واحد خبر mobile.ir : سال گذشته هنگامی که کمپانی Service-now.com --  سازنده نرم افزار برای دپارتمانهای فناوری اطلاعات شرکت ها -- نسخه ای از محصول خود را مخصوص گوشی های هوشمند تولید کرد، خلاف روال اصلی موجود گام برداشت.

بجای ساخت برنامه ای که مشتریان بتوانند آنرا از طریق مجراهایی مانند فروشگاه App Store آیفون اپل یا فروشگاه Android Marketplace گوگل دانلود نمایند، این کمپانی به ساخت وب سایت سفارشی سازی شده ای پرداخت که کاربران بسیاری از گوشی های مختلف بتوانند از طریق مرورگر تلفن همراه خود بدون نیاز به دانلود چیزی از آن استفاده کنند. بنا به گفته پت کاسی -- معمار ارشد Service-now.com -- سفارشی سازی نرم افزار برای پنج بستر عمده موبایل یعنی آیفون، اندروید، بلک بری (RIM)، سیمبین و ویندوز موبایل مایکروسافت پنج برابر زمان لازم دارد.

تنها کمپانی Service-now.com نیست که به این نتیجه رسیده که میزبانی از برنامه های موبایل بر روی بستر وب نسبت به قراردادن برنامه ها بر روی خود گوشی مناسبتر است. بحث بر سر محاسبات موبایل وب-محور این ماه با سخنان ویک گاندوترا -- نایب رئیس مهندسی گوگل -- بالا گرفت. وی در روز 16 جولای در یک کنفرانس تکنولوژی در سان فرانسیسکو اظهار داشت که آینده گوشی های هوشمند وب است، نه برنامه های قابل بارگذاری. او در خلال بحث های یکی از میزگردها  گفت: «در چند سال آینده مرورگر به بستری با اهمیت تبدیل خواهد شد.»

 آیا از توان اپل کاسته خواهد شد؟

اهمیتی که گوگل برای توسعه نرم افزار موبایل از نوع آنلاین قائل است تعجب برانگیز نیست. بیشتر نرم افزارهای گوگل منجمله برنامه های مکان یابی و مسیر یابی، برنامه های تولید مستندات و ارسال ایمیل بر روی وب قرار دارد و بر روی کامپیوترهای شخصی و گوشی کاربران دانلود نمی شود.

اما اگر آنچنان که گوگل بدان امیدوار است، تعدادی کافی از توسعه دهندگان اقدام به نوشتن برنامه های مبتنی بر وبی نمایند که منحصر به گوشی آیفون یا گوشی های دیگر نیست، آنگاه توانایی اپل و دیگر سازندگان سخت افزار در حفظ مشتری های وفادار به پلتفرم خود کاهش می یابد. در این صورت سازندگان گوشی از سود مشترک با سازندگان نرم افزار که بخاطر دانلود نرم افزار توسط کاربران دریافت می کنند نیز کمتر بهره خواهند برد. اپل از اظهار نظر در مورد این مسئله خودداری نمود.

 جان وان تتزنر رئیس اجرائی کمپانی اپرا سافتویر که به ساخت مرورگر برای کامپیوترهای شخصی و وسایل اللکترونیکی دستی می پردازد و بر اساس گفته مؤسسه StatCounter مدعی سهمی 23 درصدی -- یعنی چیزی نزدیک به سهم مرورگر سافاری اپل -- از مرورگرهای گوشی های موبایل است می گوید: «در آینده نزدیک، مرورگر بستر برنامه ها خواهد بود.» کمپانی اپرا در حال بهبود مرورگر خود است تا بتواند انواع بیشتری از برنامه های موبایل را بر روی گوشی های بیشتری اجرا نماید.

به گفته وان تتزنر ساخت نرم افزار برای مرورگرها مزیت بزرگی را برای توسعه دهندگان به ارمغان می آورد. این کار بازار بالقوه جدید و بزرگی را برای برنامه های موبایل می گشاید: مصرف کنندگان دارای گوشی های نه چندان هوشمند. اپرا مینی (Opera Mini) -- نسخه سبک شده مرورگر این کمپانی -- امکان دسترسی به سایت ها و برنامه های تحت وب را برای گوشی های ساده ای که توسط نوکیا، موتورولا و دیگران ساخته شده اند فراهم می آورد. او می گوید توسعه دهندگانی که نرم افزارهای آنان در داخل مرورگر اجرا می شود می توانند سریعتر به بازارهای نوظهور دسترسی یابند -- بازاری که در آن گوشی ها عموماً قادر به اجرای برنامه های اختصاصی که در داخل گوشی ذخیره می شوند نیستند.

 نگرانی ها در مورد امنیت

 کمپانی های دیگری نیز ترجیح داده اند تا بجای توسعه نرم افزار برای سخت افزارهای خاص به  توسعه نرم افزار گوشی های هوشمند برای مرورگرها بپردازند. اپراتورهای بیسیم منجمله وودافون خواستار کاهش تعداد و مجتمع سازی سیستم عامل های موجود در بازار و حرکت بسمت توسعه وب موبایل شده اند. در ماه می وودافون با همکاری اپراتور چینی چاینا موبایل، سافت بنک و وریزون وایرلس به راه اندازی آزمایشگاه نوآوری های مشترک پرداختند. این آزمایشگاه بدعتی است برای آموزش ساخت ویجت های موبایل به توسعه دهندگان و شراکت با آنان در فروش نرم افزار. پیر نوک مدیر سرویس های اینترنتی وودافون می گوید: «ما قویاً بر این باوریم که برنامه های [موبایل] آینده در داخل مرورگر اجرا می شوند.»

 به منظور اطمینان بیشتر، گوگل بر روی دانلود نرم افزار نیز به عنوان وسیله ای برای محبوب تر شدن گوشی های مبتنی بر سیستم عامل اندروید خود سرمایه گذاری کرده است. این کمپانی فرروشگاه برنامه های کاربردی را تحت عنوان Android Marketplace راه اندازی نموده. بسیاری از مصرف کنندگان ممکن است نگران امنیت برنامه های تحت وب موبایل که گاهی اطلاعات شخصی را بر روی سرورهای راه دور ذخیره می کنند باشند. جک گلد تحلیلگر شرکت خدمات مشاوره J. Gold Associates می گوید: «این برای من واقعاً ناخوشایند است که تمامی فهرست تماس من بجای آنکه بر روی گوشی خودم باشد در جایی از ابر محاسباتی قرار بگیرد. بعضی چیزها هستند که شما دوست دارید همیشه با خودتان باشند.»

 ترویج توسعه نرم افزارهای وب-محور توسط گوگل به همان میزان که در خدمت منافع کاربران است، منافع این شرکت را نیز فراهم می آورد. هرقدر تعداد بیشتری از کاربران گوشی های هوشمند مرورگرهای خود را برای انجام کارهایشان باز کنند، به همان میزان شانس آنکه تبلیغات گوگل که در سراسر وب پراکنده است را ببینند بیشتر است. بنا به گفته جک گلد: «گوگل خواهان باز بودن همه چیز است و دلیل این خواسته این است که باز بودن امکان اینکه وسایل بیشتری به محدوده بازی گوگل وارد شوند را بیشتر می کند.»

بنا به گفته یکی از سخنگویان گوگل ادامه پیشرفت در مرورگرهای موبایل -- به عنوان مثال امکان ذخیره سازی داده ها در مورد تاریخچه گشت و گذار در وب حتی در زمانی که مرورگر بسته است -- جایگزین متقاعد کننده و قابل قبولی را برای "برنامه های بومی" که کاربران می توانند آنها را بر روی گوشی خود دانلود نمایند در اختیار توسعه دهندگان قرار می دهد.

 مانعی به نام پهنای باند

توسعه دهندگان ممکن است به دنبال رویکرد جدیدی برای توسعه نرم افزار موبایل باشند. از زمانی که کمپانی اپل در جولای 2008 فروشگاه برنامه های خود را تحت عنوان App Store معرفی نمود کاربران آیفون و iPod Touch تا کنون بیش از 1.5 میلیارد برنامه را دانلود کرده اند و توسعه دهندگان نیز میلیونها دلار از طریق فروش برنامه ها و بازی ها در این فروشگاه بدست آورده اند. اما تحلیلگران بر این اعتقادند که پیروز واقعی کمپانی اپل است، و این تنها به دلیل آن نیست که 30 درصد از فروش فروشگاه برنامه ها به این کمپانی می رسد. چارلز وولف تحلیلگر Needham & Co می گوید: «تمامی هدف فروشگاه App Store کمک به فروش گوشی آیفون است.»

هنوز هم موانعی بر سر راه خیل عظیم توسعه دهندگانی که به یک مرتبه وارد عرصه وب موبایل شده اند وجود دارد. بسیاری از انواع برنامه ها منجمله بازی هایی که از گرافیک سنگینی برخوردارند برای آنکه سریع و مطمئن اجرا شوند و نیز برای آنکه بتوانند از مزیت فناوری های متداول وب مثل فلش کمپانی ادوبی (Adobe Systems' Flash) بهره گیرند نیازمند ذخیره سازی بر روی گوشی هستند. محدودیت پهنای باند اپراتورهای موبایل نیز یک عامل بازدارنده است.

 شاید بزرگترین مانع بر سر راه توسعه وب موبایل بدیهی ترین مانع باشد: موفقیت فروشگاه برنامه های اپل. این فروشگاه به فروش برنامه ها بصورت متمرکز در یک محل می پردازد که به سادگی قابل جستجو است و امکان نسبتاً ساده ای را برای توسعه دهندگان فراهم می آورد که به سودآوری بپردازند -- دو عاملی که طرفداران وب موبایل هنوز نتوانسته اند آنها را فراهم کنند.