برای اتصال به این سرویس وجود ندارد. تقریبا هر دستگاهی که بتواند مرورگر کروم را اجرا نموده و ویدئوهایی با حداقل کیفیت 720p را از طریق آن پخش کند، برای بازی در این بستر قابل استفاده خواهد بود. بنابراین شما قادر خواهید بود تا از اغلب کامپیوترهای رومیزی، لپ‌تاپ‌ها، تلویزیون‌های مجهز به Chromecast، تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند قدیمی یا جدید خود که این توانایی را داشته باشند، برای انجام بازی‌های اِستادیا بهره بگیرید. حتی این امکان را خواهید داشت تا در حین انجام یک بازی مشخص روی حساب کاربری خود از دستگاهی به دستگاه دیگر منتقل شده و بازی را از همان‌جا که رها کرده بودید ادامه دهید. اگر این قابلیت در عمل همان‌طور که گوگل در جریان کنفرانس GDC 2019 به نمایش گذاشت کار کند، شما به کمک آن می‌توانید هنگام بازی در منزل، کامپیوتر خود را خاموش نموده، در مترو روی گوشی هوشمند یا تبلت و نهایتا در مقصد روی یک لپ‌تاپ یا تلویزیون مجهز به Chromecast به ادامه همان بازی مشغول شوید. البته به گفته گوگل در زمان عرضه اولیه، دستگاه‌های پشتیبانی شده توسط اِستادیا به کامپیوترهای شخصی، کروم‌بوک‌ها، دستگاه‌های کروم‌کست اُلترا، تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند گوگل پیکسل 3 محدود بوده و پشتیبانی از دستگاه‌های بیش‌تر و متنوع‌تر به آینده موکول خواهد گردید.

کنترل‌کننده بازی

اگرچه گوگل دسته بازی یا کنترلر ویژه‌ای برای اِستادیا طراحی نموده، اما وعده داده است که این سرویس با اغلب ابزارهای کنترل‌کننده استاندارد که از طریق پورت USB یا بلوتوث به دستگاه متصل می‌شوند نیز سازگار خواهد بود. از جمله کنترلرهایی که انتظار می‌رود توسط این سرویس پشتیبانی شود می‌توان به Xbox Adaptive controller، دسته بازی Xbox One، دسته بازی PS4 و البته موس و کیبورد اشاره نمود. با این وجود گوگل استفاده از دسته بازی مخصوص استادیا را برای یک تجربه لذت‌بخش و بهره‌گیری از پتانسیل‌های این سرویس پیشنهاد می‌کند. کنترلر اِستادیا از نظر ظاهری مانند یک نسخه اولیه و ساده‌سازی شده از دسته بازی Xbox One است که در سه رنگ سفید، مشکی و سبز کم‌رنگ (سفید با هاله‌ای سبز) عرضه خواهد شد.

این کنترلر از همان اجزای معمول در دسته‌های بازی امروزی هم‌چون یک جفت D-pad ،Joystick، چهار دکمه گرد، دو دکمه شانه‌ای و دو دکمه ماشه‌ای بهره می‌برد. از دیگر خصوصیات این دسته بازی می‌توان به دکمه‌ای برای اشتراک‌گذاری سریع تصاویر بازی، دکمه‌ای برای Google Assistant، دکمه منو تنظیمات، یک میکروفون برای ارتباط با دیگر بازیکنان و هم‌چنین یک جک 3.5 میلیمتری هدفون اشاره نمود.‌ اما شاید بتوان مهم‌ترین ویژگی این کنترلر را قابلیت اتصال مستقیم آن از طریق وای-فای به سرورهای Google Stadia دانست. به لطف همین خصوصیت هنگامی که شما در حین انجام بازی‌های اِستادیا دستگاه مورد استفاده خود را تغییر داده و از تبلت به گوشی هوشمند، از گوشی هوشمند به لپ‌تاپ و از لپ‌تاپ به تلویزیون هوشمند منتقل می‌شوید، نیازی به قطع ارتباط کنترلر اِستادیا از یک دستگاه و اتصال آن به دستگاه دیگر ندارید. بلکه در زمان جابجایی میان دستگاه‌های مختلف ارتباط این کنترلر با سرور بازی برقرار باقی مانده و به محض انتقال شما به دستگاه جدید، امکان استفاده از آن فراهم خواهد بود.

اینترنت

گوگل که برای استریم بازی‌های اِستادیا از فناوری فشرده‌سازی تصویر مخصوص خود استفاده می‌نماید، پهنای باند مورد نیاز در سمت کاربر برای انجام بازی با کیفیت‌های 1080p ،720p و 4K با نرخ تازه‌سازی 60 فریم در ثانیه را به ترتیب در حدود 10، 25 و 35 مگابیت بر ثانیه می‌داند. اگرچه به گفته هریسون میزان پهنای باند مورد استفاده در آزمایش‌های آن‌ها برای استریم با کیفیت 1080p حدود 20 مگابیت‌ بر ثانیه بوده است. این میزان پهنای باند اگرچه ممکن است برای مناطق شهری در کشورهایی هم‌چون امریکا، کره جنوبی، ژاپن و بسیاری از کشورهای اروپایی که متوسط سرعت اینترنت پهن‌باند بیش از 90 مگابیت بر ثانیه است چندان بالا به نظر نرسد، اما حداقل در شرایط کنونی برای بسیاری از کاربران مستقر در نقاط دیگر جهان دور از دسترس خواهد بود. بر همین اساس می‌توان انتظار داشت که فازهای اولیه عرضه این سرویس به کشورهایی با بستر اینترنتی مناسب‌تر محدود شود. گوگل امیدوار است که توسعه فناوری 5G بتواند ارتباط اینترنتی مناسب برای بازی در بستر اِستادیا را برای عموم کاربران فراهم آورد.

علاوه بر این، برای استفاده مستمر از این سرویس یک اتصال اینترنتی بدون محدودیت ترافیک مورد نیاز خواهد بود. چرا که قطعا استریم بازی با این کیفیت‌ها حجم دانلود بالایی را به دنبال خواهد داشت. به عنوان نمونه تماشای هر ساعت ویدیوی HD معمولی روی Netflix در حدود 3 گیگابایت و هر ساعت ویدیوی 4K بیش از 6 گیگابایت ترافیک دانلود را به همراه دارد. بنابراین می‌توان انتظار داشت که استریم بازی‌های اِستادیا ترافیک کم‌وبیش مشابهی را به اتصال اینترنتی کاربران تحمیل نماید. همچنین از آن‌جا که این یک سرویس کاملا ابری است، انجام بازی‌های آن به صورت آفلاین بی‌معنی و امکان ناپذیر خواهد بود. بنابراین بر خلاف سرویس‌های استریم ویدئو که به شما امکان هم‌گام‌سازی و دانلود ویدئو روی حافظه دستگاه را می‌دهند، یک سرویس بازی ابری نیازمند اتصال مستمر، پایدار و پرسرعت به اینترنت خواهد بود. اگرچه فناوری 5G می‌تواند بخشی از این نیاز را برآورده سازد، اما توسعه بستر این فناوری و قرار گرفتن آن در اختیار عموم کاربران نیاز به زمان داشته و احتمالا در آینده‌ای نزدیک به وقوع نخواهد پیوست.

در کنار سرعت و ترافیک اینترنت، میزان تاخیر آن نیز برای سرویس‌های استریم بازی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این عامل کیفی که علاقمندان به بازی‌های آنلاین آن را با نام زمان پینگ (ping time) می‌شناسند، یکی از عناصر کلیدی برای هر سرویس استریم بازی است. در حالی که سرویس‌های استریم ویدئو هم‌چون Netflix می‌توانند با دانلود و بافر کردن محتوای درخواستی شما اثرات منفی ناشی از تاخیر ارتباط را خنثی نمایند، یک سرویس استریم بازی هم‌چون اِستِدیا بایستی فرمان‌های ناشی از فشرده شدن کلیدهای کنترل‌کننده بازی و اطلاعات مربوط به تغییرات ایجاد شده در دنیای بازی را به صورت زنده و بلادرنگ میان کاربر و سرور تبادل نماید. این بدان معنی‌ست که هر چه فاصله شما با سروری که روی آن مشغول بازی هستید و هم‌چنین تعداد مسیریاب‌ها یا روترهایی که بین شما و سرور قرار دارند کمتر باشد، تاخیر ارتباط یا همان زمان پینگ کاهش یافته و در نتیجه بازی به شکلی روان‌تر و با وقفه کم‌تر انجام خواهد گردید. گوگل با توجه به زیرساخت ابری قدرتمند و مجموعه مراکز داده متعدد خود در سرتاسر دنیا، پتانسیل بسیار خوبی برای کاهش تاخیر ارتباط کاربران این سرویس در اختیار دارد. اما به هر حال چنان‌چه شما در نزدیکی کشورها و شهرهای بزرگی که مراکز داده‌ گوگل در آن‌ها واقع هستند مستقر نباشید، ممکن است بازی روان و ایده‌آلی را روی بستر استادیا تجربه ننمایید. گوگل سعی دارد تا با اقداماتی هم‌چون گسترش و تقویت شبکه مرکزهای داده خود و هم‌چنین اتصال مستقیم کنترلر استادیا به سرور از طریق Wi-Fi به مقابله با این مشکل برود. مشکل مهم دیگر در این خصوص آن است که این شرکت کنترلی روی هزاران سرویس‌دهنده‌ اینترنت در سرتاسر دنیا و نحوه مسیریابی ترافیک اینترنتی کاربران اِستادیا به سمت سرورهای خود ندارد.

زمان، مکان و چگونگی عرضه اولیه

شروع به کار استادیا در نوامبر 2019 در 14 کشور شامل امریکا، کانادا، بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، هلند، بلژیک، فنلاند، نروژ، آلمان، ایرلند، دانمارک و سوئد انجام خواهد گردید. استادیا در زمان عرضه اولیه از طریق مرورگر کروم روی کامپیوترهای شخصی، کروم‌بوک‌ها، دستگاه‌های کروم‌کست اُلترا، تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند گوگل پیکسل 3 (شامل Pixel 3 XL ،Pixel 3 و دو مدل Pixel 3a و Pixel 3a XL) قابل استفاده خواهد بود. البته گوگل وعده داده است که در آینده امکان استفاده از این سرویس روی دیگر گوشی‌های هوشمند و هم‌چنین از طریق سایر مرورگرهای وب فراهم خواهد شد.‌ اما بازه زمانی مشخصی برای تحقق این وعده اعلام نگردیده است.

طی رویداد Stadia Connect که در 16 خردادماه سال جاری و تنها چند روز پیش از آغاز E3 2019 برگزار گردید، شرکت گوگل اطلاعاتی را در مورد سیستم فروش و نحوه قیمت‌گذاری سرویس اِستادیا ارائه نمود. بر اساس این اطلاعات سیستم فروش این سرویس ترکیبی از روش اشتراک‌محور با روش خریداری و مالکیت بازی‌ها خواهد بود. بدین ترتیب که کاربران برای استفاده از این سرویس می‌توانند پس از ثبت‌نام، یکی از دو نوع اشتراک Stadia Base یا Stadia Pro را برگزیده و بازی‌های مورد نظر خود را با قیمت‌های مشخص شده خریداری نمایند. اشتراک نوع اول یا همان اشتراک پایه اِستادیا هزینه مجزایی را برای کاربران به همراه نداشته و آن‌ها را قادر خواهد ساخت تا هر یک از بازی‌های خریداری شده از طریق بستر اِستادیا را با کیفیت تصویر حداکثر 1080p/60fps و صدای استریو روی دستگاه‌های خود استریم کنند. اما اشتراک نوع دوم یا اشتراک حرفه‌ای اِستادیا به صورت ماهانه هزینه‌ای معادل 9.99 دلار امریکا داشته و در عوض امکان استریم بازی‌ها با کیفیت تصویر حداکثر 4K/60fps HDR و صدای 5.1 surround را همراه با بازی‌های رایگان ماهانه و تخفیف‌های ویژه برای کاربران به ارمغان خواهد آورد. البته لازم به ذکر است که استریم بازی‌ها با این کیفیت نیازمند ارتباط اینترنتی با پهنای باندی در حدود 35 مگابیت‌برثانیه خواهد بود. گوگل هم‌چنین یک پیشنهاد محدود و ویژه برای پیش‌سفارش اِستادیا تدارک دیده است که قیمتی معادل 129.99 دلار امریکا داشته و شامل مواردی هم‌چون امکان دسترسی زودهنگام به این سرویس، یک کنترلر limited-edition، یک دستگاه استریم Chromecast Ultra، تجربه کامل بازی Destiny 2، یک اشتراک 3-‌ماهه اِستادیا پرو برای شخص کاربر و هم‌چنین یک بلیط اشتراک 3-ماهه اِستادیا پرو برای یکی از دوستان وی خواهد بود.

کنترلر استادیا که همراه این سرویس عرضه می‌شود 69.99 دلار قیمت دارد که مطابق انتظار متناسب و هم‌رده با کنترلرهای Xbox One مایکروسافت و Dualshock 4 سونی قیمت‌گذاری شده است.

بازی‌ها و قابلیت‌های ویژه

شرکت گوگل در جریان کنفرانس GDC اعلام نمود که ابزارهای مخصوص استادیا برای توسعه‌دهندگان را در اختیار بیش از یک‌صد شرکت بازی‌سازی قرار داده و از دیگر شرکت‌ها نیز برای پیوستن به فرآیند توسعه بستر و بازی‌های استادیا دعوت به عمل آورده است. در همین کنفرانس یکی از مدیران اجرایی شرکت id Software با نام Marty Stratton با حضور روی سِن وعده داد که بازی Doom Eternal به عنوان نسخه جدیدی از این سری بازی محبوب و قدیمی در حال آماده‌سازی برای اِستادیا بوده و با عرضه اولیه این سرویس در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت. شرکت Ubisoft یکی دیگر از همراهان مهم گوگل در این پروژه است که بازی Assassin’s Creed Odyssey آن برای آزمایش اِستادیا در جریان فرآیند توسعه این سرویس مورد استفاده قرار گرفته و می‌توان انتظار داشت که بازی‌های بیش‌تری از این شرکت در آینده روی این بستر عرضه شوند. علاوه بر این دو شرکت مهم دنیای بازی‌سازی، استودیوهایی هم‌چون Q Games و Tequila Works هم اعلام نموده‌اند که از نزدیک مشغول همکاری با گوگل بوده و بازی‌هایی را برای بستر بازی ابری این شرکت در دست توسعه دارند.

گوگل در جریان رویداد Stadia Connect تعدادی از بازی‌های این سرویس که در زمان عرضه اولیه قابل تهیه خواهند بود را معرفی نموده و در پایان رویداد لیست کاملی شامل 30 عنوان بازی آماده شده برای اِستادیا را منتشر نمود. این بازی‌ها عبارتند از:

• Assassin’s Creed Odyssey

• Baldur’s Gate 3

• Borderlands 3

• Darksiders Genesis

• Destiny 2

• DOOM

• DOOM Eternal

• Dragon Ball Xenoverse 2

• Farming Simulator 19

• Final Fantasy XV

• Football Manager

• Get Packed

• GRID

• GYLT

• Just Dance

• Metro Exodus

• Mortal Kombat 11

• NBA 2K

• Rage 2

• Rise of the Tomb Raider

• Samurai Shodown

• Shadow of the Tomb Raider

• The Crew 2

• The Elder Scrolls Online

• Thumper

• Tomb Raider Definitive Edition

• Tom Clancy’s Ghost Recon Breakpoint

• Tom Clancy’s The Division 2

• Trials Rising

• Wolfenstein: Youngblood

دو مورد از قابلیت‌های ویژه و جالب اِستادیا برای علاقه‌مندان بازی‌های ویدئویی که در جریان GDC معرفی گردید عبارتند از State Share و Crowd Play. این دو قابلیت با هدف بهبود ارتباط و تعامل میان دوستان با یک‌دیگر و هم‌چنین میان اِستریمِرها با مخاطبین‌شان طراحی شده‌اند. ویژگی State Share این امکان را برای بازیکنان و استریمرها فراهم می‌آورد تا یک لحظه و وضعیت‌ مشخص از بازی را با دوستان و مخاطبین خود به اشتراک بگذارند. به این ترتیب می‌توان لحظه‌ای دلخواه از بازی را توسط لینک‌هایی برای دیگران ارسال نمود تا با کلیک روی آن‌ها وارد بازی شده و آن وضعیت خاص را تجربه نمایند. Dylan Cuthbert به نمایندگی از تیم توسعه‌دهندگان Q Games در جریان کنفرانس گوگل اعلام نمود که آن‌ها مشغول ساخت یک بازی بر محور همین ویژگی منحصربه‌فرد اِستادیا هستند. قابلیت Crowd Play نیز این امکان را به اِستریمِرها و بازیکن‌های حرفه‌ای می‌دهد تا در جریان بازی‌های چندنفره، تماشاچیان و طرفداران خود را در قالب صف‌هایی وارد بازی نموده و به هم‌کاری یا رقابت با آن‌ها بپردازند.

گوگل در راه تامین محتوای مناسب و پیشرو برای بستر بازی ابری خود اقدام به تاسیس شرکتی با نام Stadia Games and Entertainment نموده است. رهبری این استودیوی بازی‌سازی را خانم Jade Raymond یکی از تهیه‌کنندگان و توسعه‌دهندگان موفق بازی‌های ویدئویی که پیش‌تر در Ubisoft و Electronic Arts فعالیت داشته است، بر عهده دارد. خانم ریموند در کنفرانس GDC 2019 با حضور روی صحنه اعلام نمود که این شرکت مجموعه‌ای از استودیوها و تیم‌های بازی‌سازی را شامل می‌شود که هدف اصلی آن‌ها "بازنگری نسل جدید بازی‌ها" خواهد بود. وی هم‌چنین عنوان نمود که اعضای تیمش در Stadia Games تلاش خواهند نمود تا با توسعه‌دهندگان خارج از گوگل نیز در جهت توسعه بازی‌های کوچک و بزرگ برای اِستادیا همکاری نموده و نوین‌ترین فناوری‌های گوگل را در اختیار آن‌ها قرار دهند.

با توجه به ساختار و خصوصیات ویژه اِستادیا طبیعی‌ست که برخی سبک‌ها و بازی‌ها با شرایط آن هم‌خوانی بیش‌تری داشته و تجربه لذت‌بخش‌تری را برای کاربران فراهم آورند. انتظار می‌رود که آوردن برخی انواع بازی‌ها به این بستر چالش برانگیز بوده و حداقل در شروع کار نتیجه چندان مطلوبی را به دنبال نداشته باشد. با وجود این‌که گوگل در تلاش است تا با بهینه‌سازی این سرویس و توسعه شبکه مراکز داده خود، تاخیر ارتباط کاربران با این سرویس را تا حد امکان پایین آورده و تجربه بهتری را برای آن‌ها رقم بزند، اما بسیار بعید به نظر می‌رسد که بتوان چنین بستری را با کنسول‌های خانگی و بازی‌هایی که روی کامپیوترهای شخصی کاربران پردازش می‌شوند مقایسه نمود. بر همین اساس ممکن است بازی‌های رقابتی چندنفره که به عکس‌العمل سریع و به‌موقع بازیکنان متکی هستند، نتوانند روی یک بستر بازی ابری هم‌چون اِستادیا تجربه رضایت‌بخشی را برای علاقه‌مندان به این نوع بازی‌ها به ارمغان آورند.

چالش‌ها و نگرانی‌ها

یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که پیش روی هر سرویس استریم بازی ویدئویی وجود داشته و خواهد داشت، وابستگی شدید آن‌ها به کیفیت اتصال اینترنتی کاربر و رنج بردن آن‌ها از وضعیت نامناسب ارتباطات اینترنتی در نقاط مختلف جهان است. حتی در کشورهای توسعه یافته‌ای هم‌چون امریکا، همه مردم از ارتباط اینترنت پرسرعت و با کیفیت مطلوب برای استادیا بهره‌مند نیستند. بنابراین اگرچه گوگل این سرویس را یک "بستر بازی برای همه" می‌خواند، اما در عمل امکان استفاده از آن برای همگان فراهم نخواهد بود. به اعتقاد این شرکت اِستادیا خواهد توانست با بی‌نیاز کردن کاربران به خریداری سخت‌افزار قدرتمند، انجام بازی‌های ویدئویی را راحت‌تر و ارزان‌تر نماید. درحالی‌که تهیه اینترنت سریع و با کیفیت برای استفاده از این سرویس می‌تواند بسیار پرهزینه و حتی در برخی نقاط جهان غیرممکن باشد. اگرچه ممکن است فناوری 5G قادر باشد دسترسی افراد به مراتب بیش‌تری را به ارتباط اینترنتی پر سرعت و با کیفیت فراهم آورد، اما توسعه و گسترش آن در سرتاسر دنیا چندسال دیگر به طول خواهد انجامید و استفاده از آن چندان کم‌هزینه نخواهد بود. همان‌طور که اشاره شد، در مورد ارتباط اینترنتی کاربر، همه چیز در سرعت خلاصه نشده و تاخیر ارتباط نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. ارسال اطلاعات از سمت کاربر به سرورهای گوگل، پردازش اطلاعات دریافتی روی سرورها و سپس ارسال اطلاعات از سمت سرور به دستگاه کاربر بایستی آن‌قدر سریع و با کم‌ترین تاخیر انجام پذیرد که بازیکن متوجه آن نشده و بتواند به موقع نسبت به رویدادهای بازی واکنش نشان دهد. به خصوص در بازی‌های چندنفره رقابتی سبک تیر‌اندازی و مبارزه‌ای هر میلی‌ثانیه می‌تواند بسیار مهم و سرنوشت‌ساز باشد. گوگل مدعی‌ست که شبکه گسترده و عظیم مراکزداده‌اش در سرتاسر کره زمین امکان حل این مشکل را به شکل منحصربه‌فردی برای این شرکت فراهم می‌آورد.

گوگل سابقه نگران‌کننده‌ای در رها کردن و از بین بردن محصولات و سرویس‌های خود دارد. سرویس‌هایی که گاه گروه قابل توجهی از کاربران را به خود علاقه‌مند و وابسته نموده بودند. از مشهورترین این سرویس‌های نگون‌بخت می‌توان به شبکه‌های اجتماعی Orkut و Google+، خبرخوان Google Reader، پیام‌رسان Google Allo و محصولات از یاد رفته‌ای هم‌چون Google Buzz ،Google Health ،Google Talk ،Google Glass و Google Spaces اشاره نمود. به طور کلی تاریخ نشان داده است که گوگل هر سرویسی را که به موفقیتی چشم‌گیر در سرتاسر دنیا دست نیافته و در نتیجه سود هنگفتی را برای این شرکت به ارمغان نیاورد، بدون توجه به خواست جامعه کاربری آن رها نموده و پس از مدتی از بین می‌برد. حال اگر این اتفاق برای Google Stadia هم بیفتد چه؟ اگر سرویس‌های استریم بازی مورد استقبال عمومی کاربران قرار نگرفته یا رقبایی هم‌چون سونی، مایکروسافت و نینتندو با تجربه بیش‌تر و ارائه محصول بهتر، گوگل را در این بازار به حاشیه برانند، چه بر سر اِستادیا خواهد آمد؟ سرنوشت بازی‌های کاربران، دست‌ آورد‌ها و پیشرفت‌های آن‌ها درون بازی‌های مختلف چه خواهد شد؟ حتی با فرض این‌که کاربران با حفظ مالکیت بازی‌ها بتوانند به دیگر بسترهای بازی ویدئویی مهاجرت نمایند، چه بر سر بازی‌های انحصاری اِستادیا خواهد آمد؟ همه این‌ها نگرانی‌هایی‌ست که ذهن علاقه‌مندان به سرویس‌های گوگل و بازی‌های ویدئویی را مشغول ساخته و توسط بسیاری از کارشناسان مطرح گردیده است.

بخشی از پروژه‌های رها شده شرکت گوگل

دیگر چالش و نگرانی مربوط به این سرویس، محتوای آن است. تامین بازی‌های متنوع، متعدد و باکیفیت برای یک بستر جدید و نوظهور بازی‌های ویدئویی حتی برای شرکتی هم‌چون گوگل آسان نخواهد بود. ساخت بازی‌های رده‌بالا یا به اصطلاح AAA بسیار دشوار است. این کار به میلیون‌ها دلار هزینه، هزاران ساعت کار و تیم‌هایی متشکل از صدها متخصص، مهندس و هنرمند ماهر نیاز دارد. اگرچه این شرکت موفق شده است یک تیم خوب از توسعه‌دهندگان بازی‌های ویدئویی را به صورت داخلی گرد هم آورد، اما یک تیم هرچه‌قدر هم که قدرتمند باشد نمی‌تواند یک بستر بازی ویدئویی را به تنهایی سرپا نگه دارد. گوگل وعده داده است که اِستادیا از پشتیبانی و استقبال خوب شرکت‌های بازی‌سازی بهره‌مند خواهد بود. اما بایستی توجه داشت که بستر استریم بازی این شرکت، توسعه‌دهندگان بازی‌های ویدئویی را با چالش‌هایی جدی مواجه می‌سازد. اگرچه گوگل تاکنون اطلاعات مشخصی در مورد پیچیدگی و هزینه‌ توسعه، انتشار و اجرای بازی‌ها روی اِستادیا ارائه ننموده است، اما دور از انتظار نیست که شرکت‌های توسعه دهنده مجبور به صرف وقت و هزینه‌ای قابل توجه برای آوردن بازی‌های خود به این بستر باشند. درحالی‌که تازه‌وارد بودن گوگل در صنعت بازی‌های ویدئویی و وابستگی کامل بسترهای استریم بازی به اینترنت، ریسک بالایی را نسبت به کنسول‌های خانگی برای شرکت‌های توسعه‌دهنده به همراه دارد.

گوگل اعلام نموده است که اِستادیا از یک پردازنده گرافیکی AMD برای سرویس‌دهی به هر کاربر بهره می‌گیرد که با توان پردازشی 10.7 ترافلاپس، از مجموع PS4 Pro و XBOX One X قدرتمند‌تر است. این در حالی‌ست که سرویس استادیا هنوز به صورت رسمی شروع به کار ننموده اما نسل فعلی کنسول‌های بازی مایکروسافت و سونی با بیش از 5 سال قدمت، اواخر دوران زندگانی خود را سپری می‌کنند. بنابراین این سوال مطرح می‌شود که آیا پس از معرفی نسل جدید کنسول‌های بازی خانگی، این سرویس هم‌چنان از این نظر نسبت به آن‌ها برتری خواهد داشت یا خیر؟ و این‌که اِستادیا هر چند وقت یک‌بار از نظر سخت‌افزاری دست‌خوش تغییر خواهد شد؟ چنان‌چه سخت‌افزار این بستر مانند نسل‌های مختلف کنسول‌های بازی خانگی هر 5 یا 6 سال یک‌بار ارتقا یابد، با گذشت چند سال از عرضه اولیه دچار همان کهنگی خواهد شد. اما اگر این اتفاق در فواصل زمانی کوتاه‌تری رخ دهد، ممکن است با چرخه طولانی مدت توسعه بازی‌ها تداخل یافته و به توسعه‌دهندگان بازی‌ها آسیب بزند.

رقبای گوگل اِستادیا

گوگل اولین شرکتی نیست که به سراغ استریم بازی‌های ویدئویی می‌رود و آخرین هم نخواهد بود. پیش از گوگل شرکت‌های مطرح و باسابقه‌‌ای هم‌چون سونی، مایکروسافت و اِنویدیا در کنار تعداد زیادی از استارت‌آپ‌ها تلاش خود را برای ورود به این بازار بکر آغاز نموده‌اند. اما بایستی اذعان نمود که پتانسیل ویژه گوگل و هیایوی تبلیغاتی پیرامون آن، سرویس اِستادیا را بیش از رقبا مورد توجه همگان قرار داده است. این مساله اگرچه می‌تواند شرایط بهتری را برای جلب اقبال عمومی و موفقیت این سرویس فراهم آورد، اما به همان نسبت در صورت ضعف کیفی این محصول و ناتوانی آن در راضی نگاه داشتن کاربران، شکست سریع‌تر و سختی‌تری را نیز برای گوگل به همراه خواهد داشت. مشابه اتفاقی که برای Google Glass افتاد و پس از هیاهوی خبری و تبلیغاتی فراوان، شکست اسفناک و ناباورانه‌ای را برای این شرکت به ارمغان آورد.

سونی و مایکروسافت که سال‌هاست دنیای بازی‌های ویدئویی را به تسخیر خود درآورده‌اند، مهم‌ترین و قدرتمند‌ترین رقبای گوگل به شما می‌روند. شرکت سونی یکی از اولین شرکت‌های بزرگی بود که قدم به این عرصه گذاشت. این شرکت سرویس استریم بازی خود با نام PlayStation Now را در سال ۲۰۱۴ به صورت رسمی و در منطقه امریکای شمالی (امریکا و کانادا) عرضه نمود. از آن زمان تا کنون دسترسی به این سرویس در کشورهایی هم‌چون ژاپن، انگلیس، ایتالیا و بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی امکان‌پذیر گردیده است. کاربران PlayStation Now قادرند تا توسط این سرویس روی بستر اینترنت به مجموعه‌ای از بازی‌های پلی‌استیشن 2، 3 و 4 دسترسی یافته و آن‌ها را روی کنسول پلی‌استیشن 4 یا کامپیوتر شخصی خود استریم کنند. البته برای انجام بازی‌های PS Now روی دستگاه‌هایی غیر از کنسول‌های پلی‌استیشن، در اختیار داشتن یک کنترلر DualShock نسخه 3 یا 4، یا هر دسته بازی سازگار با استاندارد XInput مانند گیم‌پد‌های Xbox ضروری‌ست. تصویر بازی‌ها در این بستر با رزولوشن 720p ارائه می‌شود و در حال حاضر بیش از 600 عنوان بازی پلی‌استیشن روی این سرویس در اختیار کاربران قرار دارد که این تعداد به طور پیوسته در حال افزایش است. در سال‌های ابتدایی عرضه این سرویس، کاربران می‌توانستند بازی‌های آن را به صورت 4 ساعته، 7 روزه، 30 روزه یا 90 روزه اجاره کنند. اما از سال 2016 سیستم فروش PS Now به صورت اشتراک‌محور در آمده و به کاربران اجازه می‌دهد تا با پرداخت 20 دلار برای یک ماه، 50 دلار برای 3 ماه و حدود 100 دلار برای یک سال مشترک این سرویس گردیده و به تمام بازی‌های آن دسترسی پیدا کنند. لازم به ذکر است که شرکت سونی از سپتامبر 2018 برای کاربران این سرویس امکان دانلود بازی‌های پلی‌استیشن 2 و 3 را روی کنسول‌های پلی‌استیشن 4 فراهم آورده است تا بتوانند عناوین مورد نظر خود را در مدت اشتراک به صورت محلی و بدون نیاز به استریم کردن بازی کنند. گزارشی که SuperData در اواخر سال 2018 میلادی منتشر نمود نشان می‌دهد PlayStation Now با پیشی گرفتن از رقبایی هم‌چون Xbox Game Pass و EA Access، عنوان پرفروش‌ترین سرویس اشتراک بازی‌های ویدئویی را کسب نموده و 52 درصد از این بازار را به تسخیر خود درآورده است. البته بایستی توجه داشت که بسیاری از کاربران این سرویس از قابلیت دانلود بدون محدودیت بازی‌های آن بهره گرفته و ممکن است استفاده چندانی از امکان استریم بازی‌ها ننمایند.

میزان درآمد سرویس‌های اشتراکی آنلاین بازی در سه‌ماهه سوم سال 2018

رقیب دیرینه سونی در زمینه بازی‌های ویدئویی نیز بی‌کار ننشسته و بستر ویژه خود را برای استریم بازی‌ها در دست آماده‌سازی دارد. مایکروسافت اولین بار در کنفرانس E3 2018 سرویس ابری خود برای بازی‌های ویدئویی را با نام xCloud معرفی نمود. به گفته فیل اِسپنسِر مدیر بخش بازی‌های ویدئویی مایکروسافت، این سرویس امکان انجام بازی‌های ویدئویی با کیفیتی در حد کنسول‌ها را روی انواع دستگاه‌های کامپیوتری، از لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای رومیزی گرفته تا تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند فراهم می‌آورد. پس از هیجان‌ پیرامون معرفی xCloud در E3 2018 دیگر خبری از این محصول مایکروسافت نبود تا اینکه طی رویداد مایکروسافت در GDC 2019 نمایش داده شد که توسعه‌دهندگان چگونه قادر خواهد بود تا به راحتی بازی‌های خود را برای کار کردن روی دستگاه‌های همراه بهینه‌سازی کنند. اما هیاهوی معرفی Google Stadia در جریان همین کنفرانس، اخبار مربوط به xCloud را تحت الشعاع قرار داده و تا حد زیادی به فراموشی سپرد. به گفته مسئولین مایکروسافت، هدف این شرکت آن است که به کمک xCloud بستر کنسول‌های بازی را به شکل منحصربه‌فردی با فناوری بازی ابری (یا همان استریم آنلاین بازی‌ها) تلفیق نماید. هنوز خبر دقیقی از زمان شروع به کار رسمی xCloud و هزینه‌های آن برای کاربران منتشر نشده است. اسپنسِر در آوریل 2019 اعلام نمود که مرحله توسعه داخلی این محصول در مایکروسافت به پایان رسیده و این بستر بازی ابری احتمالا در اواخر سال جاری میلادی وارد فاز بهره‌برداری آزمایشی خواهد شد. با توجه به این خبر و این‌که احتمال می‌رود کنسول‌های جدید مایکروسافت در سال 2020 وارد بازار شوند، بعید به نظر می‌رسد که xCloud زودتر از اواسط سال 2020 میلادی به صورت نهایی و عمومی عرضه شود. در مورد قیمت و سیستم فروش هم دور از انتظار نیست که این سرویس شرایطی کم‌و‌بیش مشابه رقیب اصلی خود -- یعنی PlayStation Now -- داشته باشد.

هنوز دو ماه بیش‌تر از معرفی Google Stadia نگذشته بود که مدیران سونی و مایکروسافت با امضای یک سند همکاری در زمینه بازی‌های ویدئویی و خدمات ابری همه را غافل‌گیر نمودند. بر اساس این توافق‌ ناباورانه قرار است سونی از بستر خدمات ابری Microsoft Azure برای استریم بازی‌ها و محتوای خود بهره گیرد. هم‌چنین مقرر گردیده است که متخصصین این دو شرکت در جهت توسعه راه‌کارهای جدید ابری و ابزارهای توسعه برای بستر Azure با یک‌دیگر همکاری نمایند. برخی صاحب‌نظران معتقدند که این توافق‌نامه یک اقدام تدافعی در مقابل خیز گوگل برای ورود به صنعت بازی‌های ویدئویی است. به خصوص که گوگل به شکلی تمام‌عیار و با سرمایه‌گذاری هنگفت به این سمت قدم برداشته و موفقیت این شرکت می‌تواند به معنای مرگ کسب‌وکار کنسول‌های بازی سونی و مایکروسافت باشد. همان‌طور که انتظار می‌رود، این توافق برای هر دو شرکت مفید خواهد بود. از یک طرف سونی قادر خواهد بود با انتقال میزبانی سرویس‌های استریم خود به بستر ابری قدرتمند و وسیع مایکروسافت، بازی‌های خود را با کیفیت بهتر و در سطحی به مراتب گسترده‌تر روی دستگاه‌های کاربران استریم نماید. از طرف دیگر، این همکاری به مایکروسافت کمک خواهد کرد تا کسب‌و‌کار خدمات ابری خود را گسترش و تقویت نماید. به‌علاوه، تولید ابزارهای جدید توسعه بازی برای بستر ابری Azure این امکان را برای توسعه‌دهندگان بازی‌ها فراهم خواهد آورد تا محصولات خود را به شکلی بهتر و راحت‌تر برای هر دو سرویس استریم بازی PS Now و xCloud ارائه نمایند.

بر اساس آن‌چه گفته شد، گوگل در تلاش است تا کاربران را به طور کامل از دنیای کنسول‌ها و کامپیوترهای شخصی جدا نموده و به سمت استریم کامل بازی‌ها در فضای ابری ببرد. در همین حال، سونی و مایکروسافت -- که دنیای کنسول‌ها را در سیطره خود دارند -- رویکرد متفاوتی را پیش گرفته و سعی دارند بستر کنسول‌ها را با فناوری استریم ابری بازی‌ها تلفیق نمایند. با توجه به محدودیت‌های موجود بر سر راه سرویس‌های استریم بازی و هم‌چنین وابستگی بالای کاربران به کنسول‌ها و کامپیوترهای شخصی، رویکرد سونی و مایکروسافت نسبت به گوگل کم‌ریسک‌تر به نظر رسیده و شاید شانس موفقیت بیش‌تری خواهد داشت. با این وجود بایستی صبر نمود و دید که آیا گوگل می‌تواند با غلبه بر مشکلات و چالش‌هایی که در این مطلب مورد اشاره قرار گرفت، کاربران را مجذوب سرویس Stadia نموده و با کنار زدن بزرگان صنعت بازی‌های ویدئویی، نقشی پررنگ در ترسیم آینده این صنعت ایفا کند.

البته در این میان نباید از دیگر بازیکنان عرصه بازی‌های ابری غافل شد. شرکت Nvidia یکی از این پیش‌تازان این عرصه محسوب می‌شود که از سال 2015 با سرویس GeForce Now وارد این میدان گردیده است. این بستر بازی ابری این امکان را برای مشترکین خود فراهم می‌آورد تا در زمان اشتراک خود به صورت نامحدود به کتابخانه‌ای از بازی‌های ویدئویی دسترسی یافته و آن‌ها را روی کامپیوتر شخصی خود یا محصولات مختلف انویدیا هم‌چون تبلت Shield، کنسول Shield و Shield Portable استریم نمایند. البته برخی بازی‌ها نیز به صورت Buy & Play در اختیار کاربران قرار گرفته و آن‌ها قادر خواهند با خریداری این عناوین از داخل یا خارج از بستر GeForce Now، به صورت ابری به انجام آن‌ها پرداخته یا به روش سنتی آن‌ها را دانلود نموده و به صورت محلی بازی کنند. سرورهای GeForce Now از کارت‌های گرافیکی Nvidia Tesla بهره گرفته و قادرند تصاویر بازی‌ها را با حداکثر رزولوشن 1080p و نرخ 60 فریم در ثانیه برای کاربران ارسال نمایند. این شرکت برای استریم بازی‌ها با حداکثر کیفیت، ارتباط اینترنتی با پهنای باند 50 مگابیت بر ثانیه را به کاربران پیشنهاد می‌کند. برای انجام بازی‌های این سرویس با کیفیت 720p در نرخ 60 فریم بر ثانیه، پهنای باندی معادل 25 مگابیت بر ثانیه و برای کیفیت 720p با نرخ 30 فریم‌ بر ثانیه، حداقل پهنای باند 10 مگابیت بر ثانیه مورد نیاز خواهد بود.