واحد خبر mobile.ir : ایالات متحده در تلاش برای اِعمال فشار و تشدید جنگ تجاری علیه چین، بار دیگر علیه شرکت‌های فناوری چینی اقدام کرده است. هدف دولت ترامپ این بار شرکت تولیدکننده نیمه‌رسانای SMIC است که بخشی از زنجیره تأمین هواوی به شمار می‌رود. خبرگزاری رویترز، با اشاره به نامه‌ای از وزارت بازرگانی آمریکا به تاریخ 25 سپتامبر 2020 (4 مهر 1399)، از الزام شرکت‌های آمریکایی به کسب مجوز از دولت ایالات متحده پیش از عرضه مواد اولیه مورد نیاز به بزرگ‌ترین تولیدکننده تراشه چین خبر داده است. دلیل این تصمیم، آن‌گونه که طرف آمریکایی اعلام کرده، «مخاطره غیر قابل قبول» در خصوص احتمال استفاده از تراشه‌های تولیدی SMIC در صنایع نظامی چین است.

این در حالی است که به گواهی برخی فعالان این صنعت که پیش‌تر از وزارت بازرگانی آمریکا درباره فروش محصولات به SMIC استعلام کرده‌اند، مدیران این وزارتخانه پیش از این از محدودیت فروش و نیاز به مجوز سخنی به میان نیاورده بودند و این تصمیم ظاهراً نتیجه آخرین جمع‌بندی مسئولان تجاری ایالات متحده است.

البته در این مرحله، محدودیت‌های ملایمی برای تجارت شرکت‌های آمریکایی با SMIC وضع شده است و شدت اقدامات دولت ترامپ با قرار دادن نام کمپانی هواوی در فهرست سیاه بازرگانی به هیچ وجه قابل مقایسه نیست. با این حال گفته می‌شود ایالات متحده اقدامات شدیدتری را علیه تراشه‌ساز چینی در نظر دارد که قرار گرفتن در فهرست سیاه یا Entity List احتمالا از آن جمله است. سابقه عملکرد مدیران دولت آمریکا از آن حکایت دارد که محدود ساختن فعالیت شرکت‌های چینی به تدریج صورت می‌گیرد. به طور مثال، تحریم علیه هواوی رفته‌رفته صورت پذیرفت و پس از ایجاد موانع تجاری، در نهایت با اعلام رسمی وزارت بازرگانی مبنی بر منع دسترسی ابرشرکت چینی به زنجیره تأمین آمریکایی، به طور کامل به اجرا درآمد. اینک برای SMIC نیز این بیم وجود دارد که در نهایت از فهرست سیاه دولت آمریکا سر در آورد. کمپانی چینی در واکنش به این خبر طی بیانیهای تأکید کرده که هیچ ارتباطی با ارتش چین ندارد و صرفاً به تولید نیمه‌رسانا و ارائه خدمات به کاربران نهایی و کاربری‌های غیرنظامی و تجاری می‌پردازد.

به گفته نیکولاس کلاین (Nicholas Klein)، متخصص تجارت بین‌الملل که در واشنگتن به وکالت می‌پردازد، با آن که درباره اقدامات دولت ترامپ در جهت ممنوعیت TikTok اطلاع‌رسانی پرهیاهویی صورت گرفته، از دیدگاه اقتصادی و تأثیرات ناشی از آن بر زنجیره‌های تأمین جهانی، محدودیت‌های فزاینده علیه SMIC و دیگر شرکت‌های برتر چین همچون هواوی، آثار جدی‌تری در پی خواهد داشت». از نگاه او، اعمال تحریم علیه این شرکت‌ها احتمال واکنش تلافی‌جویانه چین را علیه آمریکا شدت می‌بخشد.

رویترز پیش از این هم در اوایل سپتامبر سال جاری میلادی از تلاش وزارت دفاع آمریکا برای همکاری با دیگر آژانسها و وزارتخانه‌های ایالات متحده، برای قرار دادن SMIC در فهرست سیاه، به اتهام همکاری با ارتش چین اخباری منتشر کرده بود. حال در نخستین گام، شرکت‌های تأمین‌کننده تجهیزات و مواد مورد نیاز برای ساخت تراشه‌ها، از جمله Lam Research ،KLA Corp و Applied Materials باید برای عرضه محصولات خود به این کمپانی چینی مجوز بگیرند.

هنوز به درستی روشن نیست که کدام تأمین‌کنندگان نامه مرتبط با مقررات جدید را دریافت کرده‌اند، اما همان طور که اشاره شد، مطابق رویه معمول در وزارت بازرگانی آمریکا، چنین دستورالعملی پس از جمع‌بندی موضوع در اختیار طرف‌های همکار قرار می‌گیرد. اداره صنعت و امنیت وزارت بازرگانی ایالات متحده چند روز پیش از انتشار این خبر، ضمن خودداری از اظهارنظر صریح درباره SMIC اعلام کرده بود که «پیوسته در حال رصد و ارزیابی هر تهدیدی علیه امنیت ملی و منافع سیاست خارجی ایالات متحده» است.

در واقع مدیران دولت آمریکا به نحو فزاینده‌ای بر عملکرد آن دسته از شرکت‌های چینی تمرکز کرده‌اند که بخش نظامی دولت این کشور را تقویت می‌کنند؛ چنان که در ماه گذشته وزارت بازرگانی ایالات متحده نه تنها 24 کمپانی چینی، بلکه افرادی را در فهرست سیاه خود قرار داد که مدعی بود با اقدامات نظامی در دریای چین جنوبی ارتباط داشتند. امری که نخستین مورد از اعمال محدودیت‌های مرتبط با منازعه استراتژیک در این مسیر آبی علیه پکن به شمار می‌رود.

بر اساس نظر تحلیلگران، این اقدام دولت آمریکا فشار بر صنعت نیمه‌رسانای چین را افزایش خواهد داد و به تدریج دیگر شرکت‌های مرتبط با این زنجیره نیز هدف قرار خواهند گرفت. طبیعی است که دولت چین از موضوع خرسند نخواهد بود. سخنگوی وزارت خارجه چین در همین رابطه ایالات متحده را به زورگویی متهم کرده و افزوده است که «آنچه انجام گرفته نقض جدی قواعد تجارت بین‌المللی است و بدون تردید به منافع ایالات متحده و تصویر این کشور آسیب می‌رساند.» مطابق برآورد تحلیل‌گران گروه مالی Jefferies حدود نیمی از تجهیزات SMIC منشأ آمریکایی دارند و این شرکتِ 29 میلیارد دلاری، با اغلب تراشه‌سازان برتر ایالات متحده، از جمله کوالکام و برادکام (Broadcom) همکاری می‌کند.

در واقع ریشه اصلی قوانین جدید را باید در مواجهه دولت آمریکا با شرکت هواوی جست‌وجو کرد. تلاش گسترده برای محدود ساختن ابرشرکت چینی که از میانه می 2019 آغاز شده، دولت ترامپ را بر آن داشت تا استفاده از زنجیره‌های تأمین آمریکایی را برای این کمپانی محدود سازد. در همین راستا به هواوی تنها تا 15 سپتامبر فرصت داده شد تا از تراشه‌های تولیدشده توسط TSMC، بزرگ‌ترین تولیدکننده مستقل تراشه در جهان، استفاده نماید. دلیل اصلی این محدودیت، حضور فناوری آمریکایی در فرایندهای شرکت تایوانی عنوان شده است. این امر هواوی را بر آن داشت تا برای تأمین قطعات مورد نیاز خود به شرکت بومی SMIC روی آورد؛ تولیدکننده‌ای که در حال حاضر نیز در ساخت چیپ‌ست 14 نانومتری Kirin 710A با هواوی همکاری می‌کند. البته تراشه‌ساز چینی به لحاظ فناوری تولید فاصله زیادی با TSMC تایوان دارد، با این حال مدیران ترامپ برای جلوگیری از موفقیت هواوی در این راهبرد جدید پیش‌دستی کرده‌اند و با اعمال محدودیت علیه SMIC می‌کوشند راه‌حل شرکت چینی را به بن‌بست بکشانند.