واحد خبر mobile.ir : موسسه Counterpoint در تاریخ 13 مارس سال جاری میلادی (22 اسفند 1396) گزارشی در خصوص میزان مشارکت کمپانی‌های ODM در تولید گوشی‌های هوشمند منتشر کرده است. بر اساس جدیدترین پژوهش‌های سرویس پایش شرکت‌های ODM در این موسسه، ODMها در مجموع تولیدکننده حدود 23 درصد از گوشی‌های هوشمندی بوده‌اند که در سال 2017 به بازار عرضه شده است. کارشناسان این موسسه در ادامه پیش‌بینی کرده‌اند که عرضه اسمارت‌فون‌هایی که توسط شرکتی دیگر طراحی شده‌اند، افزایش خواهد یافت و به 35 درصد می‌رسد؛ چرا که مشتریان این کمپانی‌ها به بازارهای جدیدتری گسترش یافته‌اند و فاصله زمانی میان تولید و عرضه برای آن‌ها اهمیت یافته است. البته پیش از ادامه این پژوهش، بهتر است اصطلاحات و مفاهیم مرتبط با آن مورد بررسی قرار گیرد.

ODM کوتاه‌شده Original Design Manufacturer به معنی سازنده طراحی اصلی است. به طور معمول، ODMها طراحی و ساخت گوشی‌های هوشمند از جمله طراحی صنعتی، طراحی سیستم الکترونیکی، تست‌های پیش‌تولید، ساخت قطعات و موارد مشابه را بر عهده دارند. ODMها نیروی کلیدی هر برند و بخش مهمی از زنجیره ارزش (value chain) آن به شمار می‌روند که برای ردیابی صحیح مسیر آتی و جریانات اصلی در صنعت موبایل بایستی مورد بررسی قرار گیرند.

IDH مخفف Independent Design House است و به شرکت‌هایی گفته می‌شود که طراحی سیستم الکترونیکی، شامل برد مدار چاپی (PCB) را بر عهده دارند. البته در کنار این امر، IDHها ممکن است طراحی صنعتی و نرم‌افزاری محصولات را نیز انجام دهند. در واقع اکثر IDHها به عنوان بخشی از ساختار شرکت‌های ODM به فعالیت می‌پردازند.

EMS که مخفف Electronics manufacturing services یا خدمات ساخت قطعات الکترونیکی است در خصوص شرکت‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که خدمات کامل تولید شامل تهیه، مدیریت زنجیره تأمین، ساخت قطعات و دیگر امور مرتبط را به انجام می‌رسانند.

تحقیقات Counterpoint نشان می‌دهد که در حال حاضر، صنعت گوشی‌های هوشمند کاملا به شرکت‌های طراحی چینی وابسته است که همان طور که پیش‌‌تر اشاره شد ODM یا IDH نامیده می‌شوند. شرکت‌های تایوانی ارائه‌دهنده خدمات طراحی و ساخت، تحت عنوان EMS شناخته می‌شوند و بیش از همه قطعات تولیدشده در چین و تایوان را در طیف قیمتی متنوع برای تأمین‌کنندگان قطعات آمریکایی، کره‌ای و ژاپنی طراحی می‌کنند.

سهم عرضه اسمارت‌فون در 2017 برحسب نوع تولید

مزایای برون‌سپاری طراحی و ساخت گوشی‌های هوشمند به ODMها آشکار است. این مزایا به خصوص در بازارهای ردهپایین‌تر که گاهی زمان تحویل و هزینه مهم‌تر از نوآوری است، خود را نشان می‌دهد. همکاری با شرکای ODM برای بهینه‌سازی بهره‌وریِ توسعه محصول به طور گسترده توسط سازندگان گوشی هوشمند، به ویژه شرکت‌های مادر (یا OEM) چینی همچون هواوی، شیائومی، Gionee و Meizu به کار گرفته می‌شود. در کنار این شرکت‌ها، تولیدکنندگان پیشتاز محلی در بازارهای نوظهور، مانند میکرومکس (Micromax) و لاوا (Lava)، در کنار اپراتورهای مخابراتی که خط تولید گوشی هوشمند اختصاصی دارند، از جمله China Mobile و Reliance Jio، نیز از این امکانات جدید بهره‌مند می‌گردند.

با آنکه بسیاری از شرکت‌های مادر یا برندهای اسمارت‌فون، عملیات طراحی، توسعه و ساخت محصولات خود را به ODMها یا IDHها می‌سپارند، برندهای مشهور همچون اپل تنها ساخت محصولات خود را به EMSها واگذار می‌کنند. بسیاری از شرکت‌های ODM کلیدی مانند Huaqin ،Wingtech و Wind در چین تاسیس شده‌اند. این در حالی است که شرکت‌های تایوانی مانند Foxconn ،Pegatron یا Wistron خدمات خود را در ساخت محصولاتی با کیفیت بالا با اتخاذ مدل EMS پی می‌گیرند. هر چند FIH Mobile به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های Foxconn، بر خلاف دیگر شرکت‌های تایوانی، خدمات ODM را برای برندهایی همچون شارپ، HMD (سازنده نوکیا) و Infocus ارائه می‌کند.

کشور چین در کنار تجربه و تخصص غنی‌تر در طراحی و ساخت محصول، از مزیت نیروی کار ماهر هم برخوردار است که باعث سیطره شرکت‌های چینی بر این بازار شده است. بر اساس گزارش Counterpoint، هر پنج شرکت برتر IDH وODM یعنی Tinno ،Longcheer ،Wingtech ،Huaqin و Wind، چینی هستند و در زمینه ارائه گوشی‌های میان‌رده تا رده‌بالا فعالیت می‌کنند. در حالی که ODMهای سطح دوم و سوم همچون Sprocomm ،Techain ،BYD ،Ragentek ،Huiye و CK Telecom با تولیدکنندگان محلی و اپراتورها در بازارهای مختلف کار می‌کنند و تمرکز آنها روی گوشی‌های ارزان‌قیمتِ رده‌پایین و رده‌میانی است. آمارهای ارائه‌شده توسط Counterpoint نشان می‌دهد که ODMهای چینی به تنهایی بیش از 90 درصد سهم بازار آن دسته از گوشی‌هایی را به خود اختصاص داده‌اند که در سال 2017، طراحی یا ساخت آنها توسط ODMها انجام شده است.

کارشناسان Counterpoint در ادامه به تحلیل رقابتی پنج ODM برتر در سال 2017 پرداخته‌اند:

سهم عرضه اسمارت‌فون شرکت‌های ODM در زمینه طراحی و مونتاژ در سال 2017

- شرکت‌های Huaqin و Wingtech در بازار ODM و IDH در سال 2017 پیشتاز بوده اند. این دو شرکت در مجموع 43 درصد از سهم بازار را به خود اختصاص داده‌اند. تمرکز Huaqin روی کسب‌وکار ODM است، در حالی که Wingtech در کسب‌وکار IDH حضور پررنگ‌تری دارد.‌

- شرکت Longcheer در جایگاه سوم قرار دارد و با رشد مشتری اصلی خود یعنی کمپانی شیائومی در سال 2017، سود زیادی را به دست آورده است.

- شرکت Tinno در مکان چهارم فهرست ODMهای برتر جهان قرار دارد و تمرکز اصلی آن، معطوف به ارائه خدمات به OEMهای خارج از کشور چین است. این شرکت در کنار خدمات مورد اشاره، اسمارت‌فون‌ اختصاصی خود را نیز با برند Wiko تولید می‌کند که البته با گذشت زمان با چالش‌هایی روبرو شده است.

- تمرکز کمپانی Wind در کسب‌وکار مونتاژ برای بازارهای خارج از چین است، ضمن آن که به عنوان ODM برای بزرگ‌ترین مشتری چینی خود یعنی Meizu نیز فعالیت می‌کند.

- در حالی که Gionee به سبب عملکرد ضعیف در چین و هند در مقایسه با سال 2016 با کاهش درآمد مواجه شده است، FIH Mobile از زیرمجموعه‌های کمپانی تایوانی Foxconn جایگاه مناسبی داشته و به عنوان ODM با برخی برندها مانند شارپ، Infocus و HMD Global مشارکت داشته است؛ همکاری سودآوری که مزایای حاصل از آن، Foxconn را در رتبه‌بندی 10 شرکت برتر سال گذشته میلادی و پنج شرکت برتر سه‌ماهه چهارم این سال جای داده است.

گزارش Counterpoint با معرفی پنج شرکت برتر IDH در سال 2017 پایان یافته است که ترکیب آنها مشابه پنج ODM برتر است؛ با این تفاوت که شرکت Wind در جایگاه چهارم و Fortuneship در مکان پنجم قرار گرفته است.

سهم شرکت‌های IDH در زمینه طراحی و عرضه گوشی‌های هوشمند در سال 2017