واحد خبر mobile.ir : رونق بی سابقه بازار گوشی‌های متوسط و رده میانی در طی یک دو سال گذشته منجر به ارائه پردازنده‌های متعددی در این کلاس شد که بعضا با امکاناتی هم‌سطح پرچمداران همراه بودند؛ Snapdragn 660 یکی از اولین پروسسورهای موفق این کلاس بود که تقریبا دو سال پیش با فناوری 14 نانومتری ارائه شد. در سال جاری دو برند برتر دنیای اندروید یعنی سامسونگ و هواوی نیز هرکدام چیپ‌ست پردازشی خود را در این رده ارائه کردند که به SD660 کوالکام شباهت‌های نزدیکی داشتند؛ Exynos 7904 و Kirin 710 با وجود استفاده از هسته‌های پردازشی یکسان نسبت به SD660 در زمینه‌های دیگر با آن تفاوت دارند؛ تفاوت‌هائی که در این مطلب به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

مفاهیم و معرفی

1- Snapdragon 660

پردازنده‌های سری 7 شرکت ARM تا همین یکی دو سال پیش تنها منحصر به چیپ‌ست‌های پرچمدار سری 8 کوالکام و اکزینوس‌های سری 9 سامسونگ بود و حتی در برخی از گوشی‌های پیشرفته برندهایی نظیر هواوی نیز تنها از پردازنده‌های سری 5 استفاده می‌شد که از آن جمله می‌توان به Kirin 930 حاضر در اسمارت‌فون Huawei P8 اشاره کرد. این روند اما از نزدیک به دو سال پیش با تغییر روبرو شد و Snapdragon 660 با لیتوگرافی 14 نانومتری یکی از اولین پروسسورهای ارائه شده برای سری میانی گوشی‌های اندرویدی بود که با هسته‌های Kryo 260 مبتنی بر پردازنده‌‌ای مدرن سری 7 یعنی ARM A73 به بازار ارائه شد.

این پروسسور که با روش نیمه‌کاستوم و مکانیزم BoC شرکت ARM ساخته شد، همچون چیپ‌ست پرچمدار هم‌نسل خود یعنی Snapdragon 835 به خواست کوالکام با ایجاد تغییراتی در هسته‌های اصلی ARM شکل گرفته بود. هسته‌های پردازشی این چیپ‌ست متشکل از 4 هسته 2.2 گیگاهرتزی Kryo 260 (مبتنی بر ARM A73) و 4 هسته 1.8 گیگاهرتزی Kryo 260 (مبتنی بر ARM A53) بوده و گرافیک آن نیز از نوع Adreno 512 است.

2- Kirin 710

ماجرای ساخت پردازنده قدرتمندتری در رده میانی برای شرکت هواوی از سال گذشته و ارائه پروسسور Kirin 659 آغاز شد که در سال 2018 تقریبا در اکثر گوشی‌های رده میانی هر دو برند آنر و هواوی به‌کار گرفته شد؛ Kirin 659 با اینکه پاسخگوی نیاز اسمارت‌فون‌های مختلف این رده در زمینه پردازشی و گرافیکی بود اما در عمل به دلیل حضور هسته‌های ARM A53‌ چندان قدرتمند نبوده و ساختار 16 نانومتری آن نیز در زمینه مصرف انرژی، چندان موفق عمل نمی‌کرد.

از این رو برای رقابت با پردازنده‌های جدیدتر این عرصه و برطرف ساختن نیازهای جدید گوشی‌های این رده از جمله دوربین‌های متعدد و نسبت‌های جدید صفحه‌نمایش، پردازنده‌ دیگری در سال گذشته با نام Kirin 710 از سوی هواوی معرفی شد که همانند دو رقیب دیگر آن از هسته‌های سری 7 در کلاستر قوی‌تر خود بهره می‌برد و از سوی دیگر با تغییر لیتوگرافی ساخت به 12 نانومتری، در زمینه مصرف انرژی نیز (حداقل روی کاغذ)، موفق‌تر از رقبا نشان می‌داد. هسته‌های پردازشی این مدل شامل 4 هسته 2.2 گیگاهرتزی خالص ARM A73 و چهار هسته سطح پائین 1.7 گیگاهرتزی ARM A53 می‌شود و در زمینه گرافیک نیز از گرافیک 4 هسته‌ای Mali-G51 MP4 بهره می‌برد.

3- Exynos 7904

پردازنده‌های مختلف Exynos شرکت سامسونگ را از یک نگاه می‌توان به سه دسته سری 9، سری 7 و سری 5 تقسیم‌بندی کرد که سری 9 شامل چیپ‌های پرچمدار این برند از جمله Exynos 9820 (حاضر در سری S10) و Exynos 9810 (حاضر در سری S9) شده و در دو سری دیگر،‌ پردازنده‌های رده میانی و پائین جای دارند. پردازنده‌های سری 5 و 7 تا همین نزدیک به یک سال پیش حداکثر دارای هسته‌های ARM A53 بوده و از این رو امکان ارائه قابلیت‌های پیشرفته‌تر به گوشی‌های رده میانی سامسونگ را نداشتند. زمستان دو سال گذشته اما با ارائه Exynos 7872 این روند با تغییر روبرو شد و این چیپ‌ست 14 نانومتری برای اولین بار در این خانواده به دو هسته ARM A73 در کلاستر قوی‌تر خود تجهیز شد. این روند چند ماه پیش با معرفی Exynos 7904 دنبال شد و در اینجا نیز بار دیگر از دو هسته ARM A73 در کلاستر قوی استفاده شده بود.

Exynos 7904 و Exynos 7872 اما با تفاوت‌های دیگری نیز همراه بودند که مهم‌ترین آنها جدا از کاهش فرکانس کاری هسته‌های قوی‌تر از 2 به 1.8 گیگاهرتز، به افزایش تعداد هسته‌های ضعیف‌تر از 4 به 6 عدد تعلق داشت. دیگر تفاوت مهم را باید در بخش گرافیک جست‌وجو کرد که حالا یک هسته بیشتر از Exynos 7872 داشته و از نوع Mali-G71 MP2 است. وضوح صفحه‌نمایش مورد پشتیبانی در این چیپ‌ست از 1200×1920 پیکسل به 1080×2400 پیکسل افزایش پیدا کرد و حالا امکان برداشت و پخش ویدئوی 4K‌ با 30 فریم در ثانیه نیز برای آن فراهم بود.

بررسی اختلاف‌ها: روی کاغذ و در دنیای واقعی

1- هسته‌های پردازشی

در حالی‌‌که هر سه پروسسور این رقابت دارای هسته‌های قوی‌تر ARM A73 و هسته‌های ضعیف‌تر ARM A53 هستند اما تعداد و فرکانس این هسته‌ها با هم تفاوت داشته و این تفاوت احتمالا در کارکرد معمول گوشی نمایان خواهد شد. در SD660 و Kirin 710 از 8 هسته پردازشی شامل چهار هسته A73 و چهار هسته A53 استفاده شده اما در Exynos 7904 تعداد هسته‌های قوی‌تر تنها 2 عدد بوده و 6 هسته‌ دیگر از نوع ضعیف‌تر A53 هستند. نکته مهم دیگر را باید در فرکانس هسته‌های پردازشی جست‌وجو کرد جائی‌که SD660 و Kirin 710 در بخش هسته‌های قوی‌تر از فرکانس 2.2 گیگاهرتز بهره می‌برند اما این رقم برای Exynos 7904 (احتمالا برای صرفه‌جوئی در مصرف انرژی) تنها 1.8 گیگاهرتز است که این مسئله تأثیر مهمی در تست‌های پردازشی برجای می‌گذارد. در نهایت با توجه به تغییراتی که کوالکام در راستای بهبود هسته‌های قوی‌تر در ARM A73 صورت داده است می‌توان انتظار نتیجه بهتری از این پردازنده در قیاس با سایر رقبا داشت. بدین‌ترتیب با توجه به موارد گفته شده در دنیای واقعی به احتمال قریب به یقین در مقایسه مابین این سه چیپ‌ست، برتری با SD660 خواهد بود و Kirin 710 با اختلافی نچندان بزرگ در جایگاه دوم قرار می‌گیرد. Exyons 7904 اما به دلیل هسته‌های کمتر و فرکانس کمتر پردازنده‌ها، اختلاف مشهودی با دو مدل دیگر خواهد داشت.

برای تست این مسئله از بنچ‌مارک Geekbench در سه گوشی دارای این پروسسورها شامل Redmo Note 7 با چیپ‌ست Snapdragon 660، هواوی Y9 2019 با چیپ‌ست Kirin 710 و سامسونگ Galaxy M30 با پروسسور Exynos 7904 استفاده می‌کنیم. در این آزمون، تنها هسته‌های پردازشی موثر هستند و تقریبا هیچ عامل دیگری از جمله گرافیک، رم، حافظه و... در نتیجه آن تأثیری برجای نمی‌گذارد.

در عمل طبق انتظار بهترین نتیجه به SD660 حاضر در ردمی نوت 7 تعلق داشت که امتیازهای تکی و چند هسته‌ای آن به ترتیب 1,618 و 5,847 واحد بود. Y9 2010 با Kirin 710 با اختلافی اندک و امتیازهای 1,605 و 5,651 در جایگاه دوم قرار گرفت و Galaxy M30 نیز همانطور که انتظار داشتیم با امتیازهای 1,324 و 4,212 با اختلافی مشهود در رده سوم قرار گرفت.

2- گرافیک

گرافیک در چیپ‌ست‌های رده میانی همواره یکی از مهم‌ترین اختلاف‌های قابل ذکر در مقایسه با چیپ‌ست‌های پرچمدار بوده و حتی جدیدترین و پیشرفته‌ترین پروسسورهای ارائه شده در این کلاس همچون Snapdragon 730 نیز اختلاف خود را با گرافیک‌های پیشرفته حاضر در گوشی‌های پرچمدار حفظ کرده‌اند. از این رو غالبا انتظار چندانی برای مشاهده یک گرافیک پیشرفته و همه جانبه در این کلاس نمی‌رود. گرافیک حاضر در Snapdragon 660 از نوع نسبتا قدیمی Adreno 512 بوده که در کنار پروسسور سیگنال تصویری Spectra 160 از دوربین تکی 25 مگاپیکسلی، دوربین دوگانه 16 مگاپیکسلی، برداشت ویدئوی 4K با 30 فریم در ثانیه و صفحه‌نمایش تا وضوح 1600×2560 پیکسل پشتیبانی می‌کند. در Kirin 710 از گرافیک چهار هسته‌ای Mali-G51 MP4 استفاده شده که حداکثر وضوح صفحه‌نمایش مورد پشتیبانی آن به 1080×2340 پیکسل می‌رسد و در برداشت ویدئو نیز از 1080p فراتر نمی‌رود. ISP‌ این چیپ‌ست از حضور سه‌دوربین اصلی پشتیبانی می‌کند و بدین‌ترتیب در برخی از پیشرفته‌ترین محصولات رده میانی هواوی از جمله P30 Lite و Honor 20i از آن استفاده شده است. در نهایت گرافیک حاضر در Exynos 7904 یک نمونه دو هسته‌ای Mali-G71 MP2 بوده که با وجود آنکه از لحاظ نسل،‌ از گرافیک حاضر در Kirin 710 جدیدتر به نظر می‌رسد اما تعداد هسته‌های آن عاملی برای محدودیت در عملکرد این گرافیک به حساب می‌آید. این مجموعه از حداکثر یک دوربین 32 مگاپیکسلی یا دو دوربین 16 مگاپیکسلی و یا ساختار سه دوربینی با وضوح کمتر پشتیبانی کرده و حداکثر وضوح دوربین‌ سلفی تحت عملکرد ISP این مجموعه نیز می‌تواند 32 مگاپیکسلی باشد. حداکثر وضوح صفحه‌نمایش در Exynos 7904 به 1080×2400 پیکسل می‌رسد و برداشت ویدئو در آن نیز حداکثر با وضوح 4K با 30 فریم در ثانیه قابل انجام است.

در دنیای واقعی برای تست گرافیک این مجموعه از بنچ‌مارک Sling Shot Extreme OpenGL ES 3.1 از آزمون 3DMark در همان اسمارت‌فون‌های اشاره شده در بالا استفاده کردیم که بهترین نتیجه همان‌طور که می‌توان حدس زد به Snapdraogn 660 با امتیاز 1,358 واحد تعلق داشت و Y9 2019 با گرافیک Mali-G51 MP4 نیز با امتیاز 954 در مکان دوم قرار گرفت. در نهایت دو هسته‌ای بودن گرافیک Mali-G71 حاضر در Exynos 7904 نتیجه منفی مشخصی برای آن به همراه داشت و با امتیاز تنها 582 واحدی بار دیگر این گوشی را در جایگاه سوم قرار داد.

3- ارتباطات

در زمینه ارتباطات با شرایط نسبتا یکسانی در هر سه رقیب این رده روبرو می‌شویم جائی‌که حداکثر سرعت ارتباطات تحت شبکه در هر سه چیپ‌ست با پشتیبانی از LTE Cat.12 به 600Mbps در دانلود رسیده و آپلود آن‌ها نیز حداکثر دارای سرعت 150 مگابیت بر ثانیه است. وای‌فای ac دو باند در هر سه مورد موجود است اما در حالی‌که SD660 و Exynos 7904 از بلوتوث نسخه 5 پشتیبانی می‌کنند، ورژن بلوتوث در Kirin 710 یک پله پائین‌تر یعنی 4.2 است. مسیریاب‌های GPS/GLONASS/BeiDuo در هر سه مشترک هستند اما در Exynos 7904 گزینه Galileo نیز اضافه می‌شود و SD660 به جز این مورد، QZSS و SBAS را نیز به لیست مسیریاب‌های خود می‌افزاید.

4- شارژ سریع باتری

با وجود آنکه هر سه چیپ‌ست حاضر در این رقابت گونه‌ای از شارژ سریع را با توانی حداکثر حول و حوش 18 وات در برخی از گوشی‌ها، ارائه می‌کنند اما این رویه در مورد همه اسمارت‌فون‌های مجهز به این چیپ‌ست‌ها صادق نبوده و به خصوص در مورد Exynos 7904 و Kirin 710، حضور فناوری شارژ سریع بیش از آنکه به خود چیپ‌ست ارتباطی داشته باشد به جایگاه اسمارت‌فون حاوی این پردازنده‌ها وابسته است. برای نمونه Huawei Y9 2019 به عنوان یک گوشی رده میانی رو به پائین فاقد شارژ سریع است اما Huawei P30 Lite با حضور در رده میانی رو به بالا همراه با این قابلیت عرضه می‌شود. این دوگانگی در Snapdragon 660 کمتر بوده و اغلب گوشی‌های دارای این پردازنده حتی در صورت ارائه نکردن شارژر سریع درون جعبه محتویات، از قابلیت Quick Charge پشتیبانی می‌کنند.

برندگان هر رقابت

انتخاب یک برنده مطلق در رقابت پروسسورهای رده میانی با توجه به فراز و فرودهای هریک در قسمت‌های مختلف کار چندان آسان و سر راستی به نظر نمی‌رسد و در اینجا نیز همانند اکثر بررسی‌های مشابه تنها می‌توان به نکات مثبت و منفی هریک پرداخت. از این منظر جایگاه سه‌ پروسسور این رقابت را می‌توان به صورت زیر مشخص نمود.

1- Snapdragon 660

نکات مثبت:

- پردازنده‌های کاستوم قدرتمند

- گرافیک توانمند

- گزینه‌های ارتباطی پیشرفته

- پشتیبانی از شارژ سریع در اکثریت قریب به اتفاق موارد

نکات منفی:

- پشتیبانی نکردن از سه دوربین اصلی

- مصرف بالاتر انرژی

2- Kirin 710

نکات مثبت:

- لینوگرافی 12 نانومتری

- مصرف پائین‌تر انرژی

- حضور چهار هسته قدرتمند A73

- پشتیبانی از سه دوربین اصلی

نکات منفی:

- گرافیک نچندان قدرتمند سری 5

- بلوتوث نسخه 4.2

- پشتیبانی نکردن از شارژ سریع در همه گوشی‌های دارای این پروسسور

- محدودیت برداشت ویدئو به وضوح 1080p

3- Exynos 7904

نکات مثبت:

- مصرف پائین انرژی به واسطه فرکانس پائین‌تر‌ هسته‌ها

- گزینه‌های ارتباطی متنوع

- برداشت ویدئوی 4K

- پشتیبانی از سه دوربین اصلی

نکات منفی:

- حضور تنها دو هسته ARM A73 با فرکانس پائین

- گرافیک دو هسته‌ای نسبتا ضعیف