mobile.ir - مرجع موبایل ایران

سری X در محصولات سونی را باید فصل نوینی در تولیدات این شرکت و حاصل تصمیمات جدید کمپانی برای رهایی از مشکلات گذشته تلقی کرد؛ این خانواده که پس از سال‌ها به عنوان جایگزینی برای سری محبوب Z ارائه شد از تفاوت‌های اساسی و مهمی با گذشته برخوردار بود که برخی از مهم‌ترین آنها به تفاوت‌های پردازشی مابین اعضای مختلف گروه و محدود کردن قابلیت ضد آب تنها به گران‌قیمت‌ترین عضو خانواده تعلق داشت. نسل اول سری X با سه مدت XPERIA X ،XPERIA XA و XPERIA X Performance در ابتدای سال جاری میلادی با وجودی که هر سه دارای صفحه‌نمایش‌های 5 اینچی بودند اما به ترتیب برای رده پایین،‌ میانی و بالایی بازار ارائه شدند.

در میان این سه مدل، X و X Performance از لحاظ طراحی شباهت‌های فراوانی به نسل‌های پیشین سری Z به خصوص Z5 داشتند و XPERIA XA با صفحه‌نمایش امتداد یافته به کناره‌ها، از ظاهر متفاوتی برخوردار بود. XA اما با صفحه‌نمایش 5 اینچی HD و مشخصات پردازشی و مولتی‌مدیایی نچندان بالا برای رقابت در رده میانی رو به پایین به ویژه در حضور مدل‌های متنوع چینی شرایط بسیار دشواری را پیش رو داشت.

راه‌حل سونی برای تقویت این کلاس و جلب توجه خریداران علاقه‌مندان به صفحه‌نمایش‌های بزرگ، ارائه XPERIA XA Ultra در سه ماهه دوم سال جاری میلادی بود. XA Ultra با صفحه‌نمایش 6 اینچی و ابعاد بسیار بزرگ، برای کاربران خاص و ویژه‌ای ارائه شده و در رقابت مستقیم با اسمارت‌فون‌های مطرح این رده همچون Xiaomi Mi Max قرار می‌گیرد.. پسوند Ultra در سال‌های گذشته در محصولات سونی همواره به معنای اسمارت‌فونی با صفحه‌نمایش بزرگ استفاده شده است که از آن جمله می‌توان XPERIA Z Ultra در سال 2013 با صفحه‌نمایش 6.4 اینچی همراه با T2 Ultra در سال 2014 و C5 Ultra در سال 2015 هر دو با صفحه‌نمایش‌های 6.0 اینچی اشاره کرد. در طراحی و ساختار XA Ultra سعی بسیاری بر تجمیع امکانات مدل‌های پیشین و ساخت نمونه‌ای خاص و البته خوش‌قیمت صورت گرفته است نسخه دو سیم‌کارت Sony XPERIA XA Ultra با نام دقیق F3212 موضوع بررسی این نوبت است.

جعبه محتویات

جعبه محتویات XA Ultra، هیچ تفاوتی با XA نداشته و تنها در کناره باکس، نام مدل با فونت کوچکی نقش بسته است. این جعبه ساده سفید رنگ حاوی نشان X در بالا‌ و برخی اطلاعات فنی در کناره آن بوده و یکی از ساده‌ترین باکس‌های موبایلی به حساب می‌آید.

درون این جعبه نیز شرایط کاملا مشابه گذشته پیش می‌رود و بار دیگر کابل USB‌ و شارژر تنها موارد قابل ذکر در این قسمت را تشکیل داده و همچنان خبری از هدست سیمی نیست.

شارژر UCH 20 ارائه شده همراه این مدل همان نمونه 7.5 واتی (5 ولت و 1.5 آمپر) نچندان پرقدرتی ست که پیش از این در XPERIA X و XPERIA XA نیز شاهده حضور آن بودیم. همانطور که از توان این شارژر می‌توان حدس زد، شارژ سریع در آن پشتیبانی نمی‌شود و بدین‌منظور باید شارژر UCH12 سونی (مجهز به فناوری Pump Express مدیا‌تک) را به صورت جداگانه تهیه کرد. در مورد توان این شارژ مثل همیشه در بخش باتری بیشتر سخن می‌‌گوییم.

طراحی ظاهری

بزرگ و سنگین بودن XA Ultra مطمئنا اولین نکته‌ای ست که کاربران به محض در دست گرفتن این گوشی به آن اشاره می‌کنند؛ در حقیقت XA حتی با وجود فراوانی اسمارت‌فون‌های 5.5 اینچی و 5.7 اینچی و عادی شدن این رده برای اغلب کاربران نیز هنوز بسیار بزرگ به نظر می‌رسد. علت این مسئله را باید در حضور حاشیه‌های نسبتا زیاد در بالا و پایین صفحه‌نمایش جست‌وجو کرد که همواره در طراحی سونی حضور دارد و با وجود آنکه در گوشی‌های کوچک‌تر 5 اینچی، تفاوت چندانی ایجاد نمی‌کند اما استفاده از آنها در یک اسمارت‌فون غول‌پیکر 6.0 اینچی بیش از اندازه به ارتفاع و البته وزن دستگاه می‌افزاید.

جدا از ابعاد بزرگ دستگاه، خمیده بودن شیشه بخش رویی و اصطلاحا 2.5D بودن آن در کناره‌ها و بالا و پایین حس مثبتی را در زیر دست ایجاد می‌کند و از این بابت امتیاز بالایی را کسب می‌کند.

لنز بسیار بزرگ دوربین سلفی در بالای صفحه‌نمایش همراه با فلش LED آن نوید برخورد با یک دوربین قوی‌ را در این قسمت را می‌دهد اما از سوی دیگر جلوه زیبای بخش رویی را تا حدودی تحت تاثیر قرار داده است.

فریم فلزی پیرامونی و بخش پلاستیکی پشت دستگاه طرحی آشنا برای XA Ultra به شمار می‌رود که قبلا نیز نمونه آن را بارها در محصولات دیگر این سازنده دیده‌ایم. کاور پلاستیکی پشت دستگاه به صورت مات طراحی شده که با وجود مقاومت بیشتر در برابر اثرات انگشت هنوز تا حدودی آلودگی‌ها را به خود جذب می‌کند و پاک کردن آن نیز به سادگی نمونه‌های براق نیست.

بازگشت دکمه دایره‌شکل پاور در کناره سمت راست به روشنی از غیبت سنسور اثر انگشت در XA Ultra همچون XPERIA XA خبر می‌دهد که از این لحاظ شرایط سختی برای سونی جهت رقابت با دیگر مدل‌های مطرح ایجاد می‌شود.

در مجموع رضایت از طراحی بدنه XA Ultra تا حدودی به سلیقه کاربران وابسته است از یک نگاه ارتفاع بسیار زیاد، وزن بالا و لنز ناهمگون دوربین سلفی به عنوان نکات منفی این طراحی تلقی می‌شوند و از سوی دیگر دقیقا همین موارد یعنی بزرگ و سنگین بودن گوشی دلیلی بر خاص و با کیفیت بودن آن به حساب آمده و برداشت یک سلفی با کیفیت به بهای از دست رفتن زیبایی ظاهری دستگاه نیز معامله شیرینی به حساب می‌آید.

ابعاد و وزن

همانطور که از روی ظاهر گوشی نیز می‌توان حدس زد، XA Ultra یکی از بلندقامت‌ترین نمونه‌ها در بین دیگر اسمارت‌فون‌های 6 اینچی‌ به حساب می‌آید. ارتفاع 164 میلیمتری این گوشی به‌عنوان نمونه در مقایسه با Samsung Galaxy A9 2016 نزدیک به 2.3 میلیمتر بلندتر است و با اینکه هنوز می‌توان به گوشی‌هایی با ارتفاع بیشتر نیز اشاره کرد اما افزایش ارتفاع دستگاه در این کلاس نسبت مستقیمی با کاهش ارگونومی گوشی دارد. عرض 79 میلیمتری دستگاه به لطف حاشیه‌های اندک کناره صفحه‌نمایش بسیار مناسب ارزیابی شده و یکی از باریک‌ترین نمونه‌ها در این رده به حساب می‌آید.

XA Ultra با ضخامت 8.4 میلیمتری چندان Slim به نظر نمی‌رسد؛ افزایش ضخامت گوشی‌های موبایل در سال‌های اخیر اغلب بیش از همه چیز به دلیل ارتقاء ظرفیت باتری رخ داده است؛ تغییری که معمولا رضایت کاربران را نیز به همراه دارد. در XA Ultra اما ظاهرا این تغییر ماژول‌های دوربین در جلو پشت دستگاه بوده که بدون تغییر بزرگی در ظرفیت باتری، منجر به افزایش 0.5 میلیمتری ضخامت نسبت به XPERIA XA‌ شده است. برای درک بهتر این شرایط تنها کافی‌ست XA Ultra را با گوشی سه سال پیش خود سونی یعنی Z Ultra با ضخامت تنها 6.5 میلیمتری و باتری حجیم‌تر مقایسه کرد.

در مورد وزن گوشی نیز شرایط مشابه‌ای برقرار است؛ XA Ultra در حالی 202 گرم وزن دارد که رقیب مستقیم آن یعنی شیائومی Mi Max با بدنه تمام‌فلزی، ضخامت 7.5 میلمتری، باتری 4850 میلی آمپرساعتی و 0.44 اینچ صفحه‌نمایش بزرگ‌تر تنها 1 گرم از آن سنگین‌تر است.

صفحه‌نمایش

با انتقادها از مجموعه سونی پس از ارائه هر سه عضو خانواده X با صفحه‌نمایش‌های 5 اینچی، ارائه XA Ultra با پنل 6 اینچی را می‌توان پاسخی به این انتقادها تلقی کرد. این صفحه‌نمایش از وضوح فول اچ‌دی یا 1920×1080 پیکسل بهره می‌برد که در این سایز به تراکم پیکسلی نزدیک به 367ppi‌ منجر می‌شود.

فناوری ساخت این پنل همچنان از نوع IPS LCD بوده و به عنوان یک نکته مثبت برخلاف XA از 10 نقطه تماس پشتیبانی می‌‌کند.

کیفیت این صفحه‌نمایش در سطح بسیار بالایی قرار دارد و نه‌‌تنها مشکلی به لحاظ تراکم پیکسلی به چشم نمی‌‌خورد بلکه در زمینه کنتراست و زاویه دید نیز شرایط کاملا مطلوبی برقرار است. صفحه‌نمایش XA Ultra یکی از روشن‌ترین و پر نورترین پنل‌های موبایلی در کلاس میانی بازار به حساب می‌آید و از سوی دیگر با قرار دادن اسلایدر تنظیم نور روی حداقل نیز روشنایی پنل بسیار کاهش یافته و به سادگی می‌توان از آن در شب و تاریکی استفاده کرد.

در نهایت در نور مستقیم خورشید نیز طبق انتظار کیفیت بالایی از سوی XA Ultra به چشم می‌‌خورد و در روشن‌ترین لحظات روز نیز مشکلی جهت دیدن محتوای صفحه‌نمایش وجود ندارد.

زیر صفحه‌نمایش فضایی خالی از هر نوع المانی دیده می‌شود و در بالا نیز به جز اسپیکر تماس و سنسورهای نور و Proximity مهم‌ترین نکته، لنز دوربین بسیار بزرگ سلفی دستگاه همراه با یک فلش LED است. در ادامه بیشتر در مورد این دوربین و عملکرد آن سخن می‌گوییم.

اجزای جانبی

در سمت چپ دستگاه و در زیر یک پوشش پلاستیکی، دو اسلات سیم‌کارت و محل جای‌گذاری کارت حافظه به صورت مجزا از یکدیگر قرار گرفته‌اند که این تفکیک یکی از نکات مثبت قابل ذکر در مورد XA Ultra به حساب می‌آید.

دکمه دایره‌شکل پاور با وجودی که نسبت به نمونه‌های تخت حاضر در اسمارت‌فون‌های فعلی سونی از برجستگی بسیار بیشتری برخوردار است و بهتر در زیر دست پیدا می‌شود اما حضور آن به روشنی به معنای حذف سنسور اثر انگشت (که این روزها به قابلیتی کاملا عادی و البته ضروری در گوشی‌های این کلاس بدل شده است) تعبیر می‌شود. در زیر این کلید پاور و دکمه دوگانه تغییر حجم صدا دیده می‌شود که در اپلیکیشن دوربین برای زوم، یا برداشت تصویر نیز به کار می‌رود. در نهایت نزدیک به پایین گوشی، دکمه شاتر اختصاصی دوربین قرار دارد که امکان فوکوس و برداشت تصویر را با امکان فشردن تا میانه و تا انتها فراهم می‌آورد. هر سه کلید این قسمت با وجود ارتفاع زیاد گوشی به خوبی در زیر انگشتان دست قرار می‌گیرند.

میکروفون دوم و جک هدست تنها حاضران بخش بالایی XA Ultra را تشکیل می‌دهند و در پایین نیز به میکروفون تماس،‌ پورت microUSB و اسپیکر اصلی دستگاه بر می‌‌خوریم.

بخش پشتی

همانطور که اشاره شده کاور غیر قابل جدا شدن بخش پشتی دستگاه از جنس پلاستیک ماتی ساخته شده که تا حدود زیادی در برابر ماندن اثرات انگشت مقاوم است. لنز دوربین همراه با تک فلش LED آن در بالا همراه با نشان NFC و XPERIA اجزای حاضر در این قسمت را تشکیل می‌دهند.

دوربین اصلی – دوربین سلفی

در بخش پشتی XPERIA XA Ultra از یک دوربین 21.5 مگاپیکسلی اتوفوکوس با سنسور نسبتا بزرگ 1/2.4 اینچی و گشودگی دیافراگم f/2.2 استفاده شده که از اتوفوکوس پیشرفته و سریع Phase detection بهره می‌برد این دوربین که در آن از لرزه‌گیر اپتیکال استفاده نشده نمونه‌ای متفاوت از دیگر دوربین‌های سونی در یکی دو سال اخیر است و نه‌تنها نسبت به Z3+ و Z5 شرایط متفاوتی دارد بلکه مقایسه آن با XPERIA X و XPERIA XA نیز تفاوت‌های مشخصی را نشان می‌دهد.

دوربین سلفی حاضر در این مدل نیز نمونه خاص و ویژه‌ای به حساب می‌آید. این دوربین 16 مگاپیکسلی با اینکه از سنسور کوچک‌تر 1/2.6 اینچی بهره می‌برد اما به عنوان یک مزیت مهم نسبت به دوربین اصلی، گشودگی دیافراگم در آن از f/2.2 یک پله ارتقا یافته و به f/2.0 رسیده است بدین‌ترتیب طبیعتا نور بیشتری وارد سنسور شده و ضعف کوچک‌تر بودن سنسور در مقایسه با دوربین اصلی در آن به میزان زیادی پوشش داده می‌شود. نکات مثبت این دوربین به همین‌جا ختم نمی‌شود و نه‌تنها در ساختار آن از فناوری فوکوس خودکار بهره گرفته شده است بلکه برای اولین بار در مجموعه سونی لرزه‌گیر اپتیکال دست یا OIS نیز در آن حضور دارد. حضور OIS در دوربین دوم در حالی‌ رخ می‌دهد که سونی نه‌تنها در دوربین اصلی همین مدل بلکه در هیچ یک پرچمداران خود از XPERIA Z در سال 2013 تا به امروز و در مدل‌های XPERIA X Performance و حتی XPERIA XZ جدیدا معرفی شده نیز هیچگاه از این قابلیت در دوربین اصلی و دوم بهره نگرفته است. سونی البته اولین شرکت نیست که از ویژگی لرزه‌گیر دست در یک دوربین سلفی بهره می‌برد و پیش از آن در HTC 10 شاهد این قابلیت بودیم.

در زمینه ساختار منویی اما شباهت کاملی به دوربین حاضر در XPERIA XA دیده می‌شود.

در این منو در حالت پیش‌فرض در سمت راست شاتر بزرگ دوربین در مرکز، آخرین عکس با ویدئوی گرفته شده در بالا و دکمه تنظیمات در پایین قرار دارد و در سوی دیگر نیز به جز دکمه‌ فعال کردن دوربین جلو یا عقب و تنظیمات فلش در بالا و پایین، امکان سوئیچ بین حالت‌های عکاسی اتوماتیک و دستی (Superior Auto و Manual)، همراه با فیلم‌برداری و Camera Apps فراهم آمده است.

با انتخاب گزینه Manual از سمت چپ، دو گزینه جدید انتخاب صحنه (scene selection) و تنظیم درجه نور سفید (white balance) به ستون سمت راست افزوده می‌شوند.

در بخش اپلیکیشن‌های دوربین یا Camera Apps در حالت پیش‌فرض برخی گزینه‌های نچندان کاربردی همچون افکت‌ واقعیت افزوده (AR effect)، برداشت نزدیک 10 ثانیه از صدای محیط همراه عکس (Sound Photo)، فعال کردن همزمان هر دو دوربین و برداشت عکس با حضور چهره عکاس (Face in picture)، افکت‌های لایو روی تصویر (Creative effect)،‌امکان ساخت استیکر با عکس‌های گرفته شده توسط دوربین (Sticker creator) و افزودن استایل‌های لایو به تصاویر سلفی (Style portrait) همراه با برداشت پانوراما در نظر گرفته شده است.

طبق معمول با لمس دکمه add در این قسمت می‌‌توان اپلیکیشن‌های دیگری را به این لیست افزود.

در حالت اتوماتیک در قسمت setting این رابط کاربری گزینه‌هایی چون تغییر نور و رنگ، ‌رزولوشن (تنها از بین دو گزینه 16 مگاپیکسل واید 16:9 و 21 مگاپیکسل 4:3)، تایمر اتوماتیک، امکان خاموش کردن صدای شاتر، گرفتن عکس با لمس کردن صفحه‌نمایش (Touch capture)، تغییر وظیفه دکمه ولوم و تنظیمات راه‌اندازه سریع دوربین با فشردن دکمه شاتر در هر حالت دیده می‌شوند.

برای دسترسی به گزینه‌های مهم‌تری نظیر عکاسی HDR و تغییر عدد ISO ابتدا باید دوربین را روی حالت دستی یا Manual قرار داد و سپس دکمه تنظیمات در کناره سمت راست را لمس کرد.

در این حالت می‌توان ISO را تا 3200 افزایش داد، HDR را فعال کرد و به تنظیمات Metering دست یافت. از این قسمت همچنین می‌توان وضوح دوربین را نیز به جز دو گزینه 21 و 16 مگاپیکسل به 2، 3 و 8 مگاپیکسل تغییر داد مثل گذشته منوی Manual در XPERIA XA برخلاف دوربین‌های مشابه جایی برای دسترسی به گزینه‌های حرفه‌ای همچون تغییر فوکوس یا سرعت شاتر ندارد

عکس‌های گرفته شده با دوربین اصلی XA Ultra در نور روز و روشنایی ایده‌آل از سطح بسیار مناسبی از جزئیات برخوردار بوده و تاثیر سنسور 21 مگاپیکسلی حاضر در آن در مقایسه با نمونه‌ای همچون XPERIA X با سنسور 12 مگاپیکسلی کاملا مشهود است. این تاثیر را می‌توان در سوژه‌های مشکلی همچون شاخ و برگ درختان و خطوط صاف دیوارها با بزرگ کردن تصویر در اندازه واقعی آن مشاهده کرد. در زمینه کنتراست نیز باید امتیازی مثبت برای این دوربین در نظر گرفت جایی‌که تفکیک مناسبی مابین سوژه‌های تیره و روشن دیده می‌شود. یک نکته نسبتا منفی این تصاویر اندکی سرد بودن رنگ‌ها است که برای سوژه‌های حاضر در سایه به کاهش جزئیات و تا حدودی کنتراست نیز ختم شده است.

برداشت تصویر در حالت Superior Auto با HDR خاموش - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

برش اندازه واقعی تصویر بالا

برداشت تصویر در حالت Superior Auto با HDR خاموش - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

برش اندازه واقعی تصویر بالا

در دیگر سو طبق تجربه‌ گذشته در اغلب دوربین‌های سونی با فعال کردن HDR، نورگیری بیشتر از حد انتظاری صورت پذیرفته و نتیجه کار تا حدودی بیش از اندازه روشن می‌شود. البته در این حالت نیز هنوز می‌توان از سطح جزئیات رضایت داشت.

برداشت تصویر در حالت Superior Auto با HDR روشن - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

برداشت تصویر در حالت Superior Auto با HDR روشن - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

عکس‌های فضای داخلی این دوربین به خصوص در نور کمتر به سبب نبود لرزه‌گیر اپتیکال یا OIS چندان ایده‌آل و خالی از نویز نیستند که البته از این لحاظ تفاوت خاصی مابین این دوربین و اکثر دیگر نمونه‌های رده میانی دیده نمی‌شود.

عکس‌های گرفته شده توسط دوربین سلفی دستگاه نیز به لطف فوکوس خودکار و لرزه‌گیر اپتیکال از کیفیت مناسب و قابل مقایسه‌ای با دوربین اصلی برخوردار بوده و به لطف حضور شاتر فیزیکی دوربین به سادگی می‌توان از این دوربین نیز برای گرفتن عکس بهره برد. تفاوت رنگ دوربین اصلی با دوربین سلفی را در تصویر اندازه واقعی زیر و مقایسه آن با همین سوژه برداشت شده با دوربین اصلی می‌توان مشاهده کرد.

برداشت تصویر در حالت Superior Auto با HDR خاموش - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

برش اندازه واقعی تصویر بالا

برداشت تصویر در حالت Superior Auto با HDR روشن - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

هر دو دوربین اصلی و دوم XA Ultra حداکثر با وضوح 1080p با 30 فریم در ثانیه قادر به فیلم‌برداری هستند. بیت‌ریت ویدئویی هر دو دوربین اصلی و سلفی XPERIA XA نزدیک به 16.5 تا 17 مگابیت برثانیه بوده و صدا نیز در هر دو با با بیت‌ریتی حوالی 126Kbps به صورت دوکاناله برداشت می‌شود. آنچه در برخورد اول با ویدئوهای این دو دوربین مشخص است سطح کنتراست بسیار بالا و رنگ‌های کاملا گرم آنها است. کنترل نویز در ویدئوهای این دو دوربین بسیار به خوبی صورت گرفته و در کل با یکی از بهترین دوربین‌های ویدئویی در بین تمامی رقبای این کلاس روبرو می‌شویم.

باتری

با توجه به افزایش 1 اینچی اندازه صفحه‌نمایش نسبت به XPERIA XA که به بیش از 20 میلیمتر افزایش ارتفاع و فراتر از 12 میلیمتر افزایش عرض منجر شده است طبیعتا فضای بسیار زیادتری در اختیار طراحان سونی برای جاگذاری یک باتری قدرتمند در XA Ultra قرار گرفته است. انتظار مشاهده یک باتری قوی‌تر در XA Ultra اما در عمل چندان به واقعیت نپیوسته و باتری 2700mAh این مدل تنها 400mAh بیش از XA ظرفیت دارد و در مقایسه با XPERIA X Performance نیز با وجود ابعاد بسیار بزرگ‌تر، هیچ تغییری نکرده است. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که خود سونی پیش از این در گوشی‌های بزرگ خود از باتری بسیار حجیم‌تری بهره برده که از آن جمله می‌توان به باتری 2930mAh حاضر در C5 Ultra و باتری 3050mAh اکسپریا Z Ultra اشاره کرد؛ جالب اینکه Z Ultra در حالی به این ظرفیت باتری دست یافته که با ضخامت 6.5 میلیمتری، نزدیک به 2 میلیمتر از برادر جوان خود Slimتر بوده و فناوری ساخت آن نیز به سال 2013 تعلق دارد. مقایسه XA Ultra با رقبای مدرن آن در سال 2016 وضعیت سونی را حتی اسف‌بارتر نشان می‌دهد اشاره به دو نمونه در این میان یعنی Xiaomi Mi Max با باتری 4,850 میلی آمپر ساعتی و Samsung A9 2016 با باتری 4000mAh به خوبی این شرایط را توصیف می‌کند.

سونی زمان‌های رسمی این باتری را اعلام نکرده اما مانند دیگر اعضای سری X، دوام 2 روزه‌ای را برای آن در در یک استفاده ترکیبی پیش‌بینی کرده است. در دنیای واقعی و در یک کارکرد متوسط رو به بالا با استفاده‌ای در حدود 2 تا 3 ساعت از اینترنت برای حضور در شبکه‌های اجتماعی به صورت وای‌فای و نزدیک به 1 ساعت از طریق اینترنت سیم‌کارتی، چند تماس نچندان طولانی، برداشت چند عکس و چند دقیقه‌ای ویدئو، گوش دادن به موسیقی از طریق هدست برای 30 دقیقه تا یک ساعت و در نهایت انجام چند ده‌دقیقه‌ای بازی‌های نچندان سنگین، رسیدن به دوام 2 روزه برای باتری تقریبا امکان‌نا‌پذیر است و در پایان همان روز اول نیاز مبرمی به شارژ گوشی وجود دارد البته باید این نکته را نیز مد نظر داشت که با افزایش 1 اینچی سایز صفحه‌نمایش و استفاده از دو دوربین با کیفیت در پشت و جلوی دستگاه حتی انتظار شرایط نامطلوب‌تری برای این باتری می‌رفت اما ظاهرا به لطف مجموعه پردازشی نچندان پر مصرف می‌توان به خوبی تا یک روز از این باتری انتظار تامین انرژی دستگاه را داشت.

برای تست کیفیت و دوام این باتری طبق معمول از بنچ‌مارک PCMark و آزمون باتری آن بهره گرفتیم که مجموعه‌ای از تست‌ها مختلف را به صورت پیوسته اجرا می‌کند. این تست را در شرایطی اجرا کردیم که باتری از شارژ کامل برخوردار بوده و روشنایی صفحه‌نمایش نیز روی 50 درصد قرار گرفته بود. این تست تا رسیدن شارژ باتری به زیر 20 درصد ادامه پیدا می‌کند و زمان ثبت شده در این پروسه به عنوان معیاری برای سنجش دوام مورد استفاده قرار می‌گیرد. XPERIA XA با باتری 2300mAh و صفحه‌نمایش 5 اینچی HD، این تست را با دوام 6 ساعت و 25 دقیقه‌ای به پایان رساند. در XA Ultra با توجه به بزرگ‌تر شدن 1 اینچی سایز صفحه‌نمایش و ارتقا رزولوشن به فول اچ‌دی از یک سو و افزایش تنها نزدیک به 17 درصدی ظرفیت باتری از سوی دیگر انتظار دوام باتری نزدیکی در مقایسه با XPERIA XA می‌رود و شرایط برای نزدیک شدن XA Ultra به نتیجه بسیار عالی XPERIA X با باتری 2620mAh و دوام 10 ساعت و 4 دقیقه آن نیز حداقل روی کاغذ چندان فراهم نیست. در تست عملی این بنچ‌مارک، زمان 6 ساعت و 20 دقیقه توسط XA Ultra ثبت شد که طبق پیش‌بینی قبلی کاملا به زمان XPERIA XA نزدیک بود.

طبق معمول در این قسمت به سراغ کیفیت شارژر 7.5 واتی همراه دستگاه می‌رویم. XA Ultra با وجود پشتیبانی از فناوری شارژ سریع Pump Express 2.0 به دلیل نبود شارژر متناسب با این فناوری در جعبه محتویات دستگاه با سرعت چندان بالایی شارژ نمی‌شود. تست شارژینگ این گوشی را مثل همیشه در زمانی که گوشی تنها 3 درصد شارژ دارد آغاز می‌کنیم. در 3، 5 و 10 دقیقه ابتدایی باتری به ترتیب به 5، 8 و 12 درصد شارژ می‌شود و پس از 15 و 20 دقیقه، شارژ دستگاه به ترتیب به 18 و 23 درصد می‌رسد. رأس 30 دقیقه، باتری XA الترا،‌ 33 درصد شارژ دارد و پس از 40 دقیقه این شارژ به 43 درصد ارتقا پیدا می‌کند. گوشی پس از یک ساعت طبق نمودار خطی آن به شارژ 63 درصدی می‌رسد که با توجه به توان شارژ، عملکرد چندان بدی نیز به حساب نمی‌آید. نسخه کوچک‌تر این مدل یعنی XPERIA XA در همین شرایط و پس از یک ساعت به شارژ 80 درصدی می‌رسد که با توجه به باتری ضعیف‌تر آن نسبت به XA Ultra تفاوت خاصی را نشان نمی‌دهد. با گذشت 75 و 95 دقیقه از پروسه شارژ، باتری به ترتیب تا 75 و 85 درصد از ظرفیت خود شارژ می‌شود و در رأس 2 ساعت به شارژ 96 درصدی می‌رسیم. در نهایت باتری XA Ultra پس از دو ساعت و 15 دقیقه به طور کامل شارژ می‌شود.

سیستم‌عامل – رابط کاربری

XPERIA XA Ultra به صورت پیش‌فرض با نسخه ششم اندروید موسوم به مارشملو و پوسته اختصاصی سونی ارائه شده است. زمان بوت سیستم‌عامل همچنان نسبتا طولانی بوده و نزدیک به 44 ثانیه به طول می‌انجامد.

صفحه قفل از دو میانبر دسترسی مستقیم به دوربین و دستیار صوتی گوگل در پایین بهره می‌برد و در مرکز تصویر نیز علاوه بر زمان و تاریخ می‌توان نوتیفیکیشن برنامه‌ها (قابل غیر فعال کردن از درون تنظیمات) را مشاهده کرد.

صفحه Home در نگاه اول تغییر خاصی را نسبت به گذشته نشان نمی‌دهد. در این صفحه امکان افزودن حداکثر 20 دسک‌تاپ مختلف برای کاربران فراهم است و ورود به قسمت ویرایشی نیز با نگه‌داشتن دست روی صفحه یا نزدیک کردن دو انگشت به یکدیگر (Pinch zoom رو به داخل) صورت می‌پذیرد.

تغییر بک‌گراند و Theme، ‌انتقال ویجت‌های مختلف به دسک‌تاپ‌ دلخواه و دسترسی به منوی تنظیمات مرتبط با Home Screen موارد حاضر در مد ویرایشی این قسمت را تشکیل می‌دهند. در تنظیمات Home Screen نیز به مواردی چون تغییر سایز آیکون‌ها، نمایش یا پنهان‌سازی نام اپلیکیشن‌های قرار گرفته در داک پایین صفحه،‌ انتخاب نوع افکت حرکت بین صفحات و حذف برنامه‌های تکراری روی دسک‌تاپ‌ها بر می‌خوریم.

App drawer یا منوی اصلی با برخی تغییرات ظریف نسبت به گذشته همراه بود که از آن جمله می‌توان به افزودن شدن صفحه پیشنهاد برنامه یا Suggested حاوی برنامه‌های بیشتر استفاده شده توسط کاربر در سمت چپ اشاره کرد.

حضور باکس جست‌وجو در بالا یکی دیگر از این موارد است که البته در سری Z5 نیز با یک آیکون ذره‌بین در بالای منوی اصلی حضور داشت.

نکته ناخوشایند و تعجب‌برانگیز در مورد app drawer اکسپریا XA که در سری Z5 نیز به همین صورت تکرار شده بود نمایش داده نشدن نوار بالای صفحه یا Status bar به صورت پیش‌فرض در این قسمت است که در نتیجه آن نمی‌توان هنگام حضور در این منو مواردی همچون وضعیت وای‌فای و باتری یا زمان را مشاهده کرد. برای نمایش Status bar باید قسمت بالای صفحه را به صورت کوتاه رو به پایین اسکرول کرد.

Notification shade یا منوی کشویی بالای صفحه‌نمایش تفاوت خاصی با گذشته ندارد و با یک بار اسکرول، نوتیفیکیشن برنامه‌ها و با ادامه اسکرول تاگل‌های مختلف این قسمت را به نمایش می‌گذارد که در این بخش شاید تنها تغییر قابل اشاره حذف آیکون ویرایش و تبدیل آن به دکمه‌ای با عنوان EDIT در ردیف بالایی باشد. در این بخش همچنان دو گزینه وای‌فای‌ و بلوتوث جدا از سایرین مکان ثابتی را به خود اختصاص داده و برای دسترسی به تنظیمات آنها بدون خروج از این منو به سادگی می‌توان از فلش رو به پایین زیر هر آیکون بهره برد. در زیر این دو آیکون حداکثر 9 تاگل مختلف قابل نمایش است که می‌توان آنها را از یک لیست 13 عددی انتخاب کرد.

در بخش تنظیمات دستگاه برخی نکات کاربردی و بعضا تازه به چشم می‌خورد که از آن جمله می‌توان به امکان انتخاب آیکون‌های به نمایش در آمده در Status bar یا نوار بالای صفحه‌نمایش، گزینه Smart Cleaner برای بهینه‌سازی حافظه و تعیین اکانت مجاز به برقراری تماس اشاره کرد.

سونی در سری X‌ و طبیعتا اکسپریا XA Ultra از کیبورد جدیدی موسوم به SwiftKey استفاده کرده که امکانات متعددی در آن به چشم می‌خورد که برخی از آنها شامل نمایش نقشه ضربه (HEATMAP) برای نمایش قسمت‌های بیشتر ضربه خورده روی کیبورد، محاسبه سرعت تایپ و تغییر Theme از یک لیست بلندبالا می‌شوند. این کیبورد از زبان فارسی نیز پشتیبانی می‌کند.

به سبک سامسونگ در سال‌های گذشته در منوی Display در تنظیمات XA، گزینه‌ای برای روشن ماندن بک‌لایت صفحه‌نمایش تا زمانی که کاربر در حال نگاه کردن به پنل است در نظر گرفته شده که البته می‌تواند به مصرف بالاتر باتری منجر شود.

چیپ‌ست پردازشی – حافظه

XPERIA XA Ultra در بخش پردازشی و حافظه با یک تغییر کوچک، کاملا مشابه XA‌ عمل کرده است. پروسسور حاضر در این مدل از نوع MediaTek MT6755 موسوم به Helio P10 با 8 هسته مرتب شده در دو کلاستر چهارتایی از پردازنده‌های ARM A53 با فرکانس‌های 2 گیگاهرتز و 1 گیگاهرتز است که این ترکیب عینا در XA نیز تکرار شده بود. رم دستگاه به عنوان تنها تغییر در این میان از 2 به 3 گیگابایت ارتقا یافته اما حافظه داخلی همچنان 16 گیگابایت است که از این مقدار نزدیک به 10 گیگابایت در اختیار کاربر قرار دارد. اسلات حافظه دستگاه با پشتیبانی از استاندارد SDXC می‌تواند به مقادیر فراتر از 32 گیگابایت ارتقا پیدا کند البته شرکت سازنده سقف این مقدار را 256 گیگابایت اعلام کرده است.

درست همانند XA، در XA Ultra نیز به دلیلی نامشخص آزمون مهم Geekbench اجرا نشد و به همین علت به سراغ دومین تست پردازشی یعنی Vellamo می‌رویم و در وهله اول آزمون Multicore را اجرا می‌کنیم. این تست پردازشی متشکل از 8 آزمون مختلف مرتبط با پردازنده است و امتیاز بالاتر در آن کیفیت پردازشی بهتری را برای هسته‌های چندگانه به نمایش می‌گذارد. امتیاز XA Ultra در این تست رقم 2,417 واحد بود که نزدیک به 10 درصد بالاتر از نتیجه 2,185‌ واحدی XA در همین تست است علت این افزایش را می‌توان به رم بالاتر دستگاه نسبت داد. XA Ultra با این امتیاز هم‌ردیف پرچمداران سال گذشته همچون S6 سامسونگ و G4 ال‌جی قرار می‌گیرد.

در دومین تست از همین آزمون یعنی Metal که شرایط آزمون پیشین را برای هسته‌های تکی به اجرا می‌گذارد امتیاز XA Ultra‌ بار دیگر اندکی بالاتر از XA و برابر با 1,243 واحد اندازه‌گیری شد. موقعیت XA Ultra در این تست به دلیل ماهیت هسته‌های A53 آن طبیعتا قابل مقایسه با پرچمداران سال‌ گذشته نیز نبوده و بسیار پایین‌تر در لیست و هم‌ردیف نکسوس 3 سال گذشته گوگل یعنی Nexus 5 قرار می‌گیرد.

در تست AnTuTu نسخه 6.2.1 طبق معمول به جز پردازنده‌ها، سایر المان‌های تاثیرگذار از جمله رم و کیفیت حافظه داخلی همراه با گرافیک و رزولوشن صفحه‌نمایش نیز در نتیجه کار دخیل می‌شوند و نتیجه‌ کار در قالب یک امتیاز واحد بیان می‌شود. امتیاز بالاتر در این تست به معنای کیفیت بهتر مجموعه داخلی دستگاه است. XA Ultra این تست را با امتیاز 49,662 واحد به پایان می‌رساند که در مقایسه با نمونه‌ای چون Huawei P9 Lite با هسته‌های پردازشی یکسان اما با فرکانس بالاتر هسته‌های ضعیف‌تر (1.7 گیگاهرتز در مقابل 1 گیگاهرتز در XA Ultra) امتیاز کمتری به حساب می‌آید. P9 Lite این تست را با امتیاز 52,879 واحد به پایان می‌رساند.

در نهایت در آخرین تست از این مجموعه به سراغ بنچ‌‌مارک گرافیکی 3DMark و آزمون دشوار Sling Shot بر مبنای OpenGL ES 3.1 و اجرا در وضوح 1440p می‌رویم. با تغییر نکردن مجموعه گرافیکی انتظار تغییر چندانی در نتیجه XA Ultra نسبت به امتیاز 420 واحدی XA در این تست نداریم از سوی دیگر بیشتر بودن حافظه رم تنها می‌تواند چند درصدی این نتیجه را با تغییر روبرو کند. در عمل امتیاز نهایی XA Ultra در این تست رقم 426 واحد اندازه‌گیری شد که کلاس متوسط رو به پایین بخش گرافیکی دستگاه را به نمایش می‌گذارد البته مثل گذشته تذکر این نکته ضروری ست که امتیاز پایین در Sling Shot به معنای بی‌کیفیت بودن و ناتوانی بخش گرافیکی در اجرای بازی‌های معمول نیست و تنها شرایط این قسمت را هنگام برخورد با سخت‌ترین سناریوهای گرافیکی به نمایش می‌گذارد.

ارتباطات

XA Ultra در بخش ارتباطات دستگاه با هیچگونه تغییری نسبت به گذشته و مدل XA روبرو نشده است. حداکثر سرعت ارتباطات تحت شبکه این مدل به LTE Cat.4 با نرخ دانلود 150Mbps محدود شده و طبیعتا 3G با سرعت 42.2Mbps در HSDPA نیز در آن پیش‌بینی شده است. وای‌فای گوشی همچنان از نوع n بوده و بلوتوث آن نیز نسخه 4.1 است. اتصال NFC یک نکته مثبت XA Ultra‌ در بخش ارتباطات بی‌سیم به حساب می‌آید و پورت microUSB آن نیز از گزینه OTG پشتیبانی می‌کند. در نهایت برای مسیریابی نیز می‌توان از سیستم‌های GPS و GLONASS بهره برد.

کلام آخر

Sony XPERIA XA Ultra برای انتخاب شدن در بین رقبای مختلف این کلاس شرایط دشواری را پیش رو دارد. از یک سو برخورداری از یک صفحه‌نمایش با کیفیت، حضور دو سیم‌کارت و کارت‌حافظه جداگانه و دوربین‌ سلفی پیشرفته کفه ترازو را به سمت این مدل خم می‌کند اما از سوی دیگر ابعاد و وزن نسبتا بالا، نبود سنسور اثر انگشت و ظرفیت بسیار پایین‌تر باتری در مقابل رقبا نکات منفی بسیار مهم‌تری به نظر می‌رسند که دشواری‌های انتخاب این مدل را دو چندان می‌کنند. در شرایط فعلی کاهش قیمت این گوشی به سطحی بسیار پایین‌تر از رقبای اصلی آن، شاید تنها راه‌کار پیش روی سونی برای کسب محبوبیت و فروش بیشتر این مدل باشد.