واحد خبر mobile.ir :  در حالی که علاقه‌مندان به دنیای فناوری برای آگاهی از جدیدترین نسخه اندروید منتظر برگزاری کنفرانس Google I/O در می 2016 (اردیبهشت 1394) بودند، کمپانی گوگل همگان را غافلگیر کرده و در روز چهارشنبه 9 مارس 2016 (19 اسفند 1394) نسخه پیش‌نمایش اندروید 7 (که فعلا اندروید N نامیده می‌شود) را دو ماه زودتر عرضه کرد. این نسخه آزمایشی از طریق آپدیت OTA در اختیار کاربرانی که یکی از دیوایس‌های Nexus 6P، Nexus 5X، Nexus 6، Nexus 9 (هر دو ورژن مجهز به وای-فای و مجهز به LTE)، Nexus Player و تبلت Pixel C را دارند قرار گرفته است. البته این آپدیت فعلا برای توسعه‌دهندگان اندروید ارائه شده، لذا کاربرانی که مایل به دریافت آن هستند بایستی ابتدا به این صفحه مراجعه و در برنامه Android Beta Program ثبت نام نمایند.

هدف از ارائه این نسخه به توسعه‌دهندگان، دریافت بازخورد از آنها و رفع نقایص احتمالی اندروید 7 است، بنابراین نسخه پیش‌نمایش حاضر شامل ویژگی‌هایی است که شاید به نسخه نهایی راه پیدا نکنند. گفتنی است ساندر پیچای، مدیر عامل گوگل، قرار است نسخه کامل‌تری از این پیش‌نمایش را طی سخنرانی اصلی خود در نخستین روز از برگزاری کنفرانس Google I/O به نمایش بگذارد.

همان‌طور که می‌دانیم، همیشه گوشی‌های نکسوس گوگل همزمان با جدیدترین نسخه اندروید ارائه می‌شوند؛ از طرفی عرضه نهایی اندروید 7 در سه ماه سوم سال 2016 خواهد بود. پس می‌توان گفت جدیدترین نکسوس گوگل -- که ممکن است Nexus 6P (2016)، Nexus 5X (2016) یا هر چیز دیگری نامیده شود -- امسال کمی زودتر از زمانی که انتظار می‌رفت عرضه خواهد شد.

در ادامه به برخی از ویژگی‌هایی که در نسخه پیش‌نمایش اندروید N شاهد آن هستیم، اشاره می‌شود:

• حالت چندپنجره‌ای (multi-window)

سرانجام گوگل تصمیم گرفت پشتیبانی از حالت چندپنجره‌ای را به اندروید اضافه کند. البته این ابتکار جدیدی نبوده و ویندوز و iOS قبل از اندروید از چنین خصوصیتی بهره‌مند بودند و سامسونگ نیز مدت‌هاست که گوشی‌های اندرویدی خود را به چنین قابلیتی مجهز نموده است. به موجب این ویژگی، اپلیکیشن‌های سازگار با حالت multi-window می‌توانند در اندروید N به شکل پهلو‌به‌پهلو باز شده و تغییر اندازه بدهند. برای استفاده از این ویژگی کافی‌ست دکمه overview (یا multitasking) را فشار داده و سپس یکی از پنجره‌ها را به بالای صفحه بکشید تا در آنجا pin شود. سپس برای پُر کردن بقیه صفحه، اپلیکیشن دیگری را انتخاب کنید. راه دیگر آن است که وقتی یک اپلیکیشن باز است، انگشت‌تان را از دکمه overview به سمت بالا بکشید تا آن اپلیکیشن تنها نصف صفحه نمایش را اشغال کند؛ سپس اپلیکیشن دیگری را در نیمه دیگر نمایشگر اجرا نمایید.

نکته جالب دیگر آن است که در اندروید N -- مانند آنچه که قبلا در iPad Air دیده بودیم -- برای اپلیکیشن‌های پخش‌کننده ویدئو، گزینه تصویر-در-تصویر نیز در نظر گرفته شده که عملکردی مشابه ویدئوی مینی‌مایز شده در یوتیوب دارد. با استفاده از این ویژگی می‌توانید در حین گشت‌وگذار در توییتر، یکی از ویدئوهای یوتیوب را تماشا کنید و یا در حالی که ایمیل خود را چک می‌کنید به تماشای یک فیلم سینمایی در Google Play بنشینید.

در حال حاضر این قابلیت تنها با تعداد معدودی از اپلیکیشن‌ها (عمدتا اپلیکیشن‌های ساخت گوگل) سازگار بوده و توسعه‌دهندگان برای برخورداری برنامه‌های خود از این ویژگی می‌بایست پشتیبانی از آن را به اپلیکیشن اضافه نمایند. هرچند که نمی‌توان حالت چندپنجره‌ای را مفیدترین ویژگی در یک اسمارت‌فون دانست، اما فایده وجود چنین قابلیتی در یک تبلت بیشتر نمایان خواهد شد؛ به قدری که گوگل حاضر است تبلت Pixel C را با 150 دلار تخفیف به توسعه‌دهندگان بفروشد تا آنها کارکردن با حالت multi-window را تجربه کنند.

• منوی تنظیمات جدید

منوی تنظیمات در اندروید N تغییرات زیادی داشته است. از جمله این تغییرات می‌توان به اضافه شدن بخش Suggestions در بالای منو و حذف خطوط جداکننده (موسوم به section dividers) در منو اشاره کرد. یکی دیگر از بهترین تغییرات ایجاد شده در منوی اندروید N آن است که می‌توانید جزییات اصلی هر قسمت را -- بدون نیاز به باز کردن زیرمنوی آن -- در منوی اصلی ببینید. به عنوان مثال کاربری را فرض کنید که می‌خواهد بداند به کدام شبکه وای-فای متصل است. به جای اینکه این کاربر منوی وای-فای را باز کرده و اطلاعات مورد نظر را در آنجا ببیند، اندروید N جزییات مربوط به اتصال به شبکه را در همان منوی تنظیمات اصلی نشان می‌دهد. مثال‌های دیگر عبارتند از نمایش مقدار باتری باقیمانده در منوی battery و نمایش مقدار حافظه باقیمانده در منوی storage. این ایده به‌وضوح در وقت کاربر صرفه‌جویی می‌کند و جای تعجب دارد که چرا پیاده‌سازی آن، اینقدر طول کشیده است. هم‌چنین برخلاف اندروید مارشملو که در آن تنظیمات مربوط به صداها و نوتیفیکیشن‌ها در یک قسمت و تحت عنوان Sound and Notification آمده بود، در اندروید N هر یک از این تنظیمات، قسمت مخصوص به خود را دارند.

نکته دیگر بازگشت دکمه همبرگری به منوی تنظیمات است. وقتی وارد یکی از زیرمنوها می‌شوید، یک دکمه همبرگری در قسمت بالا سمت چپ ظاهر می‌شود که با لمس آن می‌توانید به سرعت به گزینه‌های اصلی منوی Setting در قالب یک منوی کشویی عمودی دسترسی پیدا کنید. فایده این دکمه زمانی مشخص می‌شود که کاربر چندین سطح در زیرمنوها پایین رفته و می‌خواهد به صفحه اصلی منوی تنظیمات برود؛ حال به جای اینکه دکمه back در منوی تنظیمات و یا دکمه back در نوار پیمایش را چندین بار لمس کند، با یک ضربه روی دکمه همبرگری سریعا به آیتم‌های اصلی منوی Setting می‌رسد.

• حالت Doze پیشرفته

حالت Doze -- که در نسخه مارشملو به اندروید اضافه شد -- توانست نقش زیادی در کاهش مصرف باتری ایفا کند. کارکرد حالت Doze به این شکل بود که پس از اینکه کاربر دست از کار با گوشی می‌کشید و صفحه نمایش خاموش می‌شد، در صورتی که بدنه گوشی تا مدتی در جایی ثابت و بدون حرکت می‌ماند، گوشی وارد حالت Doze (چُرت زدن) شده و با غیرفعال کردن برخی کارکردهای اسمارت‌فون، مصرف باتری را تا حدی پایین می‌آورد. اما وضعیتی را تصور کنید که فرد مدتی طولانی از گوشی خود استفاده نکرده و زمان زیادی از خاموش شدن صفحه نمایش می‌گذرد، اما گوشی در جیب یا کیف او قرار داشته و چون بدنه گوشی در حالت سکون نیست، حالت Doze فعال نمی‌شود. گوگل برای رفع این مشکل چاره‌اندیشی کرده و حالت Doze را به سیستمی دو مرحله‌ای تبدیل نموده است.

وقتی کاربر برای مدتی از گوشی استفاده نکند، حتی اگر بدنه گوشی حرکت داشته باشد -- مرحله اول حالت Doze اجرا شده و دستگاه با اعمال تغییراتی از جمله قطع شبکه و کند شدن روند همگام‌سازی (syncing) تا حدی مصرف باتری را پایین می‌آورد. حال چنانچه کاربر از گوشی خود استفاده نکرده و آن را در مکانی ثابت و بدون حرکت نیز قرار دهد، دستگاه به حالت عمیق‌تری از Doze فرو رفته و علاوه بر اقدامات قبلی، مکانیسم wakelock (فعال نگه داشتن cpu به منظور جلوگیری از ورود اسمارت‌فون به حالت sleep)، GPS و اسکن وای-فای را نیز غیرفعال می‌کند تا مصرف باتری به طور چشمگیری پایین بیاید.

• کشوی اعلانات و پنل تنظیمات سریع دگرگون می‌شوند

در نسخه‌های قبلی اندروید شاهد آن بودیم که نوتیفیکیشن‌ برنامه‌های مختلف در قالب کارت‌های جدا از هم در قسمت کشوی اعلانات به نمایش درمی‌آمدند. اما در اندروید N ظاهر این قسمت تغییر کرده و تمام نوتیفیکیشن‌ها در یک صفحه سفید نشان داده شده و با یک خط خاکستری باریک از هم جدا می‌شوند. این باعث می‌شود کشوی اعلانات تمیزتر به نظر رسیده و به‌هم‌ریختگی کمتری داشته باشد.

وجود یک API جدید در اندروید N که به برنامه‌نویسان اجازه می‌دهد نوتیفیکیشن‌ها را دسته‌بندی کنند عامل دیگری ست که امکان حتی بهتر شدن این قسمت را فراهم می‌آورد. با ذکر یک مثال می‌توان موضوع را روشن کرد. فرض کنیم اسمارت‌فون شما به نسخه‌های قبلی اندروید مجهز است. حال اگر تعدادی ایمیل دریافت کرده باشید، نوتیفیکیشن‌ مربوط به آنها -- برای اینکه جای کمتری در کشوی اعلانات اشغال کند -- همگی در یک کارت نمایش داده می‌شود. حال اگر تمایلی به این نوتیفیکیشن نداشته باشید با سوایپ کردن آن را حذف کرده و اگر بخواهید ایمیل‌ها را چک کنید با ضربه زدن روی نوتیفیکیشن، اپلیکیشن مربوطه را باز می‌کنید. البته این کار، راه‌حل چندان جالبی نبوده و همانطور که ذکر شد API جدید در اندروید N راه‌حل بهتری دارد: دسته‌بندی نوتیفیکیشن‌ها. این ویژگی به شما اجازه می‌دهد تا نوتیفیکیشن‌ها را از حالت دسته‌بندی‌شده خارج کرده و مستقیما با آنها تعامل کنید. برای این منظور با دیدن یک دسته نوتیفیکیشن در کشوی اعلانات می‌توانید با دو انگشت آن را به سمت پایین سوایپ نمایید تا از حالت دسته‌بندی خارج شده و به شکل نوتیفیکیشن‌های کوچک‌تر در پایین آن قرار گیرند. حال می‌توانید برای هر یک از آنها اقدام لازم را انجام دهید.

نکته جالب و کاربردی دیگر آن است که در این نسخه از اندروید -- همانند آنچه در iOS شاهد آن هستیم -- امکان پاسخ‌گویی به پیام‌ها از داخل نوتیفیکیشن‌ها فراهم شده است. فرض کنیم در برنامه WhatsApp یک پیام دریافت کرده‌اید و نوتیفیکیشن آن در بالای صفحه ظاهر شده است. در نسخه‌های قبلی اندروید برای پاسخ‌گویی به این پیام مجبور بودید ابتدا برنامه WhatsAppرا باز کرده و سپس جواب پیام را بدهید، اما در اندروید N -- به لطف یک API جدید به نام RemoteInput -- می‌توانید بدون نیاز به باز کردن برنامه و مستقیما از خود نوتیفیکیشن به مخاطب‌تان پاسخ دهید. این امکان در حال حاضر در اپلیکیشن Hangouts وجود دارد.

در بالای کشوی اعلانات نیز قسمت quick settings قرار داشته و تنظیمات پرکاربرد و ضروری مانند تاگل‌های وای-فای، حالت مزاحم نشوید (Do Not Disturb یا DND)، باتری و چراغ قوه در نواری باریک قرار گرفته‌اند. با ضربه زدن روی فلش کوچکی که در سمت راست این نوار دیده می‌شود می‌توان تمام پنل تنظیمات سریع -- که در اندروید N دستخوش تغییر شده است -- را باز کرد. از جمله این تغییرات آن است که اکنون این پنل صفحه‌بندی شده و کاربر این امکان را دارد که نوار باریک quick settings را ویرایش نموده و تعیین کند که چه تنظیماتی در این قسمت قرار بگیرند. صفحه‌بندی شدن این قسمت به این معناست که تاگل‌های کمتر مورد استفاده در صفحه‌ دوم قرار گرفته و می‌توان بدون طولانی شدن لیست به آنها دسترسی داشت.

• بهینه‌سازی سریع‌تر اپلیکیشن در اندروید N

به دنبال جایگزین شدن ران‌تایم قدیمی Dalvik با ران‌تایم ART در اندروید لالی‌پاپ، برخی کاربران از اینکه پس از به‌روزرسانی اندروید، مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا اپلیکیشن‌ها بهینه‌سازی شوند گله‌مند بوده‌اند. پس از اولین بوت، ران‌تایم ART با استفاده از فرایند کامپایل Ahead-of-Time (جلوتر از زمان) تمام اپلیکیشن‌ها را بهینه‌سازی می‌کند (بدین شکل که ابتدا اپلیکیشن‌ها یک‌بار در بوت کامپایل شده و از آن به بعد با سرعت بیشتری لانچ می‌شوند). اما در اندروید N شرایط تغییر کرده است؛ به جای کامپایل شدن در اولین بوت، اپلیکیشن‌ها در اولین راه‌اندازی به شکل Just-in-Time (درست در همان زمان) کامپایل شده و پس از آن برای لانچ‌های سریع‌تر در دفعات بعدی، در حافظه ذخیره می‌شوند. این به معنی ری‌بوت‌های سریع‌تر در هر دفعه خواهد بود.

• کارکرد جدید دکمه برنامه‌های اخیرا باز شده (Recent apps)

مثل همیشه ضربه زدن به دکمه مربع‌شکل در نوار پیمایش، برنامه‌های اخیرا باز شده را در قالب کارت‌هایی -- که در اندروید N بزرگ‌تر شده‌اند -- به نمایش در می‌آورد. اما کارکرد جدید این دکمه (که در Developer Preview 1 در نظر گرفته شده و در نسخه دوم آن حذف گردید) آن است که اگر دو بار روی آن ضربه بزنید، می‌توانید سریعا بین اپلیکیشن کنونی و اپلیکیشنی که آخرین بار باز کردید جابجا شوید. در هنگامی که در لیست اپلیکیشن‌های اخیرا باز شده قرار دارید، ضربه زدن مجدد روی دکمه recent apps امکان حرکت یک به یک درون لیست برنامه‌ها (به جای کشیدن دست روی صفحه‌نمایش) را فراهم می‌آورد در این حالت در زیر نوار نام هر اپلیکیشن یک اسلایدر شمارش معکوس پدیدار می‌شود که در صورتی‌که حرکت و شمارش آن به انتها برسد اپلیکیشن مذکور به صورت فول‌اسکرین اجرا می‌شود. فشردن طولانی مدت دکمه recent apps نیز حالت چندپنجره‌ای -- که قبلا به آن اشاره شد -- را فعال می‌کند (این ویژگی‌ها نیز در Developer Preview 2 حذف شده و حضور داشتن یا نداشتن آنها در نسخه نهایی همچنان مشخص نیست)

• گسترش کارکرد Data Saver

در اندروید N سعی بر آن بوده تا کاربر کنترل بیشتری روی مصرف دیتای اینترنت همراه داشته باشد. از این رو قابلیت جدیدی به نام Data Saver به اندروید N اضافه شده است. با فعال نمودن این قابلیت، همگام‌سازی در پس‌زمینه گوشی متوقف شده و تنها به زمانی محدود می‌شود که گوشی از طریق وای-فای به اینترنت متصل باشد. البته کارکرد Data Saver به اینجا ختم نشده و مقدار دیتایی که اپلیکیشن‌ها در پیش‌زمینه مصرف می‌کنند نیز توسط Data Saver محدود می‌شود. البته این امکان پیش‌بینی شده که کاربر -- در عین اینکه Data Saver را در دیوایس خود فعال می‌کند -- به آن دسته از اپلیکیشن‌هایی که مایل است اجازه همگام‌سازی در پس‌زمینه را بدهد.

• بازگشت حالت تیره (Dark Mode) با نامی جدید

به دنبال حذف Dark Mode از نسخه پیش‌نمایش اندروید M در سال گذشته، بسیاری از کاربران منتظر بازگشت این ویژگی به اندروید stock بودند. حال شاهد آن هستیم که تیم اندروید این حالت را این بار با نام Night Mode (حالت شب) به اندروید N بازگردانده و علاوه‌بر آن، چند ویژگی جدید نظیر کنترل رنگ برای محدود کردن میزان رنگ آبی در نمایشگر را نیز به آن افزوده است. می‌توان Night Mode را به طور خودکار در زمان‌های معینی از روز فعال نمود. گزینه‌ای برای محدود کردن خودکار میزان روشنایی نیز در نظر گرفته شده است.

• نمایش اطلاعات ضروری در لاک‌اسکرین

در نسخه پیش‌نمایش اندروید N امکانی پیش‌بینی شده که به موجب آن کاربر می‌تواند در لاک‌اسکرین لینکی به اطلاعات ضروری خود از قبیل نام، نشانی، تاریخ تولد، گروه خونی، آلرژی‌ها و اینکه آیا این شخص اهداکننده عضو هست یا خیر، قرار دهد. این قابلیت زمانی به کار می‌آید که فرد به علت تصادف یا هرگونه حادثه دیگری نتواند با اطرافیان ارتباط برقرار کند. البته شاید لاک‌اسکرین جای خوبی برای ذخیره این اطلاعات نباشد و مطمئنا هیچ‌کس مایل نیست در صورت سرقت تلفن همراهش، این اطلاعات در اختیار سارق قرار بگیرد، ولی حداقل می‌توان گفت این قابلیت جدید، گامی در مسیر درست بوده است.

• کناره‌گیری از APIهای جاوا و روی آوردن به OpenJDK (کیت توسعه متن‌باز جاوا)

به دنبال مشکلاتی که بر سر APIهای بازنویسی‌شده جاوای شرکت اوراکل گریبان‌گیر گوگل شد، گوگل رسما در اندروید N به سمت یک رابط برنامه‌نویسی نرم‌افزار به نام OpenJDK حرکت خواهد کرد. درست است که OpenJDK هنوز هم کد شرکت اوراکل به حساب می‌آید، اما همان‌طور که از نامش پیداست، این API بخشی از کیت توسعه متن‌باز جاواست. این اقدام، برنامه‌نویسی برای اندروید N را ساده‌تر کرده و تغییرات بیرونی نیز قابل اغماض خواهند بود.