واحد خبر mobile.ir : گوگل با معرفی Instant Apps در کنفرانس Google I/O 2016 – کنفرانسی که به صورت سالانه برای توسعه‌دهندگان برگزار می‌شود— کاربران و توسعه‌دهندگان اندروید را غافلگیر نمود. تکنولوژی جدیدی که با فراهم آوردن امکان دسترسی فوری به اپلیکیشن‌های بومی اندروید، پتانسیل بالایی برای بهبود تجربه کاربری اندروید، کمک به توسعه‌دهندگان در جلب نظر کاربران، و از همه مهم‌تر ارتقای جایگاه Google Search در میان کاربران گوشی‌های هوشمند دارد. از آنجا که این تکنولوژی اخیرا وارد فاز عرضه آزمایشی شده و امکان استفاده از اولین نمونه‌های Instant Apps برای برخی از کاربران دستگاه‌های اندرویدی تحت پشتیبانی گوگل فراهم گردیده است، مناسب دیدیم که مطلبی را به معرفی این تکنولوژی اختصاص دهیم.

Instant Apps چیست و چگونه کار می‌کند؟

تکنولوژی Instant Apps گوگل این امکان را فراهم می‌آورد تا کاربران بتوانند به صورت فوری و بدون نیاز به نصب یک اپلیکیشن، برای کاربرد مورد نظر خود از آن استفاده نمایند. ایده اصلی این است که اپلیکیشن‌های اندرویدی به تکه‌هایی آن‌چنان کوچک تقسیم شوند که کاربر با لمس یک لینک بتواند تقریبا بلافاصله وارد محیط آن اپلیکیشن شده و از قابلیت ارائه شده توسط آن جزء از اپلیکیشن بهره گیرد. این نوع جدید از اپلیکیشن‌ها قرار است فاصله بین وب و اپلیکیشن‌های بومی اندروید را پر کنند. از یک سو صفحات وب خاصیتی گذرا و فراموش شدنی دارند. در اغلب موارد کاربران از طریق یک لینک به صفحه وب هدایت گردیده و پس از استفاده آن را به فراموشی می‌سپارند. همچنین صفحات وب امکان استفاده از بسیاری قابلیت‌های گوشی‌های هوشمند را نداشته و استفاده از آن‌ها نسبت به اپلیکیشن‌ها چندان لذت‌بخش نیست. از سوی دیگر استفاده از اپلیکیشن‌ها برای بسیاری از کاربران وقت‌گیر و پردردسر است. حتی برای استفاده‌ای کوتاه و بعضا تکرارنشدنی، کاربر ناچار به اتلاف وقت و فضای ذخیره‌سازی برای دانلود و نصب اپلیکیشن مربوطه می‌گردد. هدف گوگل این است که با Instant Apps سرعت بالای دسترسی به یک صفحه وب را با تمامی مزایای اپلیکیشن‌های بومی اندروید همراه کند.

Ellie Powers --مدیر گروه محصولات Google Play-- در کنفرانس Google I/O 2016 و در جریان معرفی Instant Apps گفت: «در محیط وب می‌توانید فقط با کلیک روی یک لینک وارد یک صفحه وب شوید. یعنی تنها با یک کلیک و ظرف چند ثانیه. چه می‌شد اگر می‌توانستید به همین صورت هر اپلیکیشنی را تنها با یک کلیک اجرا کنید؟ این همان چیزی‌ست که داریم روی آن کار می‌کنیم.» او سپس توضیح داد که از نظر فنی یک لینک Instant App در واقع یک اتصال عمیق به فعالیت اندروید (Android activity) مشخصی‌ست که مخصوص آن اپلیکیشن نوشته شده است. سیستم‌عامل که از این مساله آگاه است، با لمس شدن آن لینک به جای دانلود کامل اپلیکیشن تنها کدهای لازم برای اجرای آن قسمت و آن صفحه از اپلیکیشن را دانلود می‌نماید. چنانچه کاربر پس از انجام کار مورد نظر خود از عملکرد اپلیکیشن راضی بوده، تمایل به نصب کامل و دائمی آن روی دستگاه خود داشته باشد، می‌تواند این کار را با لمس دکمه‌ مربوطه در همان محیط انجام دهد.

خبر خوب این‌که هر دستگاه مجهز به اندروید Jelly Bean (نسخه 4.1) یا بالاتر قادر به استفاده از Instant Apps خواهد بود. این مساله برای کاربران گوشی‌های هوشمند اندرویدی که بسیاری از آن‌ها هرگز امکان بروزسانی دستگاه خود به نسخه‌های جدید این سیستم‌عامل را نخواهند داشت، اهمیت فراوانی دارد. بنابراین برخلاف سرویسی همچون Google Assistant که در حال حاضر اغلب کاربران امکان استفاده کامل و رسمی از آن را ندارند، Instant Apps بلافاصله پس از شروع به کار رسمی برای اکثریت قریب به اتفاق کاربران دستگاه‌های اندرویدی در دسترس و قابل بهره‌گیری خواهد بود.

توسعه‌دهندگان چگونه می‌توانند اپلیکیشن‌های خود را برای Instant Apps آماده کنند؟

در حال حاضر سرویس Instant Apps در فاز دسترسی اولیه قرار داشته و گوگل با همکاری مجموعه محدودی از توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌‌ها در حال توسعه و آزمایش این سرویس است. شرکت گوگل از سایر توسعه‌دهندگان می‌خواهد تا کار برنامه‌ریزی و طراحی مفهومی Instant App مورد نظر خود را با هدف فراهم آوردن یک تجربه کاربری بهینه آغاز نمایند. به گفته این شرکت بهترین تجربه‌های کاربری Instant App آن‌هایی هستند که متمرکز بر کمک کردن به کاربر برای انجام سریع یک کار (همچون تماشای یک ویدئو یا انجام یک خرید) باشند.

گوگل مجموعه اقدامات اولیه‌ای که توسعه‌دهندگان می‌توانند به منظور آماده‌سازی اپلیکیشن‌های خود برای استفاده از این سرویس انجام دهند را به شرح زیر اعلام نموده است:

1. حذف تمامی اجزا و عناصر غیرضروری از اپلیکیشن‌ها

حذف مجوزهای ناشناخته یا بلااستفاده، اجزای بلااستفاده، وابستگی‌های زائد third-party و کتابخانه‌های برنامه‌نویسی، با هدف کاهش اندازه و افزایش کارایی اپلیکیشن‌ها.

2. پشتیبانی از Android App Links

سرویس Instant Apps لینک‌های وب را به کمک قابلیت Android App Links که در نسخه 6 سیستم‌عامل اندروید ارائه گردید، مدیریت می‌کند. بنابراین برای فراهم آمدن امکان دسترسی به Instant App ها از طریق آدرس‌های وبی (URLها)، پشتیبانی اپلیکیشن اصلی از App Links ضروری‌ست.

3. بازسازی اپلیکیشن در صورت لزوم

لازم است که اپلیکیشن‌های Instant App اندروید به ماژول‌هایی با اندازه کم‌تر از 4 مگابایت و با قابلیت آدرس‌پذیری از طریق URL، ساختاربندی شوند. بنابراین بایستی اپلیکیشن‌های بزرگ‌تر از 4 مگابایت توسط توسعه‌دهندگان در قالب ماژول‌هایی کوچک‌تر با قابلیت دسترسی از طریق URLها و اجرای مستقل، بازسازی شوند.

4. پیاده‌سازی مکانیزم اخذ مجوز در زمان اجرا بر اساس اندروید 6

Instant Appها از مجوزهای زمان ‌اجرا که اولین بار در نسخه 6 اندروید معرفی شد، بهره می‌گیرند. بر همین اساس گوگل از توسعه‌دهندگان می‌خواهد که اطمینان حاصل کنند اپلیکیشن‌های آن‌ها بر اساس اندروید نسخه 6 به بالا و با قابلیت اخذ مجوز در زمان اجرا پیاده‌سازی شده باشد. البته فریم‌ورک Instant Apps اجرای درست این قابلیت را در نسخه‌های قدیمی‌تر اندروید نیز تضمین می‌کند.

5. استفاده از قابلیت Smart Lock برای رمزهای عبور، در صورتی که اپلیکیشن کاربران را اعتبارسنجی می‌کند

برای Instant App هایی که نیازمند اعتبارسنجی و login شدن کاربر هستند، توسعه‌دهندگان بایستی از قابلیت Smart Lock for Passwords استفاده نمایند. بدین وسیله کاربران قادر خواهند بود تا پس از یک بار وارد نمودن و ذخیره اطلاعات اعتبارسنجی (معمولا شامل نام کاربری و رمز عبور)، به صورتی امن و سریع وارد اپلیکیشن‌های مختلف شده و در استفاده‌های پی‌در‌پی از یک اپلیکیشن نیازی به اعتبارسنجی مجدد نداشته باشند.

6. شناخت قابلیت‌های پشتیبانی نشده توسط Instant Apps

به طور طبیعی تفاوت‌هایی بین اپلیکیشن‌های نصب شده (Installed Apps) و اپلیکیشن‌های فوری (Instant Apps) وجود خواهد داشت. برخی از قابلیت‌هایی که در اختیار اپلیکیشن‌های نصب شده قرار دارد، برای اپلیکیشن‌های فوری قابل استفاده نخواهد بود. بنابراین لازم است که توسعه‌دهندگان چنانچه در اپلیکیشن‌های خود از چنین قابلیت‌هایی بهره گرفته‌اند، با بازسازی اپلیکیشن، این قابلیت‌ها را به ماژول کتابخانه‌ای مجزایی که تنها برای اپلیکیشن نصب شده قابل استفاده است منتقل نمایند. گوگل در بیان محدودیت‌های Instant Apps اعلام نموده است که این اپلیکیشن‌های فوری فاقد قابلیت‌های زیر خواهند بود:

• اجرا شدن بدون اطلاع کاربر (در پس‌زمینه)

• دسترسی به فضای ذخیره‌سازی خارجی دستگاه (همچون کارت حافظه جانبی)

• شناسایی و تعامل مستقیم با لیست اپلیکیشن‌های نصب شده روی دستگاه

• امکان تغییر تنظیمات دستگاه

• دریافت پیام‌های همگانی (broadcast) از طرف سیستم‌عامل یا اپلیکیشن‌های نصب شده

• دسترسی به شناسه‌های دستگاه (همچون سریال ساخت، آدرس MAC، SSAID، IMEI و IMSI)

برای کسب اطلاعات به-روز و تکمیلی در این زمینه می‌توانید به بخش مربوطه از سایت رسمی توسعه‌دهندگان اندروید مراجعه فرمایید.

در حال حاضر چگونه می‌توان از Instant Apps استفاده نمود؟

همان‌طور که اشاره شد، سرویس Instant Apps همچنان در دست توسعه بوده و خبر موثقی از زمان و چگونگی عرضه عمومی آن در دسترس نیست. در اواخر سال گذشته میلادی شرکت گوگل از همکاری‌اش با توسعه‌دهندگان 4 اپلیکیشن سرشناس BuzzFeed، Wish، Periscope و Viki برای آماده‌سازی Instant Appهای آن‌ها جهت آزمایش محدود این سرویس خبر داد. تا این‌که حدود دو ماه پیش (ژانویه 2017) گوگل رسما آغاز این فاز آزمایشی و عرضه محدود 4 اپلیکیشن فوری مذکور را اعلام نمود. متاسفانه در حال حاضر اطلاعات دقیقی در مورد این‌ که چه کسانی و چه دستگاه‌هایی امکان دسترسی به این اپلیکیشن‌های فوری را دارند، موجود نیست. اما به نظر می‌رسد که حداقل کاربران گوشی‌های هوشمند Google Pixel و Google Pixel XL با اندروید نسخه 7.1.2 و Nexus 6P با اندروید 7.1.1 امکان فعال‌سازی این قابلیت و استفاده از نمونه‌های آزمایشی موجود را داشته باشند. بر همین اساس احتمالا سایر دستگاه‌های خانواده نکسوس نیز با دریافت بروزرسانی 7.1.1 امکان دسترسی به این سرویس را خواهند داشت.

چنانچه شما از جمله کاربران این گوشی‌های هوشمند هستید، می‌توانید سرویس Instant Apps را به صورت زیر روی دستگاه خود فعال نمایید:

1. وارد منوی تنظیمات (Settings) گوشی شوید.

2. به سمت پایین اسکرول نموده و در بخش Personal روی گزینه Google کلیک (لمس) کنید.

3. در بخش Serviecs گزینه Instant Apps را انتخاب نمایید.

4. با لمس دکمه‌ای که در گوشه بالا و راست صفحه قرار دارد، این سرویس را فعال نمایید.

5. با مطالعه دستورالعمل و شرایط خدمات، گزینه “Yes, I’m in”را انتخاب کنید.

حال سرویس Instant Apps روی دستگاه شما فعال شده و کافی‌ست با جست‌وجوی اپلیکیشن‌های فوری موجود، به استفاده از آن‌ها بپردازید. برای این‌کار می‌توانید:

1. مرورگر Chrome یا اپلیکیشن Google Search را باز کنید.

2. نام یکی از اپلیکیشن‌های BuzzFeed، Wish، Periscope یا Viki را جست‌وجو کنید.

3. در میان چند نتیجه ابتدایی، لینکی که در ذیل آن کلمه Instant ذکر شده است را انتخاب نمایید.

4. با تایید شما، پس از چند ثانیه (بسته به سرعت اینترنت) اپلیکیشن فوری مربوطه باز شده و امکان استفاده از آن را خواهید داشت.

پس از اتمام کار می‌توانید با زدن دکمه برگشت، از محیط اپلیکیشن فوری خارج شده یا در صورت تمایل با انتخاب گزینه Install از منوی اپلیکیشن فوری، اقدام به نصب کامل آن اپلیکیشن روی دستگاه خود نمایید.

مزایای Instant Apps برای کاربران

این تکنولوژی مزایای مختلفی را برای کاربران به همراه خواهد داشت که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به سرعت و سهولت در دسترسی اولیه به اپلیکیشن‌ها و عدم اشغال دائمی فضای ذخیره‌سازی روی دستگاه کاربر اشاره نمود. به عنوان مثال فرض کنید لینکی از یک ویدئو در اپلیکیشن BuzzFeed دریافت نموده‌ و تمایل به مشاهده آن دارید. اما در عین حال تمایلی به استفاده منظم و مداوم از این اپلیکیشن نداشته و یا به دلیل وجود نداشتن فضای ذخیره‌سازی آزاد کافی روی گوشی هوشمندتان، امکان نصب اپلیکیشن جدیدی را ندارید. به لطف Instant Apps شما می‌توانید به سرعت و بدون نیاز به نصب کامل اپلیکیشن، به محتوای مورد نظر خود دسترسی پیدا کنید. وقتی که شما روی لینک مربوطه کلیک می‌نمایید، گوگل تنها بخش کوچکی (حداکثر 4 مگابایت) از اپلیکیشن که برای نمایش آن ویدئو مورد نیاز است را دانلود نموده و با اجرای آن، ویدئوی مورد نظر را در محیط اپلیکیشن BuzzFeed برای شما به نمایش درمی‌آورد. پس از مشاهده ویدئو می‌توانید با زدن دکمه back از محیط اپلیکیشن خارج شده یا در صورت تمایل از طریق همان اپلیکیشن فوری اقدام به نصب کامل اپلیکیشن نمایید.

یکی از مهم‌ترین مزایای Instant Apps برای کاربران، دسترسی سریع و کم دردسر به اپلیکیشن‌های خاص‌منظوره‌‌ای است که شاید پس از یک‌بار استفاده دیگر هرگز نیازی به آن‌ها نداشته باشید. مثلا شرایطی را در نظر بگیرید که به شهر دیگری سفر نموده و قصد پارک خودرو خود در حاشیه خیابان یا پارکینگی را دارید که مجهز به دستگاه‌ پارک‌متر هوشمند است. پارک‌مترهای مدرن اکثرا این امکان را برای کاربران فراهم می‌آورند تا هزینه پارک خودرو را با استفاده از یک اپلیکیشن ویژه و به کمک تراشه NFC پرداخت نمایند. به کمک Instant Apps هنگامی که شما گوشی هوشمند خود را به دستگاه پارک‌متر نزدیک می‌کنید، با برقراری ارتباط NFC و به صورت خودکار بخشی از اپلیکیشن که برای عملیات پرداخت هزینه پارک مورد نیاز است، به سرعت دانلود و اجرا می‌شود. آن‌گاه با انتخاب گزینه‌های مربوطه و با استفاده از سرویس Android Pay --که از قبل روی گوشی شما راه‌اندازی شده است—قادر خواهید بود تا ظرف چند ثانیه هزینه مربوطه را به کمک اپلیکیشنی که هرگز روی گوشی شما نصب نشده است، پرداخت کنید.

دیگر کاربرد متصور برای Instant Apps، کمک به کاربران در انتخاب اپلیکیشن مناسب برای نیاز ایشان است. احتمالا برای شما هم پیش آمده است که برای کاربرد خاصی همچون یادداشت‌برداری، مسیریابی، سازماندهی کارها، ویرایش عکس، و غیره به دنبال اپلیکیشنی مناسب بوده و با گزینه‌های متعددی مواجه باشید. در این شرایط می‌توان با کمی جست‌وجو، به کمک بررسی‌های موجود در فضای وب و رده‌بندی‌ اپلیکیشن‌ها در فروشگاه‌های اپلیکیشن، بهترین گزینه‌ها را شناسایی نموده و دامنه انتخاب‌ها را محدود نمود. اما در نهایت فرآیند دانلود، نصب، بررسی و احتمالا حذف تعداد کمی از اپلیکیشن‌ها هم می‌تواند بسیار وقت‌گیر و ملال‌آور باشد. حال در نظر بگیرید که به جای صرف وقت برای مطالعه توضیحات اپلیکیشن، مشاهده تصاویری از رابط کاربری و یا نصب کامل آن روی دستگاه، با پشتیبانی این اپلیکیشن‌ها از Instant Apps بتوانید به سرعت وارد محیط هر اپلیکیشن شده و کار با آن را تا حدی تجربه کنید. به این ترتیب قادر خواهید بود با صرف وقتی اندک و بدون اشغال فضای قابل توجهی از گوشی هوشمند خود، اپلیکیشن مطلوب و مناسب برای نیاز خود را انتخاب نمایید.

مزایای Instant Apps برای توسعه دهندگان

یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌ها با آن روبرو هستند، متقاعد نمودن کاربر به نصب اپلیکیشن آن‌هاست. یک اپلیکیشن هر چقدر هم که خوب باشد، تا زمانی که تعداد قابل توجهی از کاربران اقدام به نصب آن ننمایند، به موفقیت نخواهد رسید. بسیاری از کاربران به اپلیکیشن‌های پیش‌فرض دستگاه و اپلیکیشن‌هایی که از گذشته مورد استفاده قرار می‌داده‌اند قناعت نموده، تمایلی به شلوغ کردن مجموعه اپلیکیشن‌های گوشی همراه خود و همچنین صرف وقت برای نصب و آزمایش اپلیکیشن‌های جدید ندارند. اما انتظار می‌رود تا با شروع به کار Instant Apps این شرایط تا حد زیادی تغییر نموده و توسعه‌دهندگان بتوانند با انتقال سریع کاربر به محیط اپلیکیشن خود، او را به استفاده دائمی از آن ترغیب نمایند. لینک‌های Instant Apps می‌توانند به سرعت و در مقیاسی بالا از طریق شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های پیام‌رسان در فضای مجازی منتشر شده و دست به دست بچرخند. بدین ترتیب توسعه‌دهندگان قادر خواهند بود تا در مدتی کوتاه تعداد بالایی از کاربران را به محیط اپلیکیشن خود برده و با فراهم آوردن تجربه‌ای مطلوب، بسیاری از آن‌ها را متقاعد به نصب کامل اپلیکیشن نمایند.

مزایای Instant Apps برای گوگل

مشکلی که Instant Apps سعی در حل آن دارد نه مربوطه به کاربران می‌شود و نه توسعه‌دهندگان، بلکه به خود گوگل و سرویس جست‌وجوی آن برمی‌گردد. چنین به نظر می‌رسد که هدف اصلی گوگل از توسعه این تکنولوژی ارتقای جایگاه Google Search و زنده نگاه داشتن آن در دنیای موبایل باشد. گوگل می‌داند که از یک سو تعداد کاربرانی که از موتور جست‌وجویش استفاده می‌کنند در حال کاهش بوده و از سوی دیگر میزان استفاده کاربران از اپلیکیشن‌ها به طور پیوسته در حال افزایش است.

بخش عمده‌ای از درآمد گوگل از طریق تبلیغات در نتایج جست‌وجوها تامین می‌شود. در واقع درآمد این شرکت وابسته است به توانایی آن در تسهیل فروش‌های آنلاین به کمک تبلیغات و قرار دادن لینک‌‌های سفارشی در راس نتایج جست‌وجو. اگر قرار باشد کاربران به طور مستقیم و بدون کمک گوگل اپلیکیشن‌ها را یافته و خریدهای خود را از طریق آن‌ها انجام دهند، پولی از محل تبلیغات نصیب این شرکت نخواهد شد. بنابراین گوگل تمایل دارد که کاربران دستگاه‌های همراه جست‌وجو برای رفع نیازهای خود را از Google Search آغاز نموده و با دنبال کردن لینک‌های به دست آمده در نتایج جست‌وجوها، به درون اپلیکیشن‌های همراه هدایت شوند. با همین هدف مدت‌هاست که گوگل با بهینه‌سازی موتور جست‌وجوی خود برای دستگاه‌های همراه و قرار دادن نوار جست‌وجوی خود در صفحه خانگی سیستم‌عامل اندروید سعی در متقاعد ساختن کاربران به استفاده محوری از Google Search داشته، اما به نظر نمی‌رسد که موفقیت قابل توجهی از این طریق به دست آورده باشد. حتی در صورتی که کاربران گوشی‌های همراه کار خود را با جست‌وجوی گوگل شروع نموده و از طریق نتایج جست‌وجو به محتوای ارائه شده در یک اپلیکیشن‌ بومی اندروید هدایت شوند، ممکن است آن اپلیکیشن را روی دستگاه خود نصب نداشته باشند. در این حالت کاربران برای تامین نیاز خود ناچار به انجام فرآیند وقت‌گیر و دردسرساز دانلود، نصب و راه‌اندازی اولیه آن اپلیکیشن گردیده و چه بسا از ادامه کار منصرف ‌شوند. این‌جاست که Instant Apps می‌تواند با حل این مشکل، نجات‌بخش آینده موتور جست‌وجوی گوگل و شاید عامل تثبیت جایگاه آن در دنیای همراه – یا لااقل در میان کاربران اندروید -- باشد.