واحد خبر mobile.ir : با حرکت پرشتاب زندگی دیجیتالی به سمت دنیای گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها، افراد با ناتوانایی‌های دیداری و شنیداری بیش از هر زمان احساس می‌کنند از دنیای تکنولوژی عقب مانده‌اند. در طی سال‌های گذشته بسیاری از حامیان نابینایان و ناشنوایان فعالیت‌هایی را برای برطرف کردن این مشکل انجام داده‌اند. عده‌ای از آن‌ها عقیده دارند که باید به نفع توانجویان و برای استفاده‌ بهتر آن‌ها از تکنولوژی، قوانین فدرالی وضع شود که برنامه‌های موبایل را ملزم به رعایت نکاتی نماید که توانجویان بتوانند از این برنامه‌ها بهره گیرند (به اصطلاح برنامه‌ها accessible باشند.) اما دادگاه‌ها با این موضوع موافقت نکردند. همچنین از شرکت اپل خواسته شده که استانداردهایی را برای دسترس‌پذیری (accessibility) برنامه‌ها وضع کند و توسعه‌دهندگان برنامه‌ها را ملزم به رعایت این استانداردها نماید.

در بخش 12 از قطعنامه 2014 فدراسیون ملی نابینایان آمریکا (NFP) که چندی پیش در گردهمایی سالانه این فدراسیون منتشر شد بار دیگر بر این موضوع تأکید شده است.

آنچه مشخص است این است که اگر نابینایان و ناشنوایان بتوانند از برنامه‌های مختلف بهره ببرند تحول عظیمی در زندگی آن‌ها پدید می‌آید. برای مثال برنامه‌ای که ایمیل‌ها را می‌خواند و یا آدرس یک رستوران را بیان می‌کند. در سال‌های اخیر بسیاری از جوانان نابینا دیگر نیازی به یادگیری بریل احساس نمی‌کنند چرا که برخی برنامه‌های کامپیوتری مانند سیری (Siri) می‌توانند نوشته‌ها را برای آن‌ها بخواند. زیرنویس ویدیوها و سمعک‌های ویژه نیز می‌تواند به افرادی که مشکلات شنوایی دارند در استفاده هرچه بهتر از دنیای دیجیتال کمک نماید.

تصویر بالا: گزینه‌های Accessibility در iOS 8

اگر امکان دسترسی توانجویان به برنامه‌ها فراهم نباشد زندگی برای آن‌ها سخت خواهد شد. جاناتان لین، کارمندی اهل سانفرانسیسکو و نابینا است. او به سختی می‌تواند در لینکدین (LinkedIn) به جست‌جوی شغلی مناسب بپردازد. او می‌گوید «این برنامه دیوانه کننده است. کلیدها برچسب (label) ندارند. حرکت در برنامه کار دشواری است. در مورد برنامه‌های اجتماعی با هر به‌روز رسانی مشکلات جدیدی پدیدار می‌شود و همیشه هنگام زدن دکمه‌ی به‌روز‌ رسانی دچار دلهره می‌شوم.» لینکدین برای برطرف کردن این مشکل جنیسون آسونسیون را که خود نابینا است، استخدام کرده‌است.

همچنان حامیان توانجویان می‌خواهند که این مشکلات توسط مرکز اپلیکیشن‌های دنیا یعنی اپل برطرف شود. گوگل که طراح سیستم عامل اندروید است در مقایسه با اپل کاربران بیشتری دارد چرا که بیشتر گوشی‌های ساخته شده دارای سیستم عامل اندروید هستند . گوگل هم در تلاش است تا دسترسی خود را ارتقا دهد اما بیشتر فشارها در این زمینه بر اپل -- که البته سابقه درخشانی در زمینه پیاده‌سازی ویژگی‌های مورد نیاز نابینایان در ابزارهای خود دارد -- وارد می‌شود.

در سال 2008 فدراسیون نابینایان آمریکا تقاضا نامه‌ای را برای شرکت اپل ارسال کرد. در پایان اپل موافقت کرد 250،000 دلار بپردازد و امکانات و دسترسی‌های خود را در آیتونز ارتقا دهد. از آن زمان تا کنون اپل امکاناتی را به آیفون، آیپاد، آیپد و اپل تی‌وی افزوده است.

در حال حاضر اپل و گوگل هردو راهنماهایی را برای توسعه‌دهندگان برنامه‌ها فراهم آورده‌اند که به آنها در ساخت برنامه‌های قابل استفاده برای توانجویان کمک می‌کند. به عنوان مثال در راهنمای اپل چگونگی برچسب گذاری کلیدها به گونه‌ای که در برنامه VoiceOver اپل قابل خواندن باشد آموزش داده شده است.

تصویر بالا: VoiceOver در iOS

در دنیا 1.1 میلیارد انسان با ناتوانایی‌های مختلف وجود دارد. نزدیک به 21 میلیون از افراد بالغ آمریکایی دچار ضعف چشم و 28 میلیون دچار مشکل شنوایی هستند.

تیم کوک، مدیر اجرایی اپل در طی سخنرانی سال 2013 خود در دانشگاه آبرن وضعیت توانجویان را اینگونه شرح داد: «آن‌ها برای تایید کرامت انسانی خود کوشش می‌کنند. در پیشرفت تکنولوژی که منبع توانمندسازی است آن‌ها اغلب نادیده گرفته می‌شوند.»

یکی از مشکلات افراد نابینا و ناشنوا در استفاده از برنامه‌ها تغییراتی است که مرتبا در امکانات و گرافیک آن‌ها پدید می‌آید. همچنین بسیاری از شرکت‌ها قبل از اضافه کردن دسترسی‌های لازم به برنامه‌ها نسخه به‌روز رسانی شده‌ آن را منتشر می‌کنند.

برخی از اعضای انجمن ملی نابینایان آمریکا به خبرگزاری رویترز گزارش داده‌اند که در کار با برنامه‌های بانک آمریکا، تون‌این، Southwest، مینت و نت‌فلیکس دچار مشکل می‌شوند. در پاسخ به استعلام خبرگزاری رویترز در این خصوص، بانک آمریکا توضیحی نداد، نت‌فلیکس پاسخ داد که در زمینه زیرنویسی (که برای افراد ناشنوا مؤثر خواهد بود) گام‌های بلندی برداشته و سایر شرکت‌ها در حال تلاش برای ارتقای دسترسی آسان هستند.

بر اساس گفته‌ی مدیر مهندسی دسترسی گوگل، اِو اندرسون به رویترز گروه‌های مختلفی برای تمرکز روی نیاز‌های خاص مصرف کنندگان تقویت شده‌اند و هم‌اکنون دوره‌هایی برای آموزش طراحی و اجرای دسترسی آسان در زوریخ، مانتین‌ویو و نیویورک ارائه شده‌ است.

هم زمان با گوگل اپل هم در راستای تشویق توسعه‌دهندگان برنامه‌ها به درنظر گرفتن دسترس‌پذیری در برنامه‌های خود اقداماتی انجام داده است. نسخه‌ی بعدی سیستم عامل گوشی‌های اپل، iOS8، مجهز به صفحه‌ی سخنگو خواهد بود. امکانی که با استفاده از آن هر آنچه در صفحه‌ی گوشی وجود دارد برای صاحب دستگاه خوانده می‌شود. علاوه بر این در نسخه‌ی iOS8 توانایی بزرگنمایی و پشتیبانی از سمعک بهبود یافته است

هووارد روزنبلام -- مدیر اجرایی انجمن ناشنوایان آمریکا -- می‌گوید: «هر برنامه باید برای همه‌ افراد قابل استفاده باشد.»امیدواریم این امر محقق شود تا حداقل گوشه‌ای از مشکلات توانجویان برطرف گردد.