mobile.ir - مرجع موبایل ایران

گوشی‌های موبایل نیز همانند هر کالای دیجیتال دیگری در هر سال براساس پیشرفت‌های فناوری و نیازهای روز بازار با تغییرات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مشهودی روبرو شده و با قوائد و قوانینی نانوشته در جایگاه‌های مختلف از پیشرفته‌ترین رده بازار تا سطوح میانی و در نهایت اسمارت‌فون‌های ساده ارزان‌قیمت طبقه‌بندی می‌شوند. تا همین چندی پیش گوشی‌های پرچمدار هر برند به صورت خودکار در سال بعد در رده میانی جای می‌گرفتند اما در یکی دو سال گذشته با سرعت گرفتن روند افزوده شدن گزینه‌های جدید به گوشی‌های موبایل و ارتقا قابلیت‌های پردازشی، حتی پرچمداران سال قبل نیز گه‌‌گاه کلاس پایین‌تری را در مقابل یک اسمارت‌فون جدید رده میانی ارائه می‌کنند. بدین‌ترتیب برای اطمینان نسبی از حفظ بازار یک اسمارت‌فون‌ اغلب چاره‌ای جز ارتقا حداکثری امکانات آن و البته کاهش محسوس قیمت باقی نمی‌ماند. این رقابت در بالاترین سطح بازار یعنی گوشی‌های پرچمدار به دلیل حضور سنتی برندهای مطرحی همچون اپل و سامسونگ بسیار سخت و دشوارتر دنبال می‌شود به گونه‌ای که کمتر برند تازه‌واردی توانایی حضور پر رنگ در بالاترین سطح بازار موبایل بدون تجربه کردن ضررهای مالی میلیون دلاری را خواهد داشت. این شرایط حتی برای برندهای تثبیت شده‌ای چون HTC، سونی و ال‌جی نیز کم و بیش برقرار بوده و با اینکه هیچ‌یک در این زمینه بی‌تجربه نیستند اما مشکلات رقابت در این سطح به روشنی روی شانه‌های هر سه احساس می‌شود.

HTC 10

حضور گسترده چینی‌های حالا دوست‌داشتنی و محبوب در بازار موبایل، این معادلات را حتی پیچیده‌تر از قبل کرده است؛ چینی‌هایی که در ابتدا جدی گرفته نمی‌شدند و بازار آنها تنها محدود به کشور زادگاه و یا حداکثر برخی کشورهای آسیایی می‌شد حالا آرام‌آرام در حال نزدیک شدن به قلمروهای تثبیت شده برندهای بزرگ بوده و با معرفی هر گوشی جدید چالش تازه‌ای را پیش روی برندهای اصلی این بازار قرار می‌دهند. تحول و انقلاب در ساختار و امکانات گوشی‌های رده میانی از جمله مهم‌ترین نتایج حضور پر رنگ چینی‌ها در بازار اسمارت‌فون در چند سال اخیر به حساب می‌آید. دیوایس‌های رده میانی برای چینی‌ها به دلیل غیبت اغلب این برندها از رقابت پرچمداران حکم اصلی‌ترین میدان نبرد برای بقا را داشته و به همین علت بیشترین میزان نوآوری و حرکت در جهت تسخیر بازار از سوی این تولیدکننده‌گان در این کلاس صورت می‌گیرد. بدین‌ترتیب با وجودی که برندهای اصلی نیز آرام‌آرام به اهمیت این رده پی برده و به آهستگی در حال ارائه دیوایس‌های متناسبی به این کلاس هستند اما به صراحت باید رده میانی را محل تاخت و تاز برندهای چینی و اصلی‌ترین منبع درآمد این شرکت‌ها تلقی کرد؛ از این رو نگفته پیداست که حضور در این میدان تاخت و تاز برای دیگر برندها بدون رعایت کردن اصولی که بسیاری از خریداران در گوشی‌های با کیفیت و ارزان‌قیمت چینی تا به امروز تجربه کرده‌اند به ظاهر نمی‌تواند با نتایج مثبتی همراه باشد.

Honor 8

شرکت سونی در رده میانی اسمارت‌فون‌های اندرویدی برند تازه‌کار و بدون تجربه‌ای به حساب نمی‌آید. این شرکت از همان ابتدا و پس از جدایی دراماتیک از اریکسون در اواخر سال 2011 در این کلاس حضور داشته و با ارائه دیوایس‌های محبوبی در سری M ،C و T مشتریان وفاداری را نیز به خود جلب کرده است. این شرکت اما در یک سال گذشته در این رده نسبتا کم‌کار ظاهر شده و M5 و C5 Ultra به عنوان آخرین هوشمندهای رده میانی سونی در تابستان سال گذشته به بازار ارائه شدند. با تغییر سیاست سونی در ابتدای سال جاری و حذف خانواده پر افتخار XPERIA Z، معرفی توانایی‌های این شرکت در کلاس‌های مختلف قیمتی بر عهده سری جدید XPERIA X قرار گرفت. XPERIA XA به عنوان کوچک‌ترین عضو این خانواده در حالی از لحاظ قیمتی هم‌ردیف برترین اسمارت‌فون‌های رده میانی بازار قرار می‌گیرد که مرور مشخصات آن شرایط چندان مساعدی را برای حضور آن در سبد خرید اغلب کاربران این رده نشان نمی‌دهد.

مرور مشخصات البته طبق معمول بازگو کننده تمامی واقعیت‌ها در مورد یک اسمارت‌فون نبوده و تنها آزمودن آن در دنیای واقعی می‌تواند روشنگر نقاط ضعف و قوت واقعی دستگاه باشد. Sony XPERIA XA با نام مدل دقیق F3112 موضوع بررسی این نوبت است.

جعبه محتویات

XPERIA XA در جعبه سفید و ساده‌ای ارائه می‌شود که تنها نشان سونی و اکسپریا همراه با علامت محو سری X روی آن خودنمایی می‌کنند.

درون این جعبه در نسخه در اختیار ما تنها کابل USB و شارژ قرار داشت و از هدست خبری نبود که البته ممکن است در نسخه حاضر در بازار این مورد متفاوت باشد.

شارژر گوشی دارای توان 7.5 واتی (5 ولت و 1.5 آمپر) است که به نظر توان چندانی در شارژ سریع باتری دستگاه ندارد. در ادامه توانایی این شارژر را در قسمت باتری مورد بررسی قرار می‌دهیم.

طراحی ظاهری

یکی از انتقادهای همیشگی به اسمارت‌فون‌های سونی در سال‌های گذشته به خصوص در سری Z (که البته در دو مدل دیگر خانواده X‌ نیز مشهود است) طراحی نسبتا یکسان این گوشی‌ها و نکات مشترک قابل ذکر در مورد تمامی آنهاست. این رویه در XA تقریبا برای اولین بار پس از چندین سال با تغییر روبرو شده و با یک بار در دست گرفتن XA حس کاملا مثبتی از یک طراحی جدید به کاربران منتقل می‌شود.

حذف حاشیه‌های جانبی (حداقل در زمان خاموش بودن صفحه‌نمایش) بزرگ‌ترین نقش را در این طراحی جدید ایفا می‌کند بطوری‌که اغلب کاربران از XA به عنوان اسمارت‌فونی با طراحی جذاب و مدرن یاد می‌کنند. کاسته شدن از حاشیه عمودی زیر صفحه‌نمایش، بازگشت طراحی گذشته دکمه پاور (البته به قیمت حذف سنسور اثر انگشت) و در نظر گرفتن جایگاه ارگونومیک‌تری برای دکمه ولوم از جمله دیگر نکات مثبت طراحی XA به حساب می‌آیند.

جنس بدنه XA با تفاوت‌هایی نسبت به دو عضو دیگر خانواده X همراه شده جنس پلاستیکی پشت دستگاه و فریم فلزی پیرامونی از جمله این تفاوت‌های مهم به حساب می‌آید. جنس پلی‌کربنات بخش پشتی اندکی آسیب‌پذیرتر از گذشته بوده و پس از مدتی خراشیدگی‌های مشهودی روی آن مشاهده می‌شود.

برخی نکات منفی نیز در طراحی XA به چشم می‌خورد که از آن جمله باید به حذف ترکیب دو اسپیکر استریو در بالا و پایین صفحه‌نمایش و انتقال تک اسپیکر دستگاه به پایین گوشی اشاره کرد. ضد آب نبودن همانند XPERIA X و برخلاف تمامی گوشی‌های سری Z یکی دیگر از این نکات انتقاد برانگیز به حساب می‌آید.

از طراحی بدنه و ترکیب نهایی XPERIA XA در یک نگاه کلی می‌توان بیش از دیگر گوشی‌های سونی در سال‌ها اخیر رضایت داشت امری که طرفداران این برند را به دیدن اسمارت‌فون‌های متحول شده‌ این برند در سال‌های آینده کاملا امیدوار می‌سازد.

ابعاد و وزن

طبق انتظار از یک گوشی سونی این بار نیز در XPERIA XA با دیوایس نسبتا بزرگی در مقایسه با سایز صفحه‌نمایش روبرو هستیم. ارتفاع 143.6 میلیمتری گوشی در مقایسه با طول معمول اسمارت‌فون‌های 5 اینچی اندکی بلندتر است؛ به عنوان نمونه Xiaomi Redmi 3 Pro و Lenovo ZUK Z2 با صفحه‌نمایش یکسان به ترتیب دارای ارتفاع 139.3 و 141.7 میلیمتری هستند.

البته طبق معمول XA بلندقامت‌ترین نمونه در این کلاس نیست و همچنان به بلندقامتان دیگری مثل HTC One S9 (با ارتفاع 144.6 میلیمتری) و ایسوس ZenFone GO و LG K5 هر دو با ارتفاع 146 میلیمتری می‌توان اشاره کرد. با وجود ارتفاع نسبتا زیاد، XA در زمینه عرض بسیار موفق عمل کرده و با کاهش چشمگیر حاشیه جانبی به عرض بسیار مناسب 66.8 میلیمتری دست پیدا کرده است. به عنوان نمونه‌ای برای مقایسه شیائومی Redmi 3 Pro با 4.3 میلیمتر ارتفاع کمتر از XA، در حدود 2.8 میلیمتر عریض‌تر از آن است. این نسبت در مورد تمامی دیگر گوشی‌های ذکر شده در بالا نیز برقرار بوده و بدین‌ترتیب XA را می‌توان یکی از باریک‌ترین گوشی‌های 5 اینچی حاضر در بازار تلقی کرد.

ضخامت 7.9 میلیمتری این گوشی با اینکه عنوان Slim‌ترین مدل را برای این دستگاه به ارمغان نمی‌آورد اما همچنان کاملا باریک احساس می‌شود.

XPERIA XA نزدیک به 137 گرم وزن دارد که وزنی متوسط و تا حدودی سبک در مقایسه با رقبا به حساب می‌آید. این گوشی در دست نیز نسبتا سبک احساس می‌شود.

صفحه‌نمایش

در صورتی که XA را به عنوان آپدیتی بر Z3 Compact و Z5 Compact (هر دو با صفحه‌نمایش‌های 4.6 اینچی) بدانیم ارتقا سایز صفحه‌نمایش به 5.0 اینچ نکته کاملا مثبتی برای این کلاس به حساب می‌آید؛ این البته تنها یک سوی ماجراست از نگاهی دیگر هم سایز و هم رزولوشن صفحه‌نمایش XA حرف چندانی در مقابل انبوهی از رقبای رده میانی به خصوص چینی‌هایی همچون هواوی G8، آنر 5X، شیائومی Note 3 و لنوو K3 Note (همگی با پنل‌های 5.5 اینچی فول اچ‌دی) ندارد. حتی با کنار گذاشتن چینی‌ها نیز اوضاع چندان بر وفق مراد به نظر نمی‌رسد و مدل‌هایی همچون نکسوس 5X و X Cam هر دو از ال‌جی با پنل‌های 5.2 اینچی فول اچ‌دی شرایط بهتری را (حداقل روی کاغذ) نسبت به پنل 5.0 اینچی 720p حاضر در XPERIA XA ارائه می‌دهد.

فناوری ساخت IPS TFT LCD، پشتیبانی از نمایش 16 میلیون رنگ و برخورداری از شیشه محافظ که طبق معمول اکثر گوشی‌های سونی از نوع Gorilla Glass نیست سایر موارد قابل ذکر در مورد این پنل را تشکیل می‌دهند. وضوح 1280×720 پیکسلی این پنل به فشردگی نزدیک به 294 پیکسل در هر اینچ منجر می‌شود که با وجود آنکه تراکم نسبتا مناسبی محسوب شده و به سادگی نمی‌توان پیکسل‌های تصویر را از هم تفکیک کرد اما در مقایسه با رقبای رده میانی با تراکم‌های فراتر از 400ppi چندان فوق‌العاده نیز به نظر نمی‌رسد.

روشنایی این پنل در سطح متوسط رو به بالایی قرار داشته و می‌توان آن را با XPERIA X در یک ردیف قرار داد. کنتراست این صفحه‌نمایش و عملکرد آن در نمایش رنگ مشکی برای یک پنل TFT کاملا قابل قبول بوده و از این لحاظ می‌توان از آن رضایت کامل داشت. زاویه دید این پنل نیز با مشکل خاصی روبرو نیست و در زیر نور مستقیم خورشید نیز با وجود اندکی بازتابش نور محتوای پنل به خوبی قابل مشاهده است.

یک نکته نچندان جالب دیگر در مورد این صفحه‌نمایش پشتیبانی آن تنها از 4 انگشت همزمان است و با اینکه معمولا هیچ‌گاه نیازی به لمس همان 4 انگشت نیز به صورت همزمان روی صفحه‌نمایش نیست اما این موضوع حداقل از لحاظ روانی تاثیری منفی بر جایگاه XA در مقابل رقبا خواهد داشت.

صفحه‌نمایش XPERIA XA با وجود سایز و وضوح کمتر نسبت به رقبای آن، در استفاده روزمره از عملکرد راضی‌کننده‌ای برخوردار بوده و در صورت نادیده گرفتن اختلاف قیمت آن با رقبای این کلاس نکته منفی خاصی را در بر ندارد.

زیر صفحه‌نمایش خالی از هر المان قابل ذکری ست و در بالا نیز دوربین دوم، حسگرهای نور و Proximity همراه با اسپیکر تماس، نشان سونی و LED وضعیت (در کناره سمت چپ) به چشم می‌خورند. اسپیکر تماس در این بخش پس از آنکه در دو عضو دیگر XPERIA X از لبه بالایی گوشی به مرکز این قسمت منتقل شد بار دیگر به بالاترین بخش و لبه گوشی منتقل شده است. این جایگاه در حین تماس راحتی بیشتری را برای تنظیم صدای خروجی از اسپیکر با گوش فراهم می‌کند.

اجزای جانبی

جایگاه سیم‌کارت و کارت حافظه دستگاه همچنان در کناره سمت چپ و در یر یک پوشش پلاستیکی قرار دارد.

بزرگ‌تر بودن این اسلات نوید تفکیک سیم‌کارت‌ها از کارت حافظه را می‌دهد امری که در عمل نیز به وقوع پیوسته و به عنوان یک برگ برنده در مقابل اغلب گوشی‌های هم‌رده، XPERIA XA امکان برخورداری همزمان از دو سیم‌کارت و کارت حافظه را فراهم می‌کند. سیم‌کارت‌های گوشی از نوع نانو سیم بوده و اسلات حافظه نیز با پشتیبانی از استاندارد SDXC می‌تواند به دلخواه به مقادیر بالاتر از 32 گیگابایت نیز ارتقا پیدا کند.

در سوی دیگر و در سمت راست نخستین نکته چشمگیر بازگشت دوباره طراحی کلاسیک سونی در دکمه دایره‌شکل پاور است که از XPERIA Z5 به این سو جای خود را به یک کلید تخت و فرو رفته همراه با سنسور اثر انگشت داده بود. در XA اما با حذف سنسور اثر انگشت، دکمه پاور بیش از گذشته در دسترس قرار دارد و زمینه برای انتقال دکمه ولوم به جایگاه بالاتری نسبت به سری Z5 و دو مدل دیگر سری X فراهم شده است. بدین‌ترتیب با وجودی که حذف سنسور اثر انگشت ضعف مشهودی برای XA در مقابل اغلب دیوایس‌های هم رده به حساب می‌آید اما بازگشت سونی به طرح گذشته در این قسمت، دسترسی آسان‌تری را به کلید پاور و ولوم صدا فراهم آورده است.

در قسمت پایینی همین بخش مثل همیشه از یک دکمه شاتر فیزیکی استفاده شده که عملکرد دو حالتی آن امکان فشردن تا نیمه برای فوکوس کردن و فشردن تا انتها برای برداشت عکس را فراهم می‌آورد. با فشردن این دکمه در هر حالت (حتی هنگام قفل بودن صفحه‌نمایش) نیز دوربین بلافاصله فعال می‌شود.

تک اسپیکر اصلی، میکروفون تماس و پورت microUSB اجزای بخش پایینی گوشی را تشکیل شده و در بالا نیز به میکروفون دوم و جک اتصال هدست بر می‌‌خوریم.

بخش پشتی

به سبک XPERIA X در اینجا نیز لنز دوربین و تک فلش LED آن به لبه بالایی کناره سمت چپ منتقل شده‌اند اما به جای محل عجیب و غریب آنتن NFC که در XPERIA X بر بالای صفحه‌نمایش جای گرفته بود این بار NFC در پشت گوشی دیده می‌شود. نشان XPERIA دیگر نکته قابل اشاره در بخش پشتی XA به حساب می‌آید.

دوربین اصلی

یکی از رسم‌های نانوشته سونی در گوشی‌های پرچمدار این برند در سال‌های گذشته یکسان بودن دوربین در گوشی‌های هم رده یک سری بود که از آن جمله می‌توان به دوربین‌های یکسان Z3 و Z3 Compact و سه‌گانه XPERIA Z5 با دوربین‌های مشابه 23 مگاپیکسلی اشاره کرد. در XA اما این سنت دیرینه نیز به دست فراموشی سپرده شده و با وجودی که XPERIA X‌ و X Performance هر دو از ماژول دوربین جدید 23 مگاپیکسلی با سنسور 1/2.3 اینچی بهره می‌برند در XA با یک دوربین 13 مگاپیکسلی با سنسور کاملا کوچک‌تر 1/3 اینچی روبرو می‌شویم. البته بخشی از این تقصیر را باید بر گردن چیپ‌ست پردازشی MediaTek Helio P10 حاضر در XA انداخت چرا که حداکثر وضوح دوربین مورد پشتیبانی در این چیپ‌ست 21 مگاپیکسل بوده و عملا با این مجموعه پردازشی امکان قرار دادن دوربین 23 مگاپیکسلی دو عضو دیگر این خانواده در XA نبوده است.

با وجود تفاوت‌های اشاره شده، منوی دوربین در XA شباهت کاملی با XPERIA X دارد. در این منو در حالت پیش‌فرض در سمت راست شاتر بزرگ دوربین در مرکز، آخرین عکس با ویدئوی گرفته شده در بالا و دکمه تنظیمات در پایین قرار دارد و در سوی دیگر نیز به جز دکمه‌ فعال کردن دوربین جلو یا عقب و تنظیمات فلش در بالا و پایین، امکان سوئیچ بین حالت‌های عکاسی اتوماتیک و دستی (Superior Auto و Manual)، همراه با فیلم‌برداری و Camera Apps فراهم آمده است.

در بخش اپلیکیشن‌های دوربین یا Camera Apps در حالت پیش‌فرض برخی گزینه‌های نچندان کاربردی همچون افکت‌ واقعیت افزوده (AR effect)، برداشت نزدیک 10 ثانیه از صدای محیط همراه عکس (Sound Photo)، فعال کردن همزمان هر دو دوربین و برداشت عکس با حضور چهره عکاس (Face in picture)، افکت‌های لایو روی تصویر (Creative effect)،‌ امکان ساخت استیکر با عکس‌های گرفته شده توسط دوربین (Sticker creator) و افزودن استایل‌های لایو به تصاویر سلفی (Style portrait) همراه با برداشت پانوراما در نظر گرفته شده است.

طبق معمول با لمس دکمه add در این قسمت می‌‌توان اپلیکیشن‌های دیگری را به این لیست افزود.

در حالت اتوماتیک در قسمت setting این رابط کاربری گزینه‌هایی چون تغییر نور و رنگ، ‌رزولوشن (تنها از بین دو گزینه 9 مگاپیکسل واید 16:9 و 13 مگاپیکسل 4:3)، تایمر اتوماتیک، امکان خاموش کردن صدای شاتر، گرفتن عکس با لمس کردن صفحه‌نمایش (Touch capture)، تغییر وظیفه دکمه ولوم و تنظیمات راه‌اندازه سریع دوربین با فشردن دکمه شاتر در هر حالت دیده می‌شوند. برای دسترسی به گزینه‌های مهم‌تری نظیر عکاسی HDR و تغییر عدد ISO ابتدا باید دوربین را روی حالت دستی یا Manual قرار داد و سپس دکمه تنظیمات در کناره سمت راست را لمس کرد.

در این حالت می‌توان ISO را تا 3200 افزایش داد، HDR را فعال کرد و به تنظیمات Metering دست یافت. مثل گذشته منوی Manual در XPERIA XA برخلاف دوربین‌های مشابه جایی برای دسترسی به گزینه‌های حرفه‌ای همچون تغییر فوکوس یا سرعت شاتر ندارد.

یک نکته نچندان جالب در مورد این بخش که پیش از این نیز در اکثر دوربین‌های سونی در سال‌ها اخیر با آن روبرو شده‌ایم ظاهرا شدن اخطار گرم شدن دستگاه است که در صورت ادامه یافتن افزایش حرارت منجر به خروج از منوی دوربین می‌شود. در هنگام استفاده از دوربین گوشی، XPERIA XA به طرز مشهودی گرم می‌شود البته این گرما در صورت استفاده نکردن از دوربین به صورت مداوم برای دقایق طولانی، به حد داغ شدن معمولا نزدیک نمی‌شود.

کیفیت تصاویر این دوربین از لحاظ میزان جزئیات و کنترلر نویز در سطح بسیار قابل‌قبولی قرار دارد و در صورت فراهم بودن نور کامل روز در پاره‌ای موارد می‌توان آن را در سطح XPERIA X و حتی بالاتر از آن تلقی کرد. این موضوع را به خوبی در برش اندازه واقعی تصاویر زیر می‌توان مشاهده کرد. نکته مشهود دیگر در این میان نورگیری بالا و روشن‌شدن نسبتا بیش از اندازه تصویر هنگام استفاده از مد HDR است.

برداشت تصویر در حالت Superior Auto - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

برش اندازه واقعی تصویر بالا

برداشت تصویر در حالت Manual با HDR روشن - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

برش اندازه واقعی تصویر بالا

رنگ‌های تصویر تا حدودی به سردی گرایش دارند اما می‌توان آنها را تا حدودی دقیق‌تر از رنگ‌های اشباع شده برخی رقبای دیگر تلقی کرد.

برداشت تصویر در حالت Superior Auto - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

برداشت تصویر در حالت Manual با HDR روشن - عکس با ابعاد و کیفیت اصلی را در اینجا مشاهده نمائید

با کاهش نور و حضور در محیط‌های داخلی طبق انتظار با نویز بیشتری در تصویر روبرو می‌شویم و تفاوت‌های مشهودی با پرچمداران دارای سنسورهای بزرگ‌تر به چشم می‌خورد.

ویدئوهای این دوربین حداکثر با وضوح 1080p با 30 فریم در ثانیه و با بیت‌ریت ویدئویی نزدیک به 17Mbps به صورت تک کاناله موتو با بیت‌ریت صوتی 126Kbps برداشت می‌شوند. تک کاناله بودن صدای برداشت شده توسط این دوربین با وجود دو میکروفون در بالا و پایین دستگاه اندکی عجیب به نظر می‌رسد. در منوهای بخش فیلم‌برداری امکان فعال کردن گزینه HDR Video، گزینه فوکوس دنبال کننده (دنبال کردن و حفظ فوکوس روی سوژه مورد نظر تنها با لمس آن سوژه روی صفحه‌نمایش حین فیلم‌برداری) و Steady Shot یا لرزه‌گیر دیجیتال دست فراهم است. با فعال کردن حالت SteadyShot قاب تصویر به میزان زیادی کوچک‌تر شده و با تصویر جمع‌تری نسبت به گذشته روبرو هستیم.

کادر تصویر با SteadyShot خاموش

کادر تصویر با SteadyShot روشن

ویدئوهای این دوربین را همچنان از لحاظ جزئیات می‌توان نمونه مناسبی نامید اما حضور نویز در برخی صحنه‌ها در ویدئوهایی این دوربین مشهود است و از کیفیت رنگ نیز نمی‌توان رضایت کامل داشت. قابلیت SteadyShot‌ عملکرد مناسبی در دفع لرزش‌ها دست دارد اما گه‌گاه این قابلیت منجر به برداشت آهسته تصویر در چند ثانیه‌ ابتدایی می‌شود.

دوربین دوم

XA در زمینه دوربین دوم نیز کاملا در پشت سر دو برادر بزرگ‌تر خود، X و X Performance، قرار می‌گیرد. این دوربین فاقد فوکوس خودکار نه‌تنها از رزولوشن 8 مگاپیکسلی (در مقایسه با 13 مگاپیکسل XPERIA X) برخوردار است، بلکه کاهش سایز سنسور از 1/3 اینچ به 1/4‌ اینچ نیز تاثیر بسزایی در افزایش نویز و کاهش کیفیت به خصوص در محیط‌های داخلی داشته است. البته همچنان می‌توان HDR را در این دوربین فعال کرد و با وضوح 1080p‌ نیز در آن به تصویربرداری پرداخت. در مجموع دوربین سلفی دستگاه نکته خاصی را در بر ندارد و در صورت فراهم بودن نور مناسب، تصاویر راضی‌کننده‌ای را می‌توان با آن برداشت کرد.

باتری

ظرفیت باتری حاضر در XPERIA XA برابر 2,300mAh در نظر گرفته شده که با وجودی که بیش از 12 درصد نسبت به باتری 2,620mAh حاضر در اکسپریا X ظرفیت کمتری دارد اما کاهش وضوح صفحه‌نمایش به 720p و استفاده از یک دوربین ضعیف‌تر در این مدل روی کاغذ احتمالا می‌توانند این ظرفیت کمتر را جبران کرده و نتیجه نهایی را به XPERIA X نزدیک کنند. سونی این باتری را تحت شرایطی خاص برای روشن نگه‌داشتن دستگاه برای دو روز کامل کافی می‌داند و در دنیای واقعی نیز می‌توان تا حدودی این جمله را تایید کرد. البته نوع استفاده مثل همیشه تاثیر کاملا مشهودی بر این اندازه‌گیری داشته و نگفته پیداست که در سناریوهای بسیار سنگینی همچون استفاده مدام و چندین و چند ساعته از وای‌فای برای حضور در شبکه‌های اجتماعی این دوام کاملا کاهش پیدا می‌کند. در زمان کاهش شدید باتری دو قابلیت STAMINA و Ultra STAMINA با محدود کردن امکانات غیر ضروری دستگاه، امکان استفاده هرچه بیشتر از باتری را فراهم می‌آورند.

برای سنجش دوام این باتری از آزمون PCMark بهره می‌گیریم. این آزمون یک محتوای ثابت شامل مرور وب و نمایش عکس و ویدئو را در یک لوپ بسته از شارژ 100 درصد باتری تا رسیدن آن به زیر 20 درصد ادامه می‌دهد و زمان انجام این فعالیت را ثبت می‌کند. در این حالت طبیعتا هر چه عدد بیشتری در این تست به دست بیاید با باتری با کیفیت‌تری روبرو هستیم. برادر بزرگ‌تر XA یعنی اکسپریا X یکی از بهترین زمان‌ها را در PCMark با ثبت رقم 10 ساعت و 4 دقیقه از خود به جای گذاشت در حالی‌که دیگر گوشی‌های برتر بازار از زمان‌های کمتری برخوردار بودند که از آن جمله می‌توان به زمان 7 ساعت و 9 دقیقه‌ای گلکسی S7 و تایم 6 ساعت و 12 دقیقه‌ای LG G5 اشاره کرد. XPERIA XA اما در این تست با زمان 6 ساعت و 25 دقیقه امتیاز متوسط رو به پایینی را ثبت کرد بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که در یک شرایط یکسان اکسپریا XA از دوام باتری کمتری نسبت به XPERIA X بر خوردار است.

در تست عملی این باتری دوام مناسبی دیده شده و در سنگین‌ترین شرایط نیز به سختی می‌توان زودتر از یک روز این باتری را به زانو درآورد هرچند با کاهش استفاده از دستگاه، این دوام می‌تواند به اواخر روز دوم نیز ادامه پیدا کند.

شارژر ارائه شده همراه گوشی با نام مدل دقیق UCH 20 همانطور که در ابتدا اشاره شده یک نمونه 7.5 واتی ساده (5 ولت و 1.5 آمپر) است که در مقایسه با شاژرهای سریع با توان‌های فراتر از 15 تا 16 وات قدرت چندانی را برای شارژ سریع ارائه نمی‌کند. XA اما از امکان شارژ سریع با فناوری PumpExpress 2.0 حاضر در چیپ‌ست مدیاتک دستگاه پشتیبانی می‌کند. بدین‌منظور البته باید شارژر مخصوص سونی در این زمینه یعنی UCH 12 که با فناوری Quick Charge کوالکام نیز هماهنگ است را به صورت جداگانه تهیه کرد.

در نبود این قطعه تست سرعت شارژ XPERIA X را با شارژر حاضر در جعبه دستگاه انجام می‌دهیم. مثل همیشه آزمون را زمانی که باتری تنها 3 درصد شارژ دارد آغاز می‌کنیم. در 3، 5 و 10 دقیقه ابتدایی گوشی به ترتیب 6، 9 و 16 درصد شارژ شد. پس از 15 دقیقه باتری به شارژ 23 درصد و پس از 20 دقیقه به شارژ 30 درصد رسید. پس از گذشت 40 دقیقه از شروع کار، باتری 57 درصد شارژ دارد که این نسبت به XPERIA X (که در همین زمان و با همین شارژر 43 درصد شارژ شده) 14 درصد بیشتر است. البته این موضوع با توجه به اینکه باتری XA بیش از 12 درصد حجم کمتری نسبت به باتری XPERIA X دارد کاملا قابل توجیه است. در پنجاهمین دقیقه شارژ باتری XA به 69 درصد و در رأس یک ساعت به 80 درصد می‌رسد. سرعت شارژ از این لحظه به بعد بسیار کند می‌شود و در حالی‌که در دقایق پیشین هر 10 دقیقه نزدیک به 11 تا 14 درصد به شارژ باتری افزوده می‌شد، پس از گذشته 15 دقیقه، شارژ تنها 7 درصد تغییر کرده و در دقیقه 75 به 87 درصد می‌رسد. پس از 90 دقیقه باتری 94 درصد شارژ دارد و از این پس سرعت شارژ بازهم کاهش می‌یابد به طوری‌که تا پر شدن همین 6 درصد پایانی 27 دقیقه زمان دیگر مصرف می‌شود. پروسه شارژ اندکی کمتر از 2 ساعت و در رأس 117 دقیقه به پایان می‌رسد که این زمانی کاملا شایسته تقدیر برای یک شارژر عادی است نمودار زیر عملکرد مناسب XA را در مقابل XPERIA X به نمایش می‌گذارد.

سیستم‌عامل – رابط کاربری

اکسپریا XA با سیستم‌عامل اندروید 6.0.1 و پوسته پیش‌فرض همیشگی سونی ارائه می‌شود و زمان بوت آن از لحاظ فشردن دکمه پاور تا ظاهر شدن صفحه قفل نزدیک به 45 ثانیه به طول می‌انجامد که این زمان یکی از طولانی‌ترین زمان‌ها در میان تمامی اسمارت‌فون‌های اندرویدی به حساب می‌آید. یک نکته نسبتا عجیب در این میان زمان طولانی خاموش شدن XA است جایی‌که از زمان لمس کردن دکمه Power off‌ تا خاموش شدن گوشی نزدیک به 24 ثانیه زمان نیاز است که البته این مورد ممکن است به نقصی در نسخه در اختیار ما مربوط باشد.

صفحه قفل از دو میانبر دسترسی مستقیم به دوربین و دستیار صوتی گوگل در پایین بهره می‌برد و در مرکز تصویر نیز علاوه بر زمان و تاریخ می‌توان نوتیفیکیشن برنامه‌ها (قابل غیر فعال کردن از درون تنظیمات) را مشاهده کرد.

صفحه Home در نگاه اول تغییر خاصی را نسبت به گذشته نشان نمی‌دهد. در این صفحه امکان افزودن حداکثر 20 دسک‌تاپ مختلف برای کاربران فراهم است و ورود به قسمت ویرایشی نیز با نگه‌داشتن دست روی صفحه یا نزدیک کردن دو انگشت به یکدیگر (Pinch zoom رو به داخل) صورت می‌پذیرد.

تغییر بک‌گراند و Theme، ‌انتقال ویجت‌های مختلف به دسک‌تاپ‌ دلخواه و دسترسی به منوی تنظیمات مرتبط با Home Screen موارد حاضر در مد ویرایشی این قسمت را تشکیل می‌دهند. در تنظیمات Home Screen نیز به مواردی چون تغییر سایز آیکون‌ها، نمایش یا پنهان‌سازی نام اپلیکیشن‌های قرار گرفته در داک پایین صفحه،‌ انتخاب نوع افکت حرکت بین صفحات و حذف برنامه‌های تکراری روی دسک‌تاپ‌ها بر می‌خوریم.

App drawer یا منوی اصلی با برخی تغییرات ظریف نسبت به گذشته همراه بود که از آن جمله می‌توان به افزودن شدن صفحه پیشنهاد برنامه یا Suggested حاوی برنامه‌های بیشتر استفاده شده توسط کاربر در سمت چپ اشاره کرد.

حضور باکس جست‌وجو در بالا یکی دیگر از این موارد است که البته در سری Z5 نیز با یک آیکون ذره‌بین در بالای منوی اصلی حضور داشت.

نکته ناخوشایند و تعجب‌برانگیز در مورد app drawer اکسپریا XA که در سری Z5 نیز به همین صورت تکرار شده بود نمایش داده نشدن نوار بالای صفحه یا Status bar به صورت پیش‌فرض در این قسمت است که در نتیجه آن نمی‌توان هنگام حضور در این منو مواردی همچون وضعیت وای‌فای و باتری یا زمان را مشاهده کرد. برای نمایش Status bar باید قسمت بالای صفحه را به صورت کوتاه رو به پایین اسکرول کرد.

Notification shade یا منوی کشویی بالای صفحه‌نمایش تفاوت خاصی با گذشته ندارد و شاید تنها تغییر آن حذف آیکون ویرایش و تبدیل آن به دکمه‌ای با عنوان EDIT در ردیف بالایی باشد. در این بخش همچنان دو گزینه وای‌فای‌ و بلوتوث جدا از سایرین مکان ثابتی را به خود اختصاص داده و برای دسترسی به تنظیمات آنها بدون خروج از این منو به سادگی می‌توان از فلش رو به پایین زیر هر آیکون بهره برد. در زیر این دو آیکون حداکثر 9 تاگل مختلف قابل نمایش است که می‌توان آنها را از یک لیست 13 عددی انتخاب کرد.

در بخش تنظیمات دستگاه برخی نکات کاربردی و بعضا تازه به چشم می‌خورد که از آن جمله می‌توان به امکان انتخاب آیکون‌های به نمایش در آمده در Status bar یا نوار بالای صفحه‌نمایش، گزینه Smart Cleaner برای بهینه‌سازی حافظه و تعیین اکانت مجاز به برقراری تماس اشاره کرد.

سونی در سری X‌ و طبیعتا اکسپریا XA از کیبورد جدیدی موسوم به SwiftKey استفاده کرده که امکانات متعددی در آن به چشم می‌خورد که برخی از آنها شامل نمایش نقشه ضربه (HEATMAP) برای نمایش قسمت‌های بیشتر ضربه خورده روی کیبورد، محاسبه سرعت تایپ و تغییر Theme از یک لیست بلندبالا می‌شوند. این کیبورد از زبان فارسی نیز پشتیبانی می‌کند.

به سبک سامسونگ در سال‌های گذشته در منوی Display در تنظیمات XA، گزینه‌ای برای روشن ماندن بک‌لایت صفحه‌نمایش تا زمانی که کاربر در حال نگاه کردن به پنل است در نظر گرفته شده که البته می‌تواند به مصرف بالاتر باتری منجر شود.

چیپ‌ست پردازشی – حافظه

XPERIA XA در زمینه پردازشی نیز نسبت به برادران بزرگ‌تر خود با تغییر مهمی روبرو شده و ضعیف‌ترین گزینه پردازشی این سه‌گانه یعنی چیپ‌ست MediaTek Helio P10 با 8 هسته 2 گیگاهرتزی ARM A53 به آن تعلق گرفته است. این چیپ‌ست 28 نانومتری با نام دقیق MT6755 در بخش گرافیکی نیز چندان فوق‌العاده عمل نکرده و از گرافیک دو هسته‌ای Mali-T860MP2 بهره می‌برد.

رم دستگاه 2 گیگابایت بوده و از 16 گیگابایت حافظه داخلی نزدیک به 10 گیگابایت آن به نمایش گذاشته شده و در اولین بوت سیستم‌عامل و قبل از نصب هرگونه برنامه اضافه‌ای 5.93 گیگابایت به سیستم‌عامل و 1.74 گیگابایت به برنامه‌های پیش‌فرض درون دستگاه اختصاص یافته است.

تست Geekbench 3 برای بررسی کیفیت هسته‌های پردازشی گوشی به به‌دلیل ناتوانی در آپلود نتایج به صورت آنلاین انجام نشد و ظاهرا این مشکل در دیگر نمونه‌های این گوشی نیز به همین صورت تکرار شده است به همین علت در این نوبت از بنچ‌مارک معتبر دیگری در این زمینه بهره می‌گیریم. بنچ‌مارک Vellamo در آزمون Multicore توانایی پردازشی هسته‌های دستگاه‌ها را با اجرای آزمون‌های محاسباتی مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد. نتیجه نهایی در این تست 8 مرحله‌ای در قالب یک عدد یکتا بیان می‌شود که تولید عدد بزرگ‌تر به معنای کیفیت بالاتر مجموعه پردازشی است. XPERIA XA این تست را با امتیاز 2,185‌ واحد پشت سر گذاشت که آن را نزدیک به پرچمداران سال گذشته از جمله LG G4 با امتیاز 2,234 قرار می‌دهد. گلکسی S6 این تست را با امتیاز 2,830 به پایان رسانده است.

در تست Metal این بنچ‌مارک که همین شرایط را با انجام 6 تست مختلف به صورت تک هسته‌ای انجام می‌دهد امتیاز نهایی XPERIA XA به رقم 1,208 واحد رسید که جایگاه بسیار پایین‌تری را برای XA در لیست رقبا به نمایش می‌گذارد. G4 در این تست به امتیاز 2,247 دست یافت و S6 آن را با امتیاز 2,504 به پایان رساند.

تست‌های پردازشی Vellamo به روشنی به این واقعیت اشاره دارند که با وجود کیفیت نچندان بالای هسته‌های پردازشی XPERIA XA، به دلیل فرکانس بالای آنها در پردازش‌های چندگانه یا Multi-thread شرایط نسبتا مطلوبی برای این مجموعه برقرار است اما در حالت تک هسته‌ای قدرت چندان فوق‌العاده‌ای را ارائه نمی‌کند.

تست AnTuTu v.6.0.1 دیگر المان‌های مهم پردازشی همچون گرافیک، حافظه و رم نیز وارد آزمون سنجش کیفیت می‌شوند. در این تست برترین‌ دیوایس‌های موبایلی بازار به امتیازهایی فراتر از 130 هزار واحد، گوشی‌های پیشرفته رده میانی به حوالی 80 تا 100 هزار واحد، گوشی‌های میانی سطح پایین به نزدیک 50 هزار واحد و گوشی‌های سطح پایین رقمی کمتر از 40 هزار واحد را ثبت می‌کنند. XPERIA X در این تست با امتیاز 78,198‌ به خوبی در جایگاه اسمارت‌فون‌های پیشرفته رده میانی قرار می‌گیرد اما از XPERIA XA‌ با توجه به مشخصات پردازشی و گرافیکی ضعیف‌تر انتظار عبور از 50 هزار واحد را در این تست نداریم. امتیاز نهایی XPERIA XA در این تست رقم 47,950‌ واحد است که انتظارات اولیه را به خوبی برآورده می‌سازد.

در آزمون آخر مثل قبل به سراغ تست Sling Shot با اجرا تحت OpenGL ES 3.1 برای بررسی قدرت گرافیکی چیپ‌ست می‌رویم. این تست بسیار سنگین که با وضوح 1440p انجام می‌شود فشار زیادی را بر مجموعه پردازشی و گرافیکی وارد آورده و به نوعی سخت‌ترین شرایط را برای مجموعه گرافیکی شبیه‌سازی می‌کند. در حالی که برترین گوشی‌های بازار با امتیازی فراتر از 2,500 واحد این تست را به انجام می‌رسانند و XPERIA X‌ نیز با گرافیک Adreno 510 موفق شد با امتیاز متوسط رو به بالای 871 این تست را به انجام برساند نباید انتظار چندانی از گرافیک دو هسته‌ای Mali-T860MP2‌ حاضر در XPERIA XA برای نزدیک شدن به این اعداد را داشت. در عمل این انتظار با ثبت امتیاز 420 در این تست کاملا به حقیقت می‌پیوندد که به روشنی به کلاس کاری گرافیک متوسط رو به پایین XPERIA XA اشاره دارد.

ارتباطات

یکی از مهم‌ترین اجزاء ارتباطی به خصوص در یک اسمارت‌فون رده میانی پشتیبانی آن از اتصال پر سرعت 4G LTE است. حداکثر سرعت اتصال شبکه نسل چهارم در XPERIA XA به واسطه چیپ‌ست پردازشی دستگاه به LTE Cat.4 با سرعت 150Mbps محدود شده در حالی‌که این سرعت در دو مدل دیگر این کلاس حداقل 300Mbps است. XA در زمینه ورژن بلوتوث و وای‌فای نیز نسبت به دو برادر بزرگ‌تر خود ضعیف‌تر عمل کرده و از نسخه 4.1 بلوتوث و وای‌فای 11.n بهره می‌برد در حالی‌که هر دو مدل X و X Performance‌ دارای بلوتوث 4.2 و وای‌فای 11.ac هستند. مسیریاب‌های GPS و GLONASS سایر راه‌ارتباطی قابل ذکر در این مدل را تشکیل می‌دهند.

کلام آخر

Sony XPERIA XA محصولی با طراحی جدید و ترکیبی دوست‌داشتی ‌ست؛ سایز و وزن آن برای یک گوشی رده میانی مناسب است و نکات مثبتی همچون دوربین با کیفیت، دکمه پاور دایره‌شکل و شاتر فیزیکی،‌ امکان استفاده همزمان از دو سیم‌کارت و کارت حافظه، دوام مناسب باتری، فریم فلزی پیرامونی و حاشیه جانبی اندک صفحه‌نمایش در آن حضور دارند. در سوی دیگر لیست نکات منفی نیز چندان بی اهمیت به نظر نمی‌رسند جایی‌که در صدر آنها باید به کوچک‌‌تر بودن و رزولوشن کمتر صفحه‌نمایش در مقابل بسیاری از رقبای این کلاس اشاره کرد. حذف اسپیکرهای استریو، نبود سنسور اثر انگشت، در نظر گرفته نشدن قابلیت ضد آب و مشخصات پردازشی ضعیف‌تر نسبت به دیگر اعضای خانواده، چهار نکته منفی دیگری ست که هر چهار مورد  در محصول پیشین سونی در این رده یعنی XPERIA Z5 Compact حضور داشتند. محدود بودن حافظه داخلی به 16 گیگابایت، برداشت صدای مونو در فیلم‌برداری و از همه مهم‌تر قیمت‌گذاری دستگاه با رقمی نچندان منطقی نکات منفی دیگر این مدل را تشکیل می‌دهند.